Συνέντευξη του Χαμμά Χαμμάμι στην “Ουμανιτέ” (αναδημοσίευση από την “Εποχή”)

Φωτογραφία: Ουμανιτέ, 17/11/2011

ΕΝΑ ΛΑΪΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΜΕ ΣΑΦΕΙΣ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ
Ελευθερία, εργασία, αξιοπρέπεια
Ο Χάμα Χαμαμί, ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος των εργαζομένων της Τυνησίας (PCOT) που συνελήφθη στις 13 του μήνα από τα όργανα του Μπεν Αλί, μίλησε στη γαλλική «Ουμανιτέ» μετά την απελευθέρωσή του. Ο Χαμαμί είναι δημοσιογράφος, υπήρξε διευθυντής της εφημερίδας «Αλτερνατίβα». Διώχθηκε πολλές φορές από το καθεστώς του Μπεν Αλί. Η πολιτική του ακτινοβολία ξεπερνά την επιρροή του χώρου του.
Να αρχίσουμε με τη σύλληψη σου.
Την περασμένη Τρίτη, το Κομμουνιστικό Κόμμα των εργαζομένων της Τυνησίας με ανακοίνωσή του ζητούσε την αποχώρηση του Μπεν Αλί. Η αντίδραση της εξουσίας ήταν βίαια. Είκοσι άνδρες εισέβαλαν στο σπίτι μου, έσπασαν την πόρτα, πήραν το κομπιούτερ της Ράντια (σ.σ. η δικηγόρος Ρ. Νασρούι, σύντροφός του) και μια φωτογραφική μηχανή. Με οδήγησαν στο υπουργείο Εσωτερικών και παρέμεινα εκεί με δεμένα τα χέρια στην πλάτη μέχρι την Παρασκευή, την ημέρα που ο Μπεν Αλί εγκατέλειψε την εξουσία. Εκεί με βασάνισαν αλλά αυτό δεν έγινε για πρώτη φορά…
Πώς εκτιμάτε την κατάσταση;
Θεωρώ ότι προχωρούν στο σχηματισμό κυβέρνησης για να εκτονώσουν το δημοκρατικό και λαϊκό κίνημα που οδήγησε στην πτώση του Μπεν Αλί. Ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γκανουσί που αυτοανακηρύχθηκε μεταβατικός πρόεδρος ήταν το μακρύ χέρι του Μπεν Αλί. Πρόκειται για τον άνθρωπο που εφάρμοσε με ζήλο τις κατευθύνσεις του ΔΝΤ, και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που οδήγησαν την Τυνησία στην άβυσσο.
Διαφωνείτε με αυτή τη λύση;
Για εμάς αυτή η κυβέρνηση εθνικής ενότητας βρίσκεται σε μεγάλη αντίθεση με τα αιτήματα ενός τόσο μαζικού κινήματος. Θα είναι μια κυβέρνηση ανδρείκελων. Η δημοκρατία δεν μπορεί να ανοικοδομηθεί με τους ανθρώπους που ήταν δίπλα στον Μπεν Αλί και μετείχαν ενεργά στο αστυνομικό κράτος που κυβέρνησε την Τυνησία. Θα πρέπει να ανατραπεί ριζικά αυτή η κατάσταση εάν θέλουμε να έχουμε ένα κράτος δικαίου.
Και τι προτείνετε;
Δεν ζητάμε το αδύνατο. Μόνο μια μεταβατική κυβέρνηση που θα συγκροτηθεί από όλες τις δυνάμεις, ώστε να επεξεργαστεί ένα Σύνταγμα που θα εγγυάται τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ελευθερία έκφρασης και του Τύπου, καθώς και τη σύσταση οργανώσεων, που το ισχύον σύνταγμα δεν εγγυάται. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι οι Τυνήσιοι δεν είναι ηλίθιοι, ώστε να μη καταλαβαίνουν αυτά που είπε με την τελευταία του ομιλία ο Μπεν Αλί. Γνωρίζουμε ότι η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» με ανθρώπους του Μπεν Αλί δεν έχει άλλο στόχο παρά να ακυρώσει τη δυναμική του λαϊκού κινήματος της αντιπολίτευσης.
Δεν ανησυχείτε μήπως συμβεί το ίδιο, όπως στην Αλγερία, όπου, μετά τη λαϊκή εξέγερση τον Οκτώβρη του 1988, το σύστημα χειραγώγησε τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Στην Αλγερία, το κίνημα του Οκτωβρίου του 1988, που είχε ως αποτέλεσμα τον τερματισμό του μονοκομματικού συστήματος, ήταν αυθόρμητο. Στην Τυνησία, οι πολίτες ξέρουν ότι ο Μπουργκίμπα καθυπόταξε την εξέγερση για τη φρατζόλα το 1984. Τώρα θα είναι δύσκολο να συμβεί το ίδιο. Η εξουσία έχει να αντιμετωπίσει τα μεσαία λαϊκά στρώματα, που έχουν αποδεκατιστεί από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική του Μπεν Αλί. Είναι τα στρώματα που στήριξαν το λαϊκό κίνημα. Πρόκειται για μια κατάσταση σήμερα στη χώρα μου εντελώς διαφορετική από αυτή της Αλγερίας του 1988.
Θεωρείτε, συνεπώς, ότι είναι αδύνατο να χειραγωγηθεί το λαϊκό κίνημα;
Θα πρέπει να επισημάνουμε ένα γεγονός: από τα βασικά συνθήματα των διαδηλωτών ήταν «ελευθερία, εργασία, αξιοπρέπεια». Αυτά είναι τα συνθήματα της Αριστεράς, που σηματοδοτούν το πέρασμα από τις οικονομικές – κοινωνικές διεκδικήσεις στην πολιτική απαίτηση για δημοκρατία… Και το κυριότερο που πρέπει να τονιστεί είναι ότι δεν ακούστηκε ούτε ένα ισλαμικό σύνθημα. Αυτό το λαϊκό κίνημα έθεσε κοσμικές διεκδικήσεις. Τη στιγμή που αυτοκτόνησε ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι, οι διπλωματούχοι άνεργοι νέοι ήταν βασικοί πρωταγωνιστές του λαϊκού κινήματος μαζί με τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς πολίτες. Οι ισλαμιστές δεν έπαιξαν κανένα ρόλο, το Κόμμα Ennahda (ισλαμικό) δεν έχει τη δύναμη που είχε 10 χρόνια πριν.
Ποια είναι η κατεύθυνση του κόμματος του Συνταγματικού Δημοκρατικού Συναγερμού (RCD) του Μπεν Αλί και του μηχανισμού του;
Πρόκειται για ένα κόμμα από το οποίο στρατολογήθηκε και οικοδομήθηκε ο μηχανισμός ασφαλείας του Μπεν Αλί. Οι καταστροφές της δημόσιας περιουσίας είναι έργο τους. Ο σκοπός τους είναι να δημιουργήσουν χάος για να τρομοκρατήσουν το λαό της Τυνησίας, ώστε να πιστέψουμε ότι η φυγή του Μπεν Αλί έφερε το χάος και άρα είναι ο μόνος σε θέση να επαναφέρει τη σταθερότητα.