7ωρο και 5νθήμερο στη Σοβιετική ένωση το 1929 στα πλαίσια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Καπιταλισμός σοσιαλισμός: μια πολύ επίκαιρη και διδακτική επιμέρους σύγκριση

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, στην Ευρώπη αλλά και γενικότερα στον κόσμο, οι εργασιακές σχέσεις (οκτάωρο, υπερωρίες, όρια συνταξιοδότησης) και τα όποια δικαιώματα στην εργασία, τα οποία κατακτήθηκαν με αγώνες, θυσίες και αίμα καταργούνται, αφαιρούνται βίαια και αυθαίρετα, θεωρούνται περιττά από την αντιδραστική αστική τάξη και τις κυβερνήσεις της.

   Η αστική τάξη διεξάγει μια σφοδρότατη επίθεση στον κόσμο της εργασίας για την εξυπηρέτηση των δικών της οικονομικών, πολιτικών και γενικότερα κοινωνικών ταξικών της συμφερόντων.

   Πρόσφατα η αντιδραστική κυβέρνηση Καραμανλή κατάργησε το 8ωρο και έτσι αυτό αποτελεί πλέον παρελθόν. Τα όποια δικαιώματα καταπατούνται βάρβαρα και εκμηδενίζονται στο όνομα της λεγόμενης «εθνικής οικονομίας και ανάπτυξης», δηλαδή την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της αστικής τάξης, όπου οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

   Το κεφάλαιο και όλος ο αστικός κόσμος που το περιβάλλει (κόμματα, ΜΜΕ, κλπ.) αναπτύσσουν την ανάλογη φιλολογία για να δικαιολογήσουν αυτά τα σκληρά αντεργατικά μέτρα, προσπαθώντας να πείσουν γι’ αυτό τους εργαζόμενους με στόχο να αποτρέψουν τις όποιες αντιδράσεις στη σφοδρή αυτή επίθεση.

   Οι εργάτες (όσοι δουλεύουν, η ανεργία συνεχώς αυξάνει) καλούνται να δουλέψουν περισσότερες ώρες, με πιο εντατικούς ρυθμούς και με ακόμα χαμηλότερες απ’ ότι σήμερα αποδοχές.

   Φυσικά όλα αυτά τα αντεργατικά μέτρα και η εκμηδένιση των κατακτήσεων των εργαζομένων, δικαιολογούνται, μεταξύ άλλων, επειδή δήθεν συμβάλλουν «στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας», «την ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας», κλπ. ενώ στην πραγματικότητα συμβάλλουν μόνο σε μεγάλη αύξηση των κερδών των βιομηχάνων καπιταλιστών.

   Το γεγονός της επίθεσης στις εργασιακές σχέσεις καταγράφει ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, που σε παγκόσμιο επίπεδο ολοένα και μεγαλώνει στα πλαίσια του έντονου και σκληρού ανταγωνισμού ανάμεσα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, μονοπώλια, κλπ.

   Στα πλαίσια αυτά της βαρβαρότητας του καπιταλισμού και της κρίσης του, οι πρώτοι που καλούνται να πληρώσουν με έντονη χειροτέρευση του βιοτικού και πτώση του πνευματικού τους επιπέδου (εντατικοποίηση στην εργασία, αύξηση των ωρών εργασίας, απολύσεις, ανεργία, μείωση αποδοχών, κλπ.) που οδηγούν στην απόλυτη εξαθλίωσή τους είναι η εργατική τάξη και γενικότερα οι εργαζόμενοι.

   Η έλλειψη ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα και η κυριαρχία του ρεφορμισμού σ’ όλες τις συνδικαλιστικές παρατάξεις – παράλληλα με την έλλειψη κόμματος της εργατικής τάξης, κόμμα επαναστατικό για την επανάσταση και το σοσιαλισμό – αλλά και η διασπαστική στάση των διαφόρων ρεφορμιστών εργατοπατέρων που υπονομεύει ευθέως τους αγώνες των εργαζομένων καθιστώντας τους  αναποτελεσματικούς, στα πλαίσια της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, οδηγούν αναπόφευκτα και με μαθηματική ακρίβεια στην αφαίρεση των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και γενικότερα των κατακτήσεων των εργαζομένων.

   Μόνο στα πλαίσια μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας που δεν κλονίζεται από οικονομικές κρίσεις και δεν έχει κίνητρο το κέρδος αλλά την ικανοποίηση των διαρκώς αυξανόμενων αναγκών των εργαζομένων και γενικότερα της κοινωνίας και αναπτύσσεται σχεδιασμένα και γοργά με κέντρο τους εργαζόμενους, μόνο σ’ αυτή οι εργάτες, οι αγρότες, η διανόηση μπορούν να απολαμβάνουν το σύνολο των δικαιωμάτων τους, παράλληλα με τη συνεχή βελτίωση του βιοτικού και άνοδο του πνευματικού τους επιπέδου.

   Χαρακτηριστικό παράδειγμα η σοσιαλιστική οικοδόμηση στη Σοβιετική Ένωση των Λένιν-Στάλιν (1917-1955) στην οποία από τα πρώτα χρόνια της επανάστασης, το 1929 άρχισε η εφαρμογή του 7ωρου στην εργασία και το 5νθήμερο, παράλληλα με αύξηση των αποδοχών.

   Με τον τρόπο αυτόν, πέρα από την οικονομική ανάπτυξη, μεταξύ άλλων, δίνονταν η δυνατότητα στους εργάτες, με την μείωση του χρόνου εργασίας να καλλιεργούν τα πνευματικά τους ενδιαφέροντα, τα γράμματα και τις τέχνες (διάβασμα, θέατρο, μουσική, αθλητισμό, κλπ.).

   Από τις στήλες του «Ριζοσπάστη» (τέλη Ιούλη του 1929 έως τον Οχτώβρη του ίδιου έτους) αναδημοσιεύουμε  5 χαρακτηριστικές ειδήσεις στις οποίες καταγράφεται η εφαρμογή στην ΕΣΣΔ του 7ωρου-5νθήμερου, με παράλληλη αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων, ως αντιπαράθεση στη σημερινή καπιταλιστική βαρβαρότητα που συνεχίζει να υπάρχει και να επιβάλλεται στους εργαζομένους με την έντονη εκμετάλλευση και καταπίεσή τους – αντιπαράθεση που δείχνει, έστω και σ’ ένα επί μέρους ζήτημα, την υπεροχή στην πράξη του σοσιαλισμού απέναντι στον καπιταλισμό.

7ωρο και 5νθήμερο στη Σοβιετική ένωση το 1929

Η εφαρμογή του επταώρου εις την ΕΣΣΔ
Αύξησις παραγωγής και ημερομισθίων
Εις την ΕΣΣΔ γενικεύεται το επτάωρον
Η χώρα που αναγεννάται
Η εφαρμογή της πενθήμερης εβδομάδας στη Σοβιετική Ένωση

 Μόσχα, 29 Ιουλίου. – Κατά πληροφορίες του τμήματος εργασίας ο αριθμός των Ρώσων εργατών, των οποίων η εργασία περιορίσθη εις 7 ώρας ανέρχεται εις 416 χιλιάδας ήτοι 20% εκ του συνόλου πάντων των εργατών απασχολημένων εις τα εργοστάσια. Το σύστημα της 7ώρου εργασίας εισήχθη ιδίως εις υφαντουργικά εργοστάσια και παρίσχε θετικά οικονομικά αποτελέσματα. Δια του μέτρου τούτου διευκολύνθη η προσθήκη 25 χιλιάδων περίπου νέων εργατών και τούτο συνετέλεσε προς ελάττωσιν της ανεργίας όπως και προς καλλιτέραν χρησιμοποίησιν των μηχανών.

   Παρετηρήθη συγχρόνως ότι ηυξήθη η παραγωγή των υφαντουργικών εργοστασίων κατά 40 % εις τα εργοστάσια ρούχων, υφασμάτων και κατά 20% εις τα εργοστάσια βαμβακερών υφασμάτων. Εις τα εργοστάσια όπου εισήχθη το 7ώρον της εργασίας οι μισθοί ηυξήθησαν κατά 5 ½ %, οι δε δαπάναι εκ της πληρωμής των μισθών τούτων ηλαττώθησαν κατά 11% δια πάσαν μονάδα παραγωγής.

«ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» 30.7.1929, Αθήναι

Εις την Σοβιετικήν Ένωσιν εισήχθη η πενθήμερος εβδομάς Ποιαί αι ημέραι αναπαύσεως

   Μόσχα. 29 Σεπτεμβρίου. (Πρακτ. Τας).- Το Κεντρικόν Συμβούλιον των Συνδικάτων των Εργατών και το Επιτροπάτον της Εργασίας απεφάνθησαν υπέρ της πενθημέρου εβδομάδος, εις την οποίαν η πέμπτη ημέρα θα είναι αφιερωμένη εις την ανάπαυσιν. Όλαι αι ημέραι αναπαύσεως αίτινες συμπίπτουν με θρησκευτικάς εορτάς καταργούνται . Αι επιχειρήσεις όλαι θα εργάζωνται αδιαλείπτως καθ’ όλην την διάρκειαν του έτους, εξαιρέσει των πέντε επαναστατικών εορτών, της 22ας Ιανουαρίου ημέρας του θανάτου του Λένιν και της σφαγής των εργατών εν Πετροπόλει, την 9^ην Ιανουαρίου 1908. Επίσης την 1^ην και 2αν Μαϊου και την 7^ην και 8^ην Νοεμβρίου. Υπολογίζεται ότι δια της νέας εβδομάδας της αδιαλείπτου εργασίας η παραγωγή θα αυξηθή κατά 20 %.

   Από της Τρίτης, 1^ης Οκτωβρίου, θα εισαχθή εις τας πλείστας των βιομηχανιών το νέον σύστημα.

«Ριζοσπάστης» 30.9.1929, Αθήναι

   Παρίσιοι. 13 Οκτωβρίου.- Κατά τηλεγράφημα εκ Μόσχας το Συμβούλιον των Συνδικάτων της ΕΣΣΔ απεφάσισε να εφαρμόση το 7ωρον της εργασίας εις νέας τινάς επιχειρήσεις απασχολούσας 600 χιλάδας εργατών.

«Ριζοσπάστης» 14.10.1929, Αθήναι

    Μόσχα, Νοέμβρης. (του ανταποκριτού μας).- Όπως θάναι γνωστό στους Έλληνες εργάτες, τελευταία στη Σοβιετική Ένωση άρχισε να εφαρμόζεται η πενταήμερος εβδομάδα, δηλαδή οι εργάτες εργάζονται 4 μέρες και αναπαύονται 1 μέρα. Απ’ το άλλο μέρος στα εργοστάσια και όλα τα κυβερνητικά ιδρύματα άρχισε να εφαρμόζεται η αδιάλειπτος εργασία, δηλ. τα εργοστάσια δουλεύουν συνεχώς χωρίς μ’ αυτό να σημαίνει ότι αυξάνονται έστω και κατά ώρα εις ώρας εργασίας των εργατών.

   Η πείρα της αδιαλείπτου εργασίας ως τα σήμερα έδωσε τα καλλίτερα αποτελέσματα στα επίπεδα της οικονομικής, εκπολιτιστικής και κοινωνικής ζωής. Η παραγωγή ηυξήθη από 15 σε 33% κατά τον Οχτώβριο μήνα: Ο αριθμός των εργατών αυξήθηκε από 15% σε 25% κι’ από δω προήλθε μια σημαντική ελάττωση των ανέργων. Η εφαρμογή της αδιαλείπτου εργασίας έδωσε ακόμα πιο εκπληκτικά αποτελέσματα στο επίπεδο της καθημερινής ζωής. Η ανάπαυση των 42 ωρών μετά 4 ημερών εργασία καθιστά δυνατή για κάθε εργάτη την πιο λογική χρησιμοποίηση των ωρών του ανάπαυσης. Το σύστημα αυτό επιτρέπει σε όλους τους εργάτες γενικά να αποκτήσουν σε μερικά χρόνια όχι μόνο πιο καλή επαγγελματική εκπαίδευση, μα επίσης και μια μέση και ανώτερη τεχνική μόρφωση.

   Με την εβδομάδα των 7 ημερών τα μορφωτικά ιδρύματα δεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των εργατών που αναπαύοντο μόνο την Κυριακή. Από την εποχή της εισαγωγής της εβδομάδας των πέντε ημερών, η μορφωτική δραστηριότης αναπτύχθη με ένα πολύ τελειότερο τρόπο και ομοιόμορφα. Με την εφαρμογή ενός συστήματος εργασίας και αναπαύσεως οι εργάτες θα έχουν την δυνατότητα να εκλέξουν οι ίδιοι την ημέρα της ανάπαυσης, πράγμα που θα επιτρέψει να εξασφαλισθεί σε όλα τα μέλη της οικογενείας η ίδια μέρα αναπαύσεως καθώς και η χρησιμοποίηση των ωρών αναπαύσεως σύμφωνα με τις κλίσεις του καθενός.

   Γενικά ο νέος διακανονισμός της εργασίας προσαρμόζεται πολύ ευκολότερα στην καθημερινή ζωή απ’ ότι περίμενε κανείς. Οι πεσιμιστικές προφητείες των σκεπτικιστών της δεξιάς διεψεύσθησαν από την πραγματικότητα της ζωής.

   Η αναδιοργάνωση των εργοστασίων στη βάση της αδιαλείπτου εβδομάδας συντελείται σε μια τόσο εκτεταμένη κλίμακα, ώστε το προσεχές έτος θα έχουν συμπεριλήφθη σ’ αυτήν τα 75% των εργατών.

«Ριζοσπάστης» 22.11.1929, Αθήναι

Από « Ανασύνταξη », Αρ. Φύλ. 211 1-15 Σεπτέμβρη 2005