Η σύντρoφος Έλενα Οντένα

Του Francisco Caraballo*

Η ζωή της συντρόφου Έλενα Οντένα είναι η ιστορία μιας μαχητικής κομμουνίστριας ηγέτιδας, αυθεντικής και εξαιρετικής: η ιστορία της είναι ένα ανοικτό βιβλίο που διδάσκει τη θεωρητική της συμβολή και την επακόλουθη δραστηριότητα της στην υπεράσπιση , τη διάδοση και την πρακτική της θεμελιώδους σκέψης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας (μαρξιστικού-λενινιστικού), στο οποίο ήταν ιδρυτικό μέλος και επίσης, από την αρχή, μία από τις πιο εξέχουσες ηγέτιδές του.

Στην πορεία της ως ηγέτιδας έφερε μια κληρονομιά ιδιοτήτων μεταξύ των οποίων αναδεικνύει την ιδεολογική διαμόρφωση και την πολιτική διαύγεια που της επέτρεψαν να προσανατολιστεί σωστά εν μέσω της αναταραχής της πραγματικότητας της Ισπανίας και της διεθνούς σκηνής. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να τονιστεί η ανυποχώρητη υπεράσπιση του μαρξισμού-λενινισμού ως τρέχουσα θεωρία και ως πυξίδα για την επαναστατική δράση, που απεικόνισε τον αδυσώπητο αγώνα της κατά των διαφόρων εκφράσεων του ρεβιζιονισμού και του οπορτουνισμού, των διαδοχικών προδοσιών, της υποκρισίας των υποτιθέμενων συντρόφων ή φίλων, από αυτούς που συχνά χρησιμοποιούν διαφορετικά πρόσωπα και μάσκες για να αποκρύψουν τις θέσεις τους και τους κρυφούς σκοπούς τους.

Προικισμένη με αυτές τις μοναδικές ιδιότητες που μπορεί να σφυρηλατηθούν μόνο στη θέρμη της επαναστατικής πρακτικής, πάντα κατείχε πρωτοβουλιακές θέσεις στις διάφορες μορφές πάλης μέσα σε μεγάλες αναστατώσεις , σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, που προέκυψαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη διαίρεση του Κομμουνιστικού κόμματος της Ισπανίας και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, του φρανκισμού και του Εμφυλίου Πολέμου. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας μ-λ και οι ηγέτες του, συμπεριλαμβανομένης της Έλενα, προσανατόλισαν την αντιφασιστική πολιτική πάλη με τα συνθήματα της Δημοκρατίας και όταν οι συνθήκες το απαιτούσαν, προώθησαν την αντιμετώπιση ενάντια στην τρομοκρατία του Φράνκο, υψώνοντας τις κόκκινες σημαίες με μια αμείωτη αξία, φυσικά, που κόστισε νεκρούς, αίμα, θυσίες, ιδρώτα και δάκρυα.

Ακριβώς στο πλαίσιο του θαυμασμού και του σεβασμού του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κολομβίας (μ-λ) ως αδελφού κόμματος , είχα την ευκαιρία να γνωρίσω την Έλενα Οντένα το φθινόπωρο του 1976. Το όνομα της και το επώνυμό της (που έχουν υιοθετηθεί), έχουν μια ιδιαίτερη πολιτική σημασία και συνδέονται με την έννοια του αγώνα της.

Στις συναντήσεις μας στο γραφείο της εφημερίδας Vanguardia, ήταν πάντα στο κέντρο της ανταλλαγής απόψεων για επίκαιρα θέματα που αφορούσαν κοινά προβλήματα που συνδέονταν με διαφορετικές πολιτικές θέσεις και που συζητιόντουσαν στον κόσμο και το Διεθνές Μαρξιστικό-Λενινιστικό Κομμουνιστικό Κίνημα. Σε αυτό το περιβάλλον έγιναν πιο σταθερές οι ιδεολογικές και οι πολιτικές μας ταυτίσεις, ενισχύθηκαν οι σχέσεις για τον κοινό αγώνα και η δέσμευση να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και τις προσπάθειες μας για να προωθήσουμε την επίτευξη των στρατηγικών στόχων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ιστορικής εξέλιξης.

Η ταραγμένη κατάσταση που αναπτυσσόταν σε αυτό το χρονικό διάστημα και οι τεράστιες απαιτήσεις που προέρχονταν από αυτήν, ανέπτυξαν στο Διεθνές Κομμουνιστικό μαρξιστικό-λενινιστικό Κίνημα σε μια ισχυρή διάθεση υπεράσπισης των θεμελιωδών αρχών του μαρξισμού-λενινισμού. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις συνθήκες, η Έλενα, ο Ραούλ και εγώ θέσαμε το θέμα του σχηματισμού μιας ομάδας έρευνας και μελέτης αφιερωμένης με αφοσίωση στην υπεράσπιση των αρχών που οδήγησαν τις δραστηριότητές μας, με τη βεβαιότητα ότι η πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση ήταν απαραίτητη για να μπορέσουμε να συμβάλλουμε στην αποκάλυψη των θεωρητικών λαθών αυτής της περιόδου ενώ ταυτόχρονα θα διευκρινίζαμε ορισμένα θέματα θεωρίας και πρακτικής, στα οποία αφθονούσαν οι διαστρεβλώσεις και συγχύσεις ακόμη και στο εσωτερικό κάποιων μαρξιστικών-λενινιστικών Κομμάτων. Λόγω των δυσμενών συνθηκών και των δυσκολιών που δεν μπορούσαν να ξεπεραστούν, αυτό το έργο παρέμεινε ημιτελές, αν και έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, ιδίως σε σχέση με την αποκάλυψη των λανθασμένων θεωριών διαδεδομένων σε όλο τον κόσμο από το μαοϊσμό και την επιρροή των πρακτικών θέσεων των Σοσιαλδημοκρατών. Αξίζει να τονιστεί ότι η συνεισφορά της Έλενα στην προώθηση της δέσμευσης αυτής εξακολουθεί να ισχύει πλήρως και σήμερα.

 Είχα το προνόμιο να γνωρίσω την Έλενα και είμαι πεπεισμένος ότι η ζωή και η δράση της θα είναι ένας ακριβής οδηγός για αγωνιστές του κόμματος και κομμουνιστές ηγέτες μαρξιστές-λενινιστές, που είναι διατεθειμένοι να εκτελέσουν χωρίς δισταγμό απαιτητικές εργασίες που περιλαμβάνουν τη δική τους συμμετοχή στο κόμμα . Αξίζει να θυμηθούμε ότι η Έλενα, από μικρή ηλικία, δεσμεύτηκε με τις ιδέες και τα κομμουνιστικά ιδανικά. Ήταν πάντα ακούραστη στο έργο του Κόμματος, συνήθιζε να εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της με ένα απέραντο ενθουσιασμό και να αντιμετωπίζει τις αντίξοες συνθήκες με μια αξιοζήλευτη επιμονή. Αυστηρή με τον εαυτό της και αυστηρή με τους άλλους, δεν δέχεται τα πράγματα μισοτελειωμένα ούτε κακά εκτελεσμένα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το πεδίο της ιδεολογικής και πολιτικής εκπαίδευσης της επεκτείνεται και συμπληρώνεται χάρις στις γνώσεις που απέκτησε από την έρευνα, τις αναγνώσεις και μια αξιόλογη πολιτιστική κατάρτιση που της επέτρεψαν να σχετιστεί με διανοούμενους διαφόρων ειδικοτήτων, είτε προσφέροντας τη συμβολή της ή για να εκθέσει τις απόψεις και την κριτική της, όταν αυτό ήταν αναγκαίο. Είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο παράδειγμα, πραγματικά, διότι καθιστά απαραίτητη σήμερα την υποχρέωση που έχουν οι κομμουνιστές να ενδιαφέρονται για να υλοποιήσουν μια ολοκληρωμένη, κατάρτιση βασισμένη στην πεποίθηση ότι οι κομμουνιστές θα πρέπει να ενδιαφέρονται για όλους τους τομείς της γνώσης, για κάθε τι που σχετίζεται με τον κόσμο, την κοινωνία και τον άνθρωπο.

Η αλήθεια είναι ότι έμαθα πολλά από την Έλενα, ως σύντροφο και φίλη, από τη ζωή και το έργο της. Και θα συνεχίσουμε να την θαυμάζουμε για πάντα.

* F. Caraballo, πρώην Πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κολομβίας (μ-λ) και Διοικητής του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (EPL). Πέρασε 18 χρόνια στα μπουντρούμια της Κολομβίας.

 Οι θαρραλέες και διαυγείς δηλώσεις του στο δικαστήριο που κρινόταν είναι ένα παράδειγμα αξιοπρέπειας και επαναστατικού θάρρους. Μεταξύ άλλων δηλώσεων, ο ίδιος έλεγε: «Είμαι ένας συνειδητός και συνεπής επαναστάτης και πεπεισμένος κομμουνιστής».