Αναδημοσίευση από εφημερίδα Ανασύνταξη. αρ.φυλ 204, 15-30 Απρίλη 2005
Στις 21 Απριλίου 1967 μια μεγάλη νύχτα τρόμου και μαρτυρίου αρχίζει για τον ελληνικό λαό, η οποία θα κρατήσει για 7 ολόκληρα χρόνια 1967-1974, με την επιβολή της αμερικανοκίνητης φασιστικής δικτατορίας των συνταγματαρχών της οποίας επικεφαλής ήταν οι Γ. Παπαδόπουλος, Σ. Παττακός και Ν. Μακαρέζος.
Η επιβολή της δικτατορίας σχετίζεται άμεσα με την ικανοποίηση των αμερικανικών στρατηγικών συμφερόντων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου (πόλεμος των 6 ημερών Ισραήλ-Αράβων 28.6.1967, πραξικόπημα και εισβολή των τούρκων στην Κύπρο το 1974, κλπ.).
Την ίδια μέρα στις 21.4.1967 προς τις βραδινές ώρες το πραξικόπημα είχε σταθεροποιηθεί με την προσχώρηση σ’ αυτό και του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος στις 7 το βράδυ όρκισε το πρώτο κυβερνητικό σχήμα της δικτατορίας με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Κόλλια, Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Πριν όμως ο βασιλιάς με το ΓΕΣ και τους αμερικανούς ετοίμαζαν άλλο πραξικόπημα από στρατηγούς με την κωδική ονομασία «Ιέραξ 2», τους πρόλαβαν όμως οι συνταγματάρχες.
«Η προτίμηση της αμερικανικής πλευράς στους «συνταγματάρχες» σε αντίθεση με τους «στρατηγούς» του παλατιού σχετίζονταν ίσως με τις εξελίξεις στην Κύπρο, όπου η διαρκώς έκρυθμη κατάσταση κινδύνευσε να οδηγήσει σε ρήξη τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις και να οδηγήσει σε κατάρρευση της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Η ομάδα των συνταγματαρχών παρουσιαζόταν πιο εύπλαστη στο κρίσιμο αυτό ζήτημα» (1)
Με την εκδήλωση του πραξικοπήματος κύμα μαζικών συλλήψεων και διώξεων ξεκίνησε από την πρώτη στιγμή, με αποτέλεσμα τη νύχτα τις 21.4.1967 συνελήφθησαν 6.059 πολίτες, κυρίως αριστεροί και γενικότερα προοδευτικοί άνθρωποι.
Τις επόμενες ημέρες οι συλλήψεις συνεχίζονται με μεγαλύτερη ένταση από την αστυνομία και τη χωροφυλακή.
Οι κατάλογοι με τους φακέλους υπήρχαν ενημερωμένοι από πριν στην Ασφάλεια.
Ήδη από την περίοδο του Βενιζέλου με το νόμο του ιδιώνυμου του 1929, από την περίοδο της δικτατορίας του Ι. Μεταξά (1936-1941) από την κατοχή, την περίοδο του εμφυλίου 1946-1949 και φυσικά από όλες τις μεταμφυλιακές κυβερνήσεις έως το πραξικόπημα. Όλη αυτή την περίοδο και ως το τέλος της δικτατορίας οι πολίτες χωρίζονταν σε κατηγορίες, σε «ληστοσυμμορίτες κομμουνιστές», σε «συνοδοιπόρους» ή «μιάσματα» και σε «εθνικόφρονες», δηλ. μοναρχοφασίστες που θεωρούνταν το «καμάρι του έθνους». Παράλληλα για οτιδήποτε χρειαζόταν «πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων».
Λίγες μέρες αργότερα από το πραξικόπημα οι πρώτοι 6.093 στέλνονταν εξορία στη Γυάρο (2) για να ακολουθήσουν κι’ άλλοι. Τα φακελώματα στην Ασφάλεια συνεχίζονται όπως και πριν, αλλά κα με μεγαλύτερη ένταση.
Οι συλληφθέντες περνάνε από χίλιους εξευτελισμούς και βασανιστήρια , ακολουθούν φυλακές και εκτοπίσεις σε ξερονήσια , εξορία.
Εκεί τα ίδια, εξευτελισμοί, βασανιστήρια, πίεση για δηλώσεις υποταγής στο φασιστικό καθεστώς, δηλώσεις μετανοίας. Αλλά και έξω όσους δεν στέλνουν εξορία τους καλούνε στην Ασφάλεια για δήλωση μετανοίας για καθολική υποταγή και μετά τις δηλώσεις αυτές τις δημοσιεύουν στον τύπο για εξευτελισμό και για «σωφρονισμό» των υπολοίπων. Η δημοσίευση των δηλώσεων γίνονταν ήδη από τη δεκαετία του 1930.
Παραθέτουμε παρακάτω δυο δείγματα «δηλώσεων»:
ΔΗΛΩΣΙΣ
Η υπογεγραμμένη ....... Μαρία χήρα του Κωνσταντίνου, κάτοικος Κεφαλοβρύσου, ΔΗΛΩ ότι την κατοχήν, πλανήθηκα από τα απατηλά συνθήματα των κομμουνιστών και οργανώθηκα στην ΕΠΟΝ. Δια της παρούσης μου αποκηρύσσω το ΚΚΕ και την ΕΔΑ και τάσσομαι στο πλευρό της πατρίδος μου. Καλώ δε όλους τους συγχωριανούς να μιμηθούν το παράδειγμά μου.
Εν Ελασσόνι τη 25.9.1961
Η Δηλούσα
(Ονοματεπώνυμο) βλ.σελ. 24 (3)
Ο κάτωθι υπογεγραμμένος Δημήτριος... του Ιωάννου κάτοικος Καρυάς, δηλώ ότι ουδέποτε υπήρξα κομμουνιστής, αποκηρύσσω το ΚΚΕ, την ΕΔΑ και τάσσομαι εις το πλευρόν της Εθνικής Κυβερνήσεως.
Εν Καρυά τη 27.12.1967
Ο Δηλών
(Ονοματεπώνυμο) βλ. σελ. 35 (3)
Το έργο της εκτόπισης το διεκπεραίωναν τυπικά τα έκτακτα στρατοδικεία, στην Αθήνα, Τρίπολη, Λαμία, Λάρισα, Ιωάννινα Θεσσαλονίκη, Κοζάνη, Αλεξανδρούπολη, Χανιά και Δράμα. Ακολούθησε η διάλυση των πολιτικών και συνδικαλιστικών Οργανώσεων.
Στις 29 Μάη 1967 διαλύεται και τυπικά το Κόμμα της ΕΔΑ και 161 Οργανώσεις και Σωματεία στην Αθήνα και 113 στην Επαρχία (4)
Στις 22 Ιούνη 1967 ο τ. Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Νίξον επισκέπτεται την Αθήνα, στην οποία είχε συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία της χούντας. Η επίσκεψη αυτή δήλωνε την επίσημη αποδοχή του καθεστώτος από τις ΗΠΑ.
Παράλληλα το καθεστώς έθεσε σε απόλυτο έλεγχο την παιδεία και τον τύπο, τα πάντα τέθηκαν σε λογοκρισία..
Η εκκλησία από την πρώτη στιγμή στηρίζει και τάσσεται με το καθεστώς. Από πάνω προς τα κάτω οι κεφαλές της εκκλησίας, Αρχιεπισκοπή Αθηνών, πατριαρχεία Κωνσταντινούπολης, Ιεροσολύμων, κλπ., δεσποτάδες και γενικότερα το ιερατείο στηρίζει και υμνολογεί τους δικτάτορες (βλ. σελ, 314-387 (5)). Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος Παρασκευαϊδης που στη διάρκεια της δικτατορίας ήταν γραμματέας του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου διορισμένος από τους δικτάτορες. Αργότερα ο Χριστόδουλος όταν πλέον έγινε αρχιεπίσκοπος σε δηλώσεις του έλεγε ότι κατά τη διάρκεια της δικτατορίας «διάβαζε πολύ»(!) και δεν «ήξερε»(!) ούτε αν υπήρχε χούντα ούτε αν διαπράττονταν απ’ τα αφεντικά του εγκλήματα.
Την ίδια περίοδο που έκανε τις δηλώσεις αυτές σε επιστολή του στις 31.5.2001 σε έναν από τους φασίστες πραξικοπηματίες τον Στ. Παττακό, ο υμνωδός των φασιστικών εγκλημάτων προκαλεί τα δημοκρατικά φρονήματα του λαού μας γράφοντας ότι ο Παττακός υπήρξε «εκφραστής ξεχωριστών προσόντων και αρετών»!!! βλ. (6) και (7).
Παράλληλα την ίδια περίοδο στη Θεσσαλονίκη αντιφασίστες φοιτητές, σε συνθήματά τους λέγανε: «στα νιάτα του ο Χριστόδουλος διάβαζε πολύ, γι’ αυτό και αγαπάει της χούντας το πολί». Φυσικά στο χώρο της εκκλησίας υπήρξαν και ορισμένες εξαιρέσεις που ήταν μετρημένες. Δυο μητροπολίτες αντιτάχθηκαν στη χούντα και μετρημένοι παπάδες. βλ. σ.310 (5). Το βασικό σύνθημα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» δίνει την κεντρική ιδεολογική κατεύθυνση της στρατιωτικοφασιστικής δικταορίας. Ο εθνικισμός, ο αντικομμουνισμός, η πρόφαση «κομμουνιστικού κινδύνου», η θρησκοληψία, τα κατηχητικά και οι «ηθικές αρχές» στο χορό της παιδείας αλλά και γενικότερα γίνονται κυρίαρχα στην καθημερινότητα. Όλα αυτά ασφυχτικά πιέζουν και καταπιέζουν τις λαϊκές μάζες για την αποδοχή τους ως μόνες «αλήθειες», μέσα από αναφορές και διαστρεβλώσεις στην ιστορία από αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι και ιδίως οι δάσκαλοι και οι καθηγητές υποχρεώνονται να βγάζουν λόγους σε εκκλησίες και συγκεντρώσεις και να γράφουν στον τύπο για την «Εθνοσωτήριο Επανάσταση που μας έσωσε από τον κομμουνισμό». Παράλληλα η ωμή βία και η τρομοκρατία με φυλακές και εξορίες είναι ένα μέρος της καθημερινότητας που επιβάλλεται από το φασιστικό καθεστώς έως το τέλος του 1974.
Σε όλη αυτή την περίοδο όπως και πριν οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι στα πλαίσια της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Η απάντηση όμως στη βαρβαρότητα του φασισμού που επιβλήθηκε στη χώρα μας για 7 ολόκληρα χρόνια ήταν αντίσταση. Αντίσταση στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό όπου υπήρχαν κοινότητες ελλήνων. Ήταν η αντίσταση με αποκορύφωμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη 1973. Το Πολυτεχνείο δεν ήταν γιορτή όπως συνηθίζεται να λέγεται, αλλά ήταν αγώνας και πάλη ταξική. Ήταν το αποκορύφωμα της εφτάχρονης πολύμορφης πάλης της εργατικής τάξης και του λαού μας με μπροστάρη την ανυπόταχτη νεολαία, ενάντια στο τυραννικό καταπιεστικό καθεστώς των φασιστών συνταγματαρχών και των προστατών τους, τους αμερικανούς.
Πάλη που έφτασε ως τη σύγκρουση με την οποία, κατάφερε αποφασιστικό πλήγμα στο φασιστικό καθεστώς, το οποίο απάντησε με αιματοκύλισμα , με δολοφονίες αγωνιστών. Στις 23 Ιούλη 1974 η στρατιωτική δικτατορία κατέρρευσε. Στις 24 Ιούλη επέστρεψε από τη Γαλλία στην Αθήνα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ορκίστηκε πρωθυπουργός μετά από συμφωνία των στρατιωτικών με εκπροσώπους των αστικών κομμάτων βλ. σ.44 (8). και φυσικά με συμφωνία του ξένου παράγοντα των αφεντικών τους αμερικανών.
Πριν την κατάρρευση της δικτατορίας είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες απόπειρες δολοφονίες από τους χουντικούς του Μακαρίου στην Κύπρο. Στις 15.7.1974 επιβάλλουν πραξικόπημα στην Κύπρο και στις 20.7.1974 πραγματοποιήθηκε στρατιωτική εισβολή των τούρκων στην Κύπρο καταλαμβάνοντας διαδοχικά με τον «Αττίλα» Ι, ΙΙ το 38% του εδάφους.
Τριάντα χρόνια αργότερα στα βρετανικά αρχεία του «Φόριν όφις» φαίνεται ότι οι βρετανοί και οι αμερικάνοι καλύψανε και δώσανε πράσινο φως στους τούρκους για την εισβολή τους στην Κύπρο. βλ. (9) και (10). Μετά την εισβολή των τούρκων στην Κύπρο το καθεστώς της δικτατορίας παραδόθηκε, οι αμερικανοί θεώρησαν ότι ο κύκλος τους είχε κλείσει . Δεν τους χρειάζονταν πλέον, εξασφαλίζοντας παράλληλα μια ομαλή μετάβαση στην αστική μεταπολίτευση, δημοκρατία.
Χωρίς εξεγέρσεις όπως το Πολυτεχνείο ή κινήματα όπως του ναυτικού, εξασφαλίζοντας στο έπακρο τα συμφέροντά τους με την επιλογή τους στο πρόσωπο του Καραμανλή.
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας 21.4.1967-23.7.1974 σύμφωνα με τα ως τώρα στοιχεία (ο κατάλογος θεωρείται ελλιπής) καταγράφτηκαν 88 θάνατοι αγωνιστών και θυμάτων της περιόδου αυτής από το φασιστικό καθεστώς. βλ. (7) και (11).
Την ίδια περίοδο 1967-1974 το καθεστώς αφαίρεσε την ελληνική υπηκοότητα σε χιλιάδες έλληνες μετανάστες, οι οποίοι συμμετείχαν στην αντίσταση εναντίον του στις χώρες που εργάζονταν.
Η ίδια τακτική είχε ακολουθήσει από την περίοδο του εμφυλίου πολέμου και από τις μεταεμφυλιακές κυβερνήσεις με αποτέλεσμα από το 1948 έως το 1963 είχαν αφαιρέσει την ελληνική υπηκοότητα σε 22.266 έλληνες, οι οποίοι ήταν πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες. βλ. σ.31 (12) (ο αριθμός αυτός ήταν πολύ μεγαλύτερος διότι δεν καταγράφτηκαν τα παιδιά που γεννήθηκαν τότε εκεί).
Μετά την κατάρρευση της δικτατορίας και την μετάβαση στην αστική μεταπολίτευση, δημοκρατία άρχισε σταδιακά η ανάκληση των χουντικών αποφάσεων για την αφαίρεση της ελληνικής ιθαγένειας που έγινε σε έλληνες του εξωτερικού. βλ. (13) ΦΕΚ τχ. Γ΄ 505 (19.12.1974), τχ. Γ΄ 540(31.12.1974), τχ. Γ΄ 541(31.12.1974, κλπ.).
Το 1974 μια νέα σελίδα άρχιζε για την ελληνική κοινωνία στα πλαίσια της αστικής μεταπολίτευσης με ότι συνεπάγεται αυτό σε οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Φυσικά με ανεκπλήρωτους τους πόθους και τις επιδιώξεις του λαού μας, όπως αυτά καταγράφονταν από την περίοδο της Εθνικής αντίστασης του ΔΣΕ και φτάνοντας ως την εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβρη του 1973.
Η ιστορία, η μνήμη δεν πρέπει να σβήνει, πρέπει να μιλά, να μην ησυχάζει, πρέπει να αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού, της βίας, της φτώχειας, της εξαθλίωσης. Πρέπει να φωνάζει: «ο φασισμός δεν έρχεται από μόνος του». Οι ρίζες του βρίσκονται στα σπλάχνα αυτής της κοινωνίας του καπιταλισμού, αυτή είναι η γέννα του. Φράξτε του το δρόμο με «νύχια και με δόντια».
«Και στη ζωή δεν υπάρχουν θεατές
η αυλαία σηκώνεται.
Άνθρωποι σας αγαπούσα.
Επαγρυπνείτε!»
Γιούλιους Φούτσικ
«Ρεπορτάζ κάτω από την κρεμάλα» 9.6.1943 Πράγα.
Βιβλιογραφία, πηγές
1) Γιώργος Μαργαρίτης: Η 21η Απριλίου ή πως οι δικτάτορες; Έβαλαν τη χώρα «στον γύψο για να θεραπευτεί» Εφημ. Εμφύλιος Τύπος φ. 53 (χ.χ.)
2) Ελένη Φαλιάγκα-Παπανικολάου: «Νήσος Γυάρος-Γιούρα» Αθήνα 1989
3) Σ. Αδράνης: Η Επαρχία Ελασσόνας στη δεκαετία του 1960. Ελασσόνα 1989
4) Ελένη Μουζαράκη: Τα έκτακτα μέτρα, μαζικές συλλήψεις και εξορίες. Εφημ. Εμφύλιος Τύπος φ.53 (χ.χ.).
5) Γιώργος Καρανικόλας: Οι ρασοφόροι συμφορά του έθνους. Έκδ. Θουκυδίδης. Δ’ Αθήνα 1985
6) Περί «Πολιτικά Θέματα» 12.12.2003, Αθήνα
7) Εφημ. «ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ» φ. 175 1-15.2.2004, Αθήνα
8) Θ. Σαμπατάκη: Η πτώση της Δικτατορίας, «Ιστορικά» 246 (22.2.2004, Αθήνα ).
9) «ΤΑ ΝΕΑ» 3.1.2005, Αθήνα
10) «Ελευθεροτυπία» 3.1.2005, Αθήνα
11) «Ελευθεροτυπία» 18.11.2000, Αθήνα
12) Ανώνυμος: «Ο επαναπατρισμός των πολιτικών προσφύγων νόμιμο δικαίωμά τους, περ. «Επαναπατρισμός» 1(Αθήνα 1976) 31
13) ΦΕΚ τ.χ. Γ΄ 505 (19.12.1974), τχ. Γ΄ 540 (31.12.1974), τ.χ. Γ’ 541 (31.12.1974)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου