ΝΑ ΠΩΣ «ΤΙΜΗΣΑΝ» ΟΙ ΧΡΟΥΤΣΩΦΙΚΟΙ ΤΟΥΣ ΜΑΧΗΤΕΣ ΤΟΥ ΔΣΕ - Η περίπτωση του Γ. Λύρα

Ας αναφερθούν εδώ μόνο δύο απ' τις πάμπολλες περιπτώσεις εξοντωτικών διώξεων που δεν προέρχονται από μαρτυρίες της φιλοζαχαριαδικής πλευράς, αλλά αντίθετα από την αντίπαλη αντιζαχαριαδική όχθη οι οποίες αφορούν την εξόντωση δύο αλύγιστων επαναστατών κομμουνιστών και μαχητικών αντιπάλων του χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού.

Η μία περίπτωση είναι εκείνη του συντρόφου ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΥΡΑ, ο οποίος, όπως μας πληροφορεί ο Δ. Βλαντάς, «σε μία συνέλευση μελών του ΚΚΕ στο Βουκουρέστι, για την ανάλυση των αποφάσεων της περιβόητης "ολομέλειας" της ΚΕ του ΚΚΕ του Μάρτη 1956. Ο Γιώργος Λύρας είπε στον Παρτσαλίδη. "Εσύ μας πρόδωσες και τώρα πάλι θέλεις να είσαι ηγέτης μας. Υπήρξαν αστοί πολιτικοί και στρατιωτικοί παράγοντες, που μετά την αποτυχία τους αυτοχτόνησαν. Εσύ δεν έχεις τον ανδρισμό ούτε ν' αυτοχτονήσεις;" Αποτέλεσμα: ο Λύρας εξοντώθηκε.»(ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΑΝΤΑΣ: «ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ – ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ», ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ, ΙΟΥΝΗΣ 1976, Αθήνα, σελ. 111).

Ακολουθεί η μαρτυρία της Μ. Λαζαρίδου:

«Στις φυλακές της Ρουμανίας πέρασε τις τελευταίες μέρες του το 1959 ο Γεώργιος Λύρας, πληρώνοντας με την ζωή του τις διαφωνίες που είχε σχετικά με την γραμμή του ΚΚΕ. Ο Λύρας είχε έρθει, από την Ελλάδα, από την σκληρή παρανομία, στο Βουκουρέστι μετά το 1954. Τα χρόνια της παρανομίας είχαν υποσκάψει την υγεία του, ήταν άρρωστος, φυματικός. Είχε δική του γνώμη για την παράνομη δουλειά στην Ελλάδα, την οποία εξέθεσε στο ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και την υπερασπίστηκε με πολύ θάρρος, πράγμα που δεν άρεσε στην καθοδήγηση του Κόμματος. Τότε άρχισαν τα κομματικά και διοικητικά μέτρα εναντίον του, όπως και εναντίον του Σάκη Στρατή (δασκάλου Θεσσαλονικιού), που συμφωνούσε με τις γνώμες του Λύρα.

Στο Βουκουρέστι ο Γεώργιος Λύρας είχε γραφτεί φοιτητής στη Σχολή της Ιστορίας. Σε συνέλευση όλων των Ελλήνων φοιτητών, πολιτικών προσφύγων στη Ρουμανία, όπου έπρεπε να εκλέξουμε υπεύθυνο, εκλέχτηκε σχεδόν παμψηφεί ο Γεώργιος Λύρας τον οποίο εμείς οι φοιτητές προτείναμε, και όχι ο προταθείς από την καθοδήγηση του Συλλόγου των Πολιτικών Προσφύγων της Ρουμανίας. Αυτό όμως δεν άρεσε στην ΚΕ του ΚΚΕ, που ζήτησε την επέμβαση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρουμανίας.

Έγινε καινούργια συνέλευση στην οποία παραβρέθηκε η Λύδια Λαζαρέσκου, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚ Ρουμανίας, υπεύθυνη για τους Έλληνες. Η Λυδία Λαζαρέσκου μας τόνισε: «Με ποιο δικαίωμα ψηφίσατε άλλον και όχι αυτόν, που πρότεινε ο Πρόεδρος του Συλλόγου; Αν δεν συμμορφωθείτε στις προτάσεις μας θα πάρουμε διοικητικά μέτρα εναντίον σας». (Διοικητικά μέτρα σήμαιναν αποβολή από το Πανεπιστήμιο, στέρηση δικαιώματος για δουλειά, μέχρι φυλάκιση).

Όλο αυτό το διάστημα εγώ έγραφα τα όσα διαδραματίζονταν στη συνέλευση, χωρίς να πάρω το λόγο. Τότε ο προεδρεύων Τάκης Λειβαδάς (ψευδώνυμο Νικολάου), διορισμένος από την ΚΕ του ΚΚΕ Πρόεδρος του Συλλόγου των Ελλήνων Πολιτικών Προσφύγων της Ρουμανίας απευθύνθηκε σε μένα προσωπικά:

«Η συντρόφισσα Κοντογιώργη δεν παίρνει το λόγο, όμως κρατά σημειώσεις. Της ζητούμε να μιλήσει».

Τον κοίταξα στα μάτια και σιώπησα. Να μιλήσω ενάντια στο Λύρα δεν μπορούσα. Να τον υπερασπισθώ σήμαινε να χάσω τις σπουδές μου, ήμουν στον τελευταίο χρόνο, να μη βρω πουθενά δουλειά και να πεινάσουν τα ανήλικα παιδιά μου. Είχα τώρα εκτός από τον Ανταίο και το μικρό μου κοριτσάκι, που γεννήθηκε στο Βουκουρέστι. Χρειάστηκε τρομερή δύναμη για να κρατήσω αυτή τη στάση της σιωπής.

Η ΚΕ του ΚΚΕ ζήτησε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρουμανίας να πάρει μέτρα ενάντια στον Λύρα.

Τον Γεώργιο Λύρα τον απέβαλαν από τη Σχολή, του στέρησαν το δικαίωμα για δουλειά και τον φυλάκισαν. Μαζί του φυλακίστηκε και ο Σάκης Στρατής, καθένας σε ξεχωριστό κελί. Οι συνθήκες σ’ αυτές τις φυλακές ήταν απάνθρωπες. Οι φυλακισμένοι ήταν υποχρεωμένοι να στέκονται όρθιοι από τις 6 η ώρα το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ. Οι φύλακες από το παραθυράκι τους παρακολουθούσαν συνέχεια. Αν τολμούσαν να καθίσουν λίγο στο τσιμεντένιο τους κρεβάτι, για τιμωρία, τους έβαζαν γυμνούς σ’ ένα βαρέλι με καρφιά γύρω-γύρω. Τους υποχρέωναν να μένουν σ' αυτό το βαρέλι 24 ώρες. Το κατατσακισμένο κορμί δεν άντεχε να στέκεται όρθιο τόσες ώρες, λύγιζε. Τότε τα καρφιά χώνονταν στο κορμί και το βαρέλι γέμιζε αίματα. Σε ένα τέτοιο βαρέλι έβαλαν και τον φυματικό Λύρα.

Τον Λύρα 20 μέρες πριν από τον θάνατό του τον αποφυλάκισαν. Τον αποφυλάκισαν ετοιμοθάνατο, για να μην πεθάνει στη φυλακή. Στο νοσοκομείο, στο Ιάσιο, όπου πήγαν τον Λύρα, τον φύλαγε ένας Ρουμάνος αστυνομικός, που δεν επέτρεπε σε κανέναν να τον επισκεφθεί.