20 χρόνια ΝΑΡ

 

Όταν το 1989 η σοσιαλδημοκρατική ηγεσία Φλωράκη του χρουστσοφικού «Κ»ΚΕ(΄56) αποφάσιζε (ως ενιαίος Συνασπισμός) να συγκροτήσει κυβέρνηση με το μοναρχοφασιστικό κόμμα της ΝΔ, ανταποκρινόμενη και σ’ αυτό το επίπεδο στα ταξικά συμφέροντα, τις τότε ανάγκες και επιδιώξεις του ντόπιου κεφαλαίου, ένα μέρος της «Κ»ΝΕ και χιλιάδες άλλοι αγωνιστές αντέδρασαν σ’ αυτή τη νέα μεγάλη προδοσία της χρουστσοφικής σοσιαλδημοκρατίας, αποχωρώντας απ’ τις γραμμές αυτού του αστικού σοσιαλδημοκρατικού τύπου κόμματος (ως τέτοιο συγκροτήθηκε ευθύς εξαρχής απ’ τους σοβιετικούς χρουστσοφικούς ρεβιζιονιστές το Μάρτη του ΄56).

Οι επαναστάτες κομμουνιστές, νεότεροι και παλιότεροι, αντάρτες των ΕΛΑΣ-ΔΣΕ, χαιρέτησαν απ’ την πρώτη στιγμή ανεπιφύλαχτα αυτή τη θαρραλέα τους και ορθή πολιτική πράξη, επειδή αντιτάχθηκαν: 1) στην προδοτική γραμμή της συμμετοχής σε μια αστική κυβέρνηση, 2) στη συγκρότηση κυβέρνησης όχι απλά με ένα αστικό «δημοκρατικό» κόμμα (όπως στη Γαλλία «Κ»ΚΓ-σοσιαλιστικό Μιτεράν) αλλά μ΄ ένα αντιδραστικό μοναρχοφασιστικό κόμμα, όπως εκείνο της Νέας Δημοκρατίας – πρώτη και τελευταία ως τώρα περίπτωση στην ιστορία του διεθνούς χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού, 3) γιατί η αποχώρηση από το χρουστσοφικό «Κ»ΚΕ μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή προβληματισμού και επιστροφής αυτών των αγωνιστών στο δρόμο του επαναστατικού μαρξισμού δηλ. στο δρόμο του λενινισμού-σταλινισμού των ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ-ΚΟΜΙΝΦΟΡΜ.

Χαιρετίζοντας σήμερα τα 20 χρόνια ύπαρξης και διαμόρφωσης της ιδεολογικο-πολιτικής φυσιογνωμίας του ΝΑΡ επιβάλλεται ταυτόχρονα να διαπιστωθεί ότι το ΝΑΡ δεν κατόρθωσε να βρει τον επαναστατικό μαρξιστικό δρόμο παρά τους διαρκώς επαναλαμβανόμενους φραστικούς βερμπαλισμούς περί «επαναστατικού δρόμου» και «επαναθεμελίωσης του κομμουνισμού» («Πριν» 20/9/2009, σελ.11), «αντικαπιταλιστικής ανατροπής» («Πριν» 11/10/2009, σελ.2), «κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης» ((«Πριν» 8/11/2009, σελ.10), «αντικαπιταλιστικής επανάστασης» («Πριν» 28/2/2010, σελ.18-19), κλπ.

Το ΝΑΡ στα 20 χρόνια της ύπαρξής του δεν κατάφερε να απαλλαγεί, παρά τις όποιες σημαντικές διαφοροποιήσεις σε διαφορά ζητήματα, απ’ το αντεπαναστατικό ρεύμα της χρουστσοφικής σοσιαλδημοκρατίας («Κ»ΚΕ-ΣΥΝ) στα βασικά ζητήματα του κομμουνιστικού κινήματος (προλεταριακή επανάσταση – σοσιαλισμό-κομμουνισμό), ενώ επιπλέον μπολιάστηκε, δυστυχώς σε μεγάλη έκταση, και με τις αντιμαρξιστικές απόψεις του αντεπαναστατικού τροτσκισμού σε σειρά ζητήματα. Σ’ αυτές τις επιδράσεις οφείλεται π.χ. ότι δεν χαρακτηρίζει το «Κ»ΚΕ(΄56) αστικό σοσιαλδημοκρατικού τύπου κόμμα, αλλά αναφερόμενο σ’ αυτό μιλάει ακόμα και για «γεροντική ασθένεια του κομμουνισμού» («Πριν» 28/3/2010, σελ4), θεωρώντας το προφανώς εκπρόσωπο «κομμουνιστικών» απόψεων, μιλάει δε επιπλέον για «σταλινισμό» του «Κ»ΚΕ, ακολουθώντας–προβάλλοντας τους εντελώς άστοχους – και άσχετους με την πολιτικο-ιδεολογική πραγματικότητα του αντισταλινικού «Κ»ΚΕ – χαρακτηρισμούς των αντεπαναστατών τροτσκιστών, αλλά και άλλων (Γ.Ρούσης: «ολοταχώς για προτομή του Σταλιν στον Περισσό», «Ελευ/τυπία» 31/12/2009, κλπ., δυστυχώς και του Ε.Μπιτσάκη: «ιδιότυπο νέο-σταλινισμό του ΚΚΕ», «Πριν» 27/9/2009, σελ 15).

Σ΄ αυτό το σύντομο σημείωμα δε θ’ αναφερθούμε σ’ όλες τις αντιμαρξιστικές απόψεις του ΝΑΡ περί «ολοκληρωτικού καπιταλισμού», ύπαρξης τάχα «εκμετάλλευσης» στη σοσιαλιστική Σοβιετική Ένωση της σταλινικής περιόδου, κλπ., (μερικοί, όπως οι Γ. Δέλαστικ, Π.Παπακωνσταντίνου, Λ.Βατικιώτης, κλπ., ξεθάβοντας κατά καιρούς το πτώμα της παλιάς σοσιαλδημοκρατίας (ακριβέστερα τα λιωμένα κόκαλά της) δηλ. τις αστικές της απόψεις, αερολογούν (χωρίς την παραμικρή ανάλυση), μιλώντας για ύπαρξη «εκμετάλλευσης» στη Σοβιετική Ένωση της σταλινικής περιόδου, κι’ αυτό παρά την ύπαρξη της Διχτατορίας του Προλεταριάτου και την οικοδόμηση της οικονομικής βάσης του σοσιαλισμού με τις δυο μορφές σοσιαλιστικής Ιδιοκτησίας: κρατική-συνεταιριστική). Θα περιοριστούμε μόνο στα δυο βασικότερα ζητήματα του κομμουνιστικού κινήματος: α) προλεταριακή επανάσταση, β) σοσιαλισμός-κομμουνισμός. Ενδιαφέρον, σχετικά με αυτά τα δυο βασικά ζητήματα, παρουσιάζουν δυο τελευταία κείμενα του Άγγελου Χάγιου για την ιδεολογικό-πολιτική φυσιογνωμία του ΝΑΡ: το ένα είναι η ομιλία του για τα 20χρονα του ΝΑΡ και το άλλο μια συνέντευξή του στην «Εποχή».

α. Προλεταριακή Επανάσταση: πάνω σ’ αυτό το ζήτημα – ανεξάρτητα απ’ το χαρακτήρα της επανάστασης – ο Α. Χάγιος παρόλο που σημειώνει ότι ο στόχος του ΝΑΡ «δεν μπορεί να είναι και δεν είναι η αριστερή διακυβέρνηση και η δήθεν λαϊκή εξουσία στο έδαφος του καπιταλισμού», συνεχίζει λέγοντας: «είναι η ανατροπή της κοινωνίας της αγοράς, της εκμετάλλευσης και της ατομικής ιδιοκτησίας. Το άνοιγμα του δρόμου για μια νέα νικηφόρα κομμουνιστική απόπειρα στην εποχή μας. Με την αντικαπιταλιστική επανάσταση» («Πριν» 28/2/2010, σελ. 18-19).

Η διατύπωση αυτή , πέρα απ’ την αστική ορολογία περί «κοινωνίας της αγοράς» ή «οικονομία της αγοράς» αποσιωπά και αφήνει αναπάντητα τρία βασικά αλλά και πασίγνωστα ζητήματα-ερωτήματα που συνδέονται άμεσα και στενά με το πρόβλημα της πραγματοποίησης της προλεταριακής επανάστασης:

1.Με ποιο δρόμο πραγματοποιείται η «ανατροπή» και «η αντικαπιταλιστική επανάσταση» με τον «ειρηνικό κοινοβουλευτικό δρόμο» ή με το δρόμο της βίαιης-ένοπλης επανάστασης; δηλ. το δρόμο της Οχτωβριανής Επανάστασης.

2. Τι θα γίνει με το αστικό κράτος, ποια τύχη θα έχει; διατηρείται, έστω και «εκδημοκρατισμένο» ή συντρίβεται-τσακίζεται η αστική κρατική μηχανή;

3. εγκαθιδρύεται ύστερα η Διχτατορία του Προλεταριάτου που θα πάρει τη θέση του τσακισμένου αστικού κράτους ή όχι;

Πουθενά στο κείμενο της ομιλίας αλλά ούτε και στη συνέντευξη στην «Εποχή» όχι μόνο δεν δίνεται απάντηση αλλά ούτε καν μνημονεύεται, έστω και φραστικά, η έννοια της Διχτατορίας του Προλεταριάτου, οπότε η «κομμουνιστική απόπειρα» είναι μια «κομμουνιστική απόπειρα» χωρίς Διχτατορία του Προλεταριάτου.

Όμως είναι πασίγνωστο πως χωρίς βίαιη ένοπλη επανάσταση, χωρίς συντριβή της αστικής κρατικής μηχανής και χωρίς την εγκαθίδρυση της Διχτατορίας του Προλεταριάτου δεν είναι δυνατή η ανατροπή του καπιταλισμού, η κατάργηση της εκμετάλλευσης και της ατομικής ιδιοκτησίας, και επομένως η προσπάθεια του ΝΑΡ, ή «κομμουνιστική απόπειρα» παραμένει κι’ αυτή στα πλαίσια του καπιταλισμού όπως και στην περίπτωση της λεγόμενης «λαϊκής εξουσίας»-«λαϊκής οικονομίας» της χρουστσοφικής σοσιαλδημοκρατίας του «Κ»ΚΕ(΄56) .

Επιπλέον ο Α.Χάγιος στη συνέντευξή του κάνει λόγο για ύπαρξη οργανώσεων και πολιτικών τάσεων στην κοινωνία του «νέου κομμουνισμού» του ΝΑΡ: «οργανώσεις και πολιτικές στάσεις που θ’ αντανακλούν με διαφορετικό τρόπο τα συμφέροντα της εργατικής τάξης» («Εποχή» 21/2/2010, σελ. 6) – ύπαρξη Οργανώσεων που αναιρεί και καθιστά αδύνατη την εγκαθίδρυση της Διχτατορίας του Προλεταριάτου που σύμφωνα με το Λένιν καθοδηγείται μόνο απ’ το επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα.

Απ’ τα παραπάνω είναι φανερό ότι και στα ζητήματα της Προλεταριακής Επανάστασης το ΝΑΡ επηρεάζεται αποφασιστικά απ’ τις αντιμαρξιστικές απόψεις της διεθνούς χρουστσοφικής σοσιαλδημοκρατίας, μαζί και της ντόπιας των «Κ»ΚΕ-ΣΥΝ.

β. Σοσιαλισμός-Κομμουνισμός: στα κείμενα του ΝΑΡ, χρόνια τώρα και σε κάθε ευκαιρία, γίνεται πολύς λόγος, γενικά και αόριστα, για «επαναθεμελίωση του κομμουνισμού» («Πριν» 20/9/2009, σελ.11), για «συμβολή στην κομμουνιστική επαναθεμελίωση» («Πριν» 17/1/2009, σελ.19), κλπ., χωρίς ποτέ να προσδιορίζεται το συγκεκριμένο περιεχόμενο του σοσιαλισμού-κομμουνισμού ή έστω της αντίληψης του «κομμουνισμού» όπως την εννοεί το ΝΑΡ.

Όλες οι αναφορές περί «επαναθεμελίωσης του κομμουνισμού» ή «κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης» παραμένουν όχι μόνο γενικόλογες μα πρωτίστως κενές περιεχομένου αναφορές, αποτυχημένες και βερμπαλιστικές που δεν προσφέρουν απολύτως τίποτε στη λύση του προβλήματος, ενώ ταυτόχρονα προδίδουν μια πλήρη και πρωτοφανή θεωρητική αδυναμία να διατυπώσουν, από πλευράς περιεχομένου, έστω και μια λαθεμένη αντίληψη του «κομμουνισμού» τους. Δεν υπάρχει κάποια, μια οποιαδήποτε «επαναθεμελίωση» του κομμουνισμού εκ μέρους του ΝΑΡ.

Σε ερώτηση της «Εποχής» «σε ποιο ιδεολογικό-πολιτικό ρεύμα ακουμπά το ΝΑΡ;» η απάντηση του Α. Χάγιου είναι: «αναζητήσαμε αμέσως ένα νέο κομμουνισμό» («Εποχή» 2/2/2010, σελ. 6), που όμως το ΝΑΡ, και μετά 20 χρόνια ύπαρξης, δεν έχει βρει ακόμα αυτόν το «νέο κομμουνισμό».

Στη συνέχεια ο Α. Χάγιος μιλάει για «υπαρκτό σοσιαλισμό», για «κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού» και ότι «ο ιστορικός κομμουνισμός είχε ολοκληρώσει τον κύκλο του και οδηγούνταν στον εκφυλισμό» («Εποχή» 2/2/2010, σελ. 6).

Σ’ αυτό το σημείο είναι εντελώς εξόφθαλμη η ταύτιση του ΝΑΡ με τους χρουστσο-μπρεζνιεφικούς σοσιαλδημοκράτες, που κι’ αυτοί μιλούσαν-μιλάνε για «υπαρκτό σοσιαλισμό» από το 1917 ως το 1990. Η «διαφορά» μεταξύ των δυο είναι: οι μεν χρουστσοφικοί σοσιαλδημοκράτες ηγέτες του «Κ»ΚΕ(΄56) μιλούν για ανατροπή του ανύπαρκτου, το 1990, «σοσιαλισμού» τους, ενώ το ΝΑΡ-Χάγιος για «κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού» (που είναι ορθό), μόνο που δεν πρόκειται για «κατάρρευση του σοσιαλισμού» αλλά του υπαρκτού καπιταλισμού, ακριβέστερα του, μετά το ΄53, παλινορθωμένου καπιταλισμού στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες χώρες της ανατολικής Ευρώπης.

Όλα τα αντιμαρξιστικά ρεύματα, διεθνή και ντόπια, χρουστσοφικοί σοσιαλδημοκράτες («Κ»ΚΕ-ΣΥΝ), τροτσκιστές κλπ. θεωρούν ενιαία, αλλά και σοσιαλιστική, ολόκληρη την περίοδο 1917-1990, ενώ είναι πασίγνωστο ότι αυτή η ιστορική περίοδος δεν μπορεί να θεωρηθεί, από πλευράς περιεχομένου, ενιαία και πολύ περισσότερο ολόκληρη «σοσιαλιστική»: γιατί σοσιαλιστική ήταν μόνο η λενινιστική-σταλινική περίοδος 1917-1953 δηλ. η περίοδος της Διχτατορίας του Προλεταριάτου και της οικοδόμησης του σοσιαλισμού-κομμουνισμού στη Σοβιετική Ένωση, αντίθετα η περίοδος 1953-1990 υπήρξε περίοδος της παλινόρθωσης του καπιταλισμού, μ΄ απαρχή την ανατροπή της Διχτατορίας του Προλεταριάτο απ’ τη χρουστσοφική ρεβιζιονιστική αντεπανάσταση, την αντικατάσταση του κράτους της Διχτατορίας του Προλεταριάτου απ’ το αστικό «κράτος όλου του λαού» δηλ. τη διχτατορία της νέας μπουζουαζίας και την εφαρμογή των καπιταλιστικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεων με αποκορύφωμα εκείνες του Σεπτέμβρη-Οχτώβρη 1965 – παλινόρθωση που ολοκληρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, γι’ αυτό και οι ίδιοι οι σοβιετικοί ρεβιζιονιστές αποκάλεσαν αυτή την περίοδο «υπαρκτό σοσιαλισμό» δηλ. υπαρκτό καπιταλισμό. (τα ζητήματα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού-κομμουνισμού αλλά και εκείνο της παλινόρθωσης του καπιταλισμού στη Σοβιετική Ένωση έχουν αναλυθεί τεκμηριωμένα απ’ την πλευρά μας και έχουν αντικρουστεί πειστικά οι διάφορες αντιμαρξιστικές απόψεις).

Ο «νέος κομμουνισμός» ή ο «σοσιαλισμός» του ΝΑΡ θα είναι, σύμφωνα με τον Α.Χάγιο, όπως προαναφέρθηκε, ένας «πολυκομματικός σοσιαλισμός», αφού σ’ αυτόν θα υπάρχουν όχι μόνο «οργανώσεις και πολιτικές στάσεις που θ’ αντανακλούν με διαφορετικό τρόπο τα συμφέροντα της εργατικής τάξης» αλλά ακόμα και δυνάμεις που θα «είναι αντίθετες με τον σοσιαλιστικό ή κομμουνιστικό προσανατολισμό» («Εποχή» 21/2/2010, σελ. 6) δηλ. απόψεις που συγκροτούν μια αντιμαρξιστική «ευρωκομμουνιστική» αντίληψη του σοσιαλισμού. Γι’ αυτό και ο Χάγιος σ’ άλλο σημείο της συνέντευξής του στην «Εποχή» δηλώνει-παραδέχεται ότι «η αριστερή ευρωκομμουνιστική προσέγγιση» δεν άφησε ασυγκίνητο το ΝΑΡ: «η αριστερή ευρωκομμουνιστική προσέγγιση, δεν μας είχε αφήσει ασυγκίνητους» («Εποχή» 21/2/2010, σελ. 6).

Απ’ την παραπάνω σύντομη και ελλιπή αναφορά γίνεται φανερό ότι το ΝΑΡ δεν έχει μαρξιστικές κομμουνιστικές θέσεις ούτε στα ζητήματα που συνδέονται άμεσα και στενά με την πραγματοποίηση της Προλεταριακής Επανάστασης ούτε σ’ εκείνα που συνδέονται με το κεντρικότερο και σπουδαιότερο ζήτημα του κομμουνιστικού κινήματος: εκείνο του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού.

Παρόλο που ιδεολογικο-πολιτικά σ’ αυτά τα καίρια ζητήματα του κομμουνιστικού κινήματος επηρεάζεται αποφασιστικά απ’ το αντιμαρξιστικό ρεύμα του χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού (και άλλες οπορτουνιστικές απόψεις) και παραμένει εγκλωβισμένο σ’ αυτό, προς τα έξω το ΝΑΡ εμφανίζεται να μην έχει καθόλου θέσεις, μια Οργάνωση χωρίς επαναστατική ιδεολογικο-πολιτική πυξίδα που κολυμπάει στον ωκεανό μιας διαρκούς αναζήτησης κάποιου «νέου κομμουνισμού». Σε κάθε περίπτωση η όποια αναζήτηση, με βάση τα ως τώρα γνωστά, κινείται σε αντιμαρξιστική κατεύθυνση, και επομένως βρίσκεται σε πλήρες αδιέξοδο.