 |
| Το συγκεκριμένο φωτογραφικό ντοκουμέντο προέρχεται από το Στρατιωτικό Επιτελείο και τις υπηρεσίες προπαγάνδας των μοναρχοφασιστών |
Από τα προβλήματα επαναπατρισμού των Σλαβομακεδόνων
Παρακάτω παρουσιάζουμε μια χαρακτηριστική μαρτυρία για τα προβλήματα επαναπατρισμού που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν οι Σλαβομακεδόνες.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Ευδοκίας Μανζούφα «Το ταξίδι της ζωής μου» Αθήνα, 2002 (πάρθηκε από το περιοδικό «Καλημέρα», Δεκέμβρης 2008, τ. 44)
Η Ναταλίτσα (σ.σ. η κόρη της συγγραφέα) σπούδαζε, εγώ δούλευα, τα χρόνια περνούσαν κι όλο περιμέναμε πότε να γυρίσουμε στην πατρίδα μας. Τελικά, ήρθε η ώρα αυτή που περιμέναμε αμέτρητα χρόνια και μπορούσαμε να γυρίσουμε στην Ελλάδα. Δώσαμε τα στοιχεία στην Πρεσβεία και περιμέναμε. Πήγα μια μέρα να ρωτήσω αν είχαν έρθει τα χαρτιά και μου απάντησαν πως σε ένα μήνα θα είναι όλα έτοιμα για να φύγουμε. Εγώ με την Ναταλία αρχίσαμε να μαζεύουμε τα πράγματά μας, τα κάναμε δέματα, όλα έτοιμα και περιμέναμε. Πήγα μια μέρα να ρωτήσω τι γίνεται και τι νομίζετε πως μου απάντησαν; «Κυρία Μανζούφα», μου είπαν, «δεν μπορείτε να πάτε στην Ελλάδα, γιατί είστε Σλαβομακεδόνα».
Έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Η μαμά μου είναι Σλαβοελληνίδα, όμως ο μπαμπάς μου είναι έλληνας από το Επταχώρι. Αυτοί ούτε να με ακούσουν δεν ήθελαν. Εγώ φυσικά νευρίασα και άρχισα να φωνάζω. «Πώς είναι δυνατόν να χωρίζετε Σλάβους κι Έλληνες; Αυτοί οι άνθρωποι γεννήθηκαν στην Ελλάδα, πολέμησαν για την Ελλάδα και πολλά παιδιά που βρίσκονται εδώ, οι πατεράδες τους σκοτώθηκαν στον πόλεμο για την Ελλάδα. Δεν έχουμε δικτατορία, έχουμε δημοκρατία. Δε θέλω να ανακατεύομαι με την πολιτική, όμως δεν μπορώ να καταλάβω αν αυτό είναι έχθρα απέναντι στους Σλάβους ή κάτι άλλο».
Ανέκαθεν υπήρχε αυτό το ζήτημα. Όλα τα χωριά της Καστοριάς, Φλώρινα, ακόμα και της Θεσσαλονίκης ήταν και είναι Σλαβοέλληνες. Τράβηξε πολλά ο λαός αυτός. Οι γριές
δεν ήξεραν να μιλούν ελληνικά. Τι μπορεί να μάθει μια γριά εβδομήντα χρονών; Πήγαιναν υποχρεωτικά σε νυχτερινό σχολείο για να μάθουν ελληνικά. Θυμάμαι πολύ καλά πως η γιαγιά μου κι όλες οι γιαγιάδες του χωριού πήγαιναν σε νυχτερινό σχολείο. Δε θέλανε όμως να με ακούσουν. Τότε εγώ τους είπα ότι θα τους τα πω κι αν ήθελαν ας
με άκουγαν. «Ήμουν μικρή τότε, όμως τα θυμάμαι πολύ καλά. Πήρανε γράμμα από τον
μπαμπά μου ήταν στην Αυστραλία. Η γιαγιά μου ρώτησε τη μαμά: «Τι γράφει ο Μήτσος, Χριστίνα;» Γι’ αυτά τα δύο λόγια που είπε στα σλαβικά, την πήραν στη διμοιρία, την έβαλαν στο στάβλο που είχαν άλογα, έριξαν και νερό.
Το πρωί φώναξαν τη μαμά μου να πάει να την πάρει γιατί ήταν χάλια. Έφερε η μαμά μου στο σπίτι την καημένη τη γιαγιά λιπόθυμη. Όταν συνήλθε έκανε μια λεκάνη εμετό με
αίμα. Αυτή η εικόνα είναι πάντα μπροστά μου.
* Η Ευδοκία Μανζούφα γεννήθηκε το 1929 στην Ιεροπηγή Καστοριάς. Μετά την υποχώρηση του Δημοκρατικού Στρατού βρέθηκε στην Αλβανία και από εκεί στην Τασκένδη και στη συνέχεια στην Τσεχοσλοβακία μέχρι τον επαναπατρισμό της το 1984. Στην κατοχή, οι Γερμανοί κάψανε το σπίτι της όταν η μάνα της ήταν στα χωράφια. Τη γλύτωσε από τις φλόγες η γειτόνισσά της. Μόνο μετά από αρκετά χρόνια, όταν ήταν στην Τασκένδη, της κάνανε δώδεκα πλαστικές επεμβάσεις στο πρόσωπο και σώμα της για να σβήσουν τα σημάδια από την άγρια πυρκαγιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου