Πως ο Φλωράκης έγινε γραμματέας του «Κ»ΚΕ

«Μη προσβάσιμα στο παρελθόν στοιχεία που διέρρευσαν στον τύπο το 2007, επιβεβαίωσαν όσα για χρόνια εικάζαμε, αλλά δεν μπορούσαμε να αποδείξουμε. Tο ΚΚΣΕ μετά από υπόδειξη στελεχών του Πολιτικού Γραφείου βολιδοσκόπησε αρχικά για τη θέση του ηγέτη του ΚΚΕ διάφορα στελέχη της Αριστεράς, όπως τον Μανώλη Γλέζο, τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Ηλία Ηλιού, αλλά αυτοί δεν θέλησαν να αναλάβουν την ευθύνη, καθώς έκλιναν περισσότερο προς την πλευρά του ΚΚΕ Εσωτερικού. Προτιμήθηκε, λοιπόν, ένα μέχρι τότε άφθαρτο από τις εσωκομματικές διαμάχες στέλεχος, όπως ήταν ο Χαρίλαος Φλωράκης. Σε σύσκεψη του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα το φθινόπωρο του 1972, παρουσία των πανίσχυρων Μιχαήλ Σουσλόφ και Μιχαήλ Πονομαριόφ εκ μέρους του ΚΚΣΕ, και από την πλευρά του ΚΚΕ των Κώστα Κολιγιάννη, Κώστα Λουλέ, Απόστολου Γκρόζου, Κώστα Τσολάκη, Λεωνίδα Στρίγγου, Γεράσιμου Στεφανάτου, Παναγιώτη Υφαντή και του ίδιου του Φλωράκη, ετέθη ευθέως το θέμα από τους Σοβιετικούς. Ο Κολιγιάννης αντιλήφθηκε ότι δεν υπήρχαν περιθώρια διαφωνίας και αποδέχθηκε την αλλαγή ηγεσίας, αν και ο ίδιος πρότεινε για αντικαταστάτη του τον Γρηγόρη Φαράκο.»

Ανδρέας Στεργίου: Μεταξύ εξάρτησης και αλληλεγγύης. Οι σχέσεις του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος με τα αδελφά κόμματα στο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΦΑΡΑΚΟΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Τόμος τιμητικός για τον Γρηγόρη Φαράκο Μέρος Α, σελ. 126

***

«Το ΚΚΕ ωστόσο αντιμετώπιζε και πρόβλημα καθοδήγησης καθώς ο Κώστας Κολιγιάννης είχε απολέσει, ειδικά μετά το '68, κάθε απήχηση εντός κόμματος, ενώ παρέμενε αγκιστρωμένος στη θέση του. Ο ρόλος του είχε αποδυναμωθεί σοβαρά δημιουργώντας στην καθοδήγηση του ΚΚΕ παραλυτικά φαινόμενα. Κάποια μέλη του τότε Πολιτικού Γραφείου είχαν θέσει το θέμα στο ΚΚΣΕ. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, οι Σοβιετικοί είχαν βολιδοσκοπήσει για τη θέση του ηγέτη του ΚΚΕ στελέχη της Αριστεράς όπως ο κ. Μ. Γλέζος, ο κ. Μ. Θεοδωράκης και ο Ηλίας Ηλιού, αλλά δεν συμφώνησαν.»

(Λ. Σταυρόπουλος, BHMA, 27/5/2007)

 ***

Μ. ΓΛΕΖΟΣ: «Τότε είναι που με κάλεσε ο Πρέσβης της ΕΣΣΔ και μου πρότεινε να αναλάβω Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας. Του είπα: «Μα εδώ είμαστε σε αντίθεση με σάς για το θέμα της Τσεχοσλοβακίας». Λέει: αυτά είναι μια διαφορά απόψεων. Μη σε απασχολεί. Και μη στενοχωριέσαι, εμείς έχουμε εξασφαλίσει τον τρόπο να βγεις έξω. Θα πας νόμιμα έξω».

Δεν το δέχτηκα. «Έχω την άποψη – τους είπα – ότι είναι υπόθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος ποιους θα εκλέγει και δεν είναι υπόθεση άλλων κομμάτων να διορίζουν τους ηγέτες του. Σ’ αυτό το θέμα δεν κάνω πίσω».

Ύστερα από λίγο με πληροφόρησε ο Ηλίας Ηλιού ότι τον καλέσανε κι’ εκείνον να πάει στη Μόσχα για να του κάνουν την ίδια πρόταση.

- Μετά από σένα;

- Μετά από μένα. Η πρώτη έγινε σε μένα. Και μετά έγινε στον Ηλία Ηλιού. Ο Ηλίας τους είπε ότι αυτά είναι υπόθεση των Ελλήνων κομμουνιστών κλπ., αλλά δέχτηκε να πάει στη Μόσχα για να δει την υγεία του. Του εξασφάλισαν και πήγε στη Σοβιετική Ένωση. Και εκεί αρνήθηκε να δεχτεί την πρόταση που του είχαν κάνει.

Μετά έκαναν πρόταση στο Μίκη Θεοδωράκη. Αρνήθηκε και ο Θεοδωράκης. (Τα είχε γράψει αυτά ο Θεοδωράκης). Και τέλος έκαναν πρόταση στον Φλωράκη ο οποίος δέχτηκε. Πήγε από εδώ στη Μόσχα και έγινε γραμματέας του ΚΚΕ»

(Λευτέρης Μαυροειδής: «ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ, η ελληνική Αριστερά χθες, σήμερα, αύριο», σελ. 85-86, εκδ. «Προσκήνιο», Αθήνα 2002)

Αναδημοσιεύτηκε στην «Ανασύνταξη», Αρ. Φύλ. 218 15-31 Δεκέμβρη 2005 

 ***

Μ. Γλέζος: Οι Σοβιετικοί αναζητούν γραμματέα για το ΚΚΕ

 
... Τότε είναι που με κάλεσε ο πρέσβης και μου πρότεινε να δεχτώ να αναλάβω γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Του είπα: «Μα εδώ είμαστε σε αντίθεση με σας, για το θέμα της Τσεχοσλοβακίας». Λέει: «Αυτά είναι μία διαφορά απόψεων. Μη σε απασχολεί. Και μην στενοχωριέσαι, εμείς έχουμε εξασφαλίσει τον τρόπο να βγεις έξω. Θα πας νόμιμα έξω»
Δεν το δέχτηκα. «Έχω την άποψη -τους είπα- ότι είναι υπόθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος ποιους θα εκλέγει και δεν είναι υπόθεση άλλων κομμάτων να διορίζουν τους ηγέτες του. Σ' αυτό το θέμα δεν κάνω πίσω».
Ύστερα από λίγο με πληροφόρησε ο Ηλίας ο Ηλιού ότι τον καλέσανε κι εκείνον να πάει στη Μόσχα για να του κάνουν την ίδια πρόταση. Ο Ηλίας τούς είπε ότι αυτά είναι υπόθεση των Ελλήνων κομμουνιστών κ.λπ., αλλά δέχτηκε να πάει στη Μόσχα για να δει την υγεία του. Του εξασφάλισαν και πήγε στη Σοβιετική Ένωση. Και εκεί αρνήθηκε να δεχτεί την πρόταση που του είχαν κάνει.
Μετά έκαναν πρόταση στον Μίκη Θεοδωράκη. Αρνήθηκε και ο Θεοδωράκης. Και τέλος έκαναν πρόταση στον Φλωράκη, ο οποίος δέχτηκε. Πήγε από 'δώ στη Μόσχα κι έγινε γραμματέας του ΚΚΕ.
- Πώς βγήκε έξω ο Φλωράκης;
- Είχα τότε την εντύπωση ότι βγήκε όπως και ο Ηλιού, με ενέργειες της σοβιετικής πρεσβείας. Δεν είναι κατηγορητέο αυτό. Τότε η χούντα ήθελε ν' αναπτύξει τις σχέσεις με τις ανατολικές χώρες και βρισκόταν σ' αυτού του είδους τις διαπραγματεύσεις.

 

(«Αυγή» 17.3.2002)

 

 

Αναδημοσιεύτηκε στην «Ανασύνταξη», Αρ. Φύλ. 130 15-31 Μάρτη 2002