«Αυτή είναι η ιστορία μου» – Freedom, Γενάρης 1953
Του Πωλ Ρόμπσον
Πολλοί φίλοι μ’ έχουν ρωτήσει πως αισθάνεται κανείς όταν έχει κερδίσει ένα από τα Διεθνή Βραβεία Στάλιν «για την δυνάμωση της ειρήνης μεταξύ των λαών». Συνήθως λέω, όπως οι περισσότεροι αποδέκτες βραβείων, ότι «αποτελεί μεγάλη τιμή». Αλλά, φυσικά, τούτο το βραβείο αξίζει κάτι παραπάνω από μια σύντομη αναφορά.
Όλα αυτά τα χρόνια, έχω πάρει το μερίδιο αναγνώρισης που μου αναλογεί για τους αγώνες μου στον τομέα των σπορ, των τεχνών, για την πάλης για πλήρη κοινωνική ένταξη των Νέγρων, των εργασιακών δικαιωμάτων και της παλής για την ειρήνη. Κανένα βραβείο όμως από μόνο του δεν αφορούσε τόσους πολλούς ανθρώπους ή τόσο σοβαρά ζητήματα όσο αυτό.
Αυτό το βραβείο είναι ένα πραγματικά διεθνές έπαθλο. Η κριτική επιτροπή περιλαμβάνει τον σοβιετικό ακαδημαϊκό Ντ. Σκομπέλτσιν, πρόεδρο, αντιπροέδρους τους Κούο Μο-τζο απ΄ την Κίνα και τον Λουί Αραγκόν απ’ τη Γαλλία και τα ακόλουθα μέλη: τον Μάρτιν Άντερσον Νέξο, τον μεγαλύτερο Δανό ανθρωπιστή, τον Τζόν Μπερνάλ απ΄την Αγγλία, τον Πάμπλο Νερούδα απ΄τη Χιλή, έναν απ΄τους μεγαλύτερους ποιητές του κόσμου, τον Γιάν Ντεμπόρσκι απ΄την Πολωνία, τον Μιχαέλ Σαντοβιάνι απ΄ την Ρουμανία και τον Α. Φαντέγιεφ, πρωτοπόρο σοβιετικό μυθιστοριογράφο.
Σ’ αυτούς που έχουν τιμηθεί με το βραβείο περιλαμβάνονται επιφανείς μορφές απ΄όλες τις χώρες. Αποτελεί ζήτημα τιμής να έχεις πάρει το ίδιο βραβείο με τέτοιους διακεκριμένους ηγέτες όπως ο Υβ Φαρζ απ΄ τη Γαλλία, ο Σάιφουντιν Κίχλο, εκπρόσωπος τον Πανινδικού Συνεδρίου για την Ειρήνη, η Ελίζα Μπράνκο, η ηγέτιδα της Ομοσπονδίας Γυναικών στη Βραζιλία, ο Γιοχάνες Μπέχερ ένανς απ΄τους καλύτερους συγγραφείς της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ο αιδεσιμότατο Τζέιμς Έντικοτ, ατρόμητο καναδό κληρικό και μαχητή της ειρήνης και ο Ίλια Έρενμπουργκ, κορυφαίος σοβιετικός μυθιστοριογράφςο και δημοσιογράφος.
Το πιο σημαντικό που πρέπε να ξεκαθαρίσω είναι ότι δεν μπορώ να δεχτώ αυτό το βραβείο προσωπικά. Χρησιμοποιώντας τα λόγια ενός κύριου άρθρου που έγραψε ο Α. Φαντέγιεφ στην Πράβδα: «Τα ονόματα αυτών που έχουν τιμηθεί με το Διεθνές Βραβείο Στάλιν για την Ειρήνη μαρτυρούν για άλλη μια φορά ότι το κίνημα για την ειρήνη συνεχώς μεγαλώνει, πλαταίνει και δυναμώνει. Στις τάξεις των ενεργών μαχητών ενάντια στην απειλή του πολέμου παίρνουν την θέση τους εκατομμύρια άνθρωποι κάθε φυλής και εθνικότητας, άνθρωποι με τις πιο διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις...Τα βραβεία στην Ελίζα Μπράνκο και τον Πώλ Ρόμπσον αντανακλούν το σημαντικό ιστορικό γεγονός ότι όλο και πιο πλατια τμήματα μαζών του Δυτικού Ημισφαιρίου ξεσηκώνονται στην πάλη για την ελευθερία, την ανεξαρτησία, την ειρήνη και την πρόοδο. Ανθρώπων που αισθάνονται όλο το βάρος των προσπαθειών της ιμπεριαλιαστικής αντίδρασης να καταπνίξει το κίνημα των μαζών εναντίον ενός νέου αρπακτικού πολέμου που ετοιμάζεται από τους αμερικάνους δισεκατομμυριούχους.»
Αποδέχομαι, επομένως το βραβείο στο όνομα και εκ μέρους αυτών των εκατομμυρίων ανθρώπων που κινητοποιούνται στην οργανωμένη πάλη για ειρήνη στο ημισφαίριο μας και ειδικότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα απ΄τα πιο αποφασιστικά βήματα στην ανάπτυξη του κινήματος ειρήνης στη χώρα μας έγινε σε σχέση με τα Συνέδρια Ειρήνης στο Πεκίνο και στη Βιέννη.
Το Αμερικανικό Συνέδριο Ειρήνης έτεινε χέρι του έξω απ΄τα σύνορα για να ενωθεί στο παγκόσμιο κίνημα ειρήνης με τα εκατομμύρια αγωνιστών της ειρήνης. Σιγά-σιγά, έχει γίνει, απολύτως καθαρό ότι η ισχυρή δύναμη του παγκόσμιου κινήματος που εκπροσωπεί τους λαούς όλων των χωρών αποτελεί για μας εδώ δύναμη. Ως αμερικανοί, διατηρώντας τις καλύτερες παραδόσεις μας, έχουμε όχι το δικαίωμα αλλά και το καθήκον να αγωνιστούμε για συμμετοχή στην πορεία της ανθρωπότητας προς τα εμπρός.
Πρέπει να ενωθούμε με τα εκατομμύρια ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο και να δούμε την ειρήνη ως την πιο ιερή μας ευθύνη. Απ΄τη στιγμή που θα ενωθούμε στην πάλη για την ειρήνη θα πρέπει να μιλήσουμε ο ένας στον άλλο και να πούμε την αλήθεια. Πώς αλλιώς μπορεί να κερδηθεί η ειρήνη
Πάντα επέμενα και στο μέλλον θα επιμείνω ακόμα περισσότερο στο δικαίωμά μου να λέω την αλήθεια για τους σοβιετικούς λαούς όπως την ξέρω για τους βαθείς πόθους και τις ελπίδες τους για ειρήνη, για τις ειρηνικές τους προσπάθειες για ανοικοδόμηση απ΄τα ερείπια του πολέμου, όπως στο ιστορικό Στάλινγκραντ, να διηγούμαι τις ηρωικές προσπάθειες των λαών της Πολωνίας, Τσεχοσλοβακίας, της Ουγγαρίας, της Αλβανίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της νέας Κίνας και της Βόρειας Κορέας και ν΄απαντώ στις ατελείωτες διαστρεβλώσεις του πολεμοκάπηλου τύπου με καθαρότητα και κουράγιο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο μπορούμε να ξεκαθαρίσουμε τι σημαίνει συνύπαρξη. Σημαίνει να ζείς εν ειρήνη και φιλία με μια άλλου είδους κοινωνία – μια πλήρως ολοκληρωμένη κοινωνία όπου οι άνθρωποι ελέγχουν το πεπρωμένο τους, όπου η φτώχεια και ο αναλφαβητισμός έχουν εξαλειφθεί και όπου αναπτύσσεται ένας νέος τύπος ανθρώπου μέσα σ’ ένα νέο επίπεδο κοινωνικής ζωής.
Το να λέγονται αυτές οι αλήθειες είναι ένα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας να οικοδομήσουμε ένα ισχυρό και πλατύ κίνημα ειρήνης στης Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως κάθε άλλος λαός, όπως όλοι οι πατέρες, μανάδες, γιοί και κόρες σε κάθε χώρα, όταν το ζήτημα του πολέμου μόλις αρχίζει και τίθεται στον αμερικάνικο λαό, αυτός τάσσεται με την ειρήνη. Παρ΄όλη την σύγχυση και τη λυσσαλέα υστερία, εκατομμύρια ψήφισαν την έκκληση της Στοκχόλμης και ακόμη περισσότερα εκατομμύρια το επιθυμούσαν. Σε κάθε βήμα η τεράστια πλειοψηφία εκφράζει τον αποτροποιασμό της στην ιδέα ενός επιθετικού πολέμου.
Στην πραγματικότητα, εξ΄αιτίας αυτού του πόθου για ειρήνη, οι ιθύνοντες ταξικοί ηγέτες αυτής της χώρας, απ΄το 1945 και μετά, έχουν εντείνει την υστερία και την προπαγάνδα με σκοπό να βάλουν στα κεφάλια των αμερικανών την ψευδή ιδέα ότι ο κίνδυνος τους απειλεί απ΄τα ανατολικά. Αυτή η προπαγάνδα άρχισε πριν σταματήσει να χύνεται ανθρώπινο αίμα στη μάχη ενάντια στον φασισμό.
Εγώ ο ίδιος ήμουν στην Ευρώπη το 1945 και τραγουδούσα για τα στρατεύματά μας. Και ήδη από τότε μπορούσαν ν΄ακουστούν οι φωνές που μιλούσαν για την αναγκαιότητα να ετοιμαστεί η Αμερική για πόλεμο ενάντια στη Σοβιετική Ένωση, τον ατρόμητο σύμμαχό μας. Και πίσω στην πατρίδα, στις Ηνωμένες Πολιτείες είδαμε τη συνεχιζόμενη και αυξανόμενη δίωξη, πρώτα των ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος, και μετά όλων των ειλικρινών αντιφασιστών.
Αλλά ο βαθύς πόθος για ειρήνη δεν άφησε τον αμερικανικό λαό. Τεράστια πλήθη χαιρέτησαν τον Γουάλας για την παραίτηση του από την κυβέρνηση Τρούμαν σ΄έκφραση διαμαρτυρίας για την πολεμοκαπηλεία του τότε Υπουργού Εξωτερικών Τζέιμς Μπάιρνς, τωρινού ρατσιστή κυβερνήτη της Νότιας Καρολίνα. Εφτά με οκτώ εκατομμύρια ψήφισαν τον Γουάλας σ΄όλες σχεδόν τις 48 πολιτείες το 1948. Η κραυγή για ειρήνη ανάγκασε τον Τρούμαν να υιοθετήσει (δημαγωγικά βέβαια) την πλατφόρμα του Προοδευτικού Κόμματος. Επιπλέον, άφησε να εννοηθεί ότι θα στείλει τον Βίνσον, έναν απ΄τα έμπιστα στελέχη του στη Μόσχα για συνομιλίες.
Γνωρίζουμε τώρα πως ο Τρούμαν πρόδωσε τον αμερικάνικο λαό και τις ελπίδες του για ειρήνη, πως πρόδωσε τους μαύρους και τη δίψα τους για ίσα δικαιώματα, πως καταπάτησε θεμελιώδη δικαιώματα και υπέταξε όλο τον αμερικάνικο λαό στην τρομοκρατία του FBI.
Ο πόλεμος της Κορέας ήταν ανέκαθεν ένας καθόλου δημοφιλής πόλεμος στους αμερικανούς. Θυμούμαστε την ασυγχώρητη ραδιουργία πίσω άπ΄την χρησιμοποίηση των Ηνωμένων Εθνών για την εξυπηρέτηση των σκοπών των ιμπεριαλιστών των «αμερικανικού αιώνα» σ΄αυτή τη χώρα, αρκετά που συγκρίνεται με την αρπαγή του Τέξας απ΄το Μεξικό, τον βιασμό της Κούβας, των Φιλιπίνων, του Πουέρο Ρίκο και της Χαβάης. Σε κάποια στιγμή, η επιθυμία των αμερικανών για ειρήνη συνέβαλε στο να εμποδίσει τον Τρούμαν να χρησιμοποιήσει την ατομική βόμβα στη Κορέα και να επιβάλει την ανάκληση του Μακ Άρθουρ.
Παρ΄όλα αυτά, το 1952, ο αμερικανικός λαός παρασύρθηκε απ΄τον Αϊζενχάουερ, αυτήν τη φορά. Και αυτός, επίσης, υποσχέθηκε κατά προεκλογική του καμπάνια να κάνει ό,τι μπορεί για τερματίσει το μακελειό στην Κορέα. Η ψηφοφορία έδειξε ότι εκατομμύρια αμερικανοί τον πίστεψαν. Αλλά, ήδη πρόδωσε την εμπιστοσύνη του και κινείται όσο γρήγορα γίνεται προς την κατεύθυνση συνέχισης του πολέμου. Υπάρχουν πραγματικοί κίνδυνοι απ΄την προσπάθεια υποστήριξη της Γαλλίας στην Ινδοκίνα. Τίποτα απ΄όλα αυτά δεν προκαλεί έκπληξη αν δούμε ποιοι είναι οι σύμβουλοί του ο Ντάλες, ένας απ΄τους αρχιτέκτονες της πολιτικής για την Άπω Ανατολή και ο Ντιούι, ο άνθρωπος που τόσο φοβούνταν στα 1948, και όλη διάταξη του αμερικανικού κεφαλαίου στη χειρότερη του στιγμή.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες γίνονται ολοένα και πιο κατανοητοί σε μεγάλα τμήματα του αμερικανικού λαού και, φυσικά, αποτελούν μια σπουδαία πρόκληση στις δυνάμεις ειρήνης σ΄αυτήν την χώρα. Αν κινηθούμε γρήγορα, σωστά και θαρραλέα μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα ισχυρό ενιαίο λαϊκό μέτωπο για την ειρήνη και να τιθασεύσουμε την κρυμμένη αλλά αναπτυσσόμενη διάθεση των μαζών.
Είμαι ιδιαίτερα πεπεισμένος ότι οι νέγροι μπορούν να κερδηθούν στην πάλη για την ειρήνη. Έχοντας ψηφίσει κατά κύριο λόγο τον Στίβενσον, έχουν λίγα να περιμένουν απ΄τον Αϊζενχάουερ και λιγότερα απ΄το κόμμα του που είναι εξαρτημένο απ΄τους ορκισμένους εχθρούς των μαύρων στον Νότο. Γνωρίζουμε ότι ένας πόλεμος θα σήμαινε το τέλος του αγώνα μας για κοινωνικά δικαιώματα, το δικαίωμα στην ψήφο, την κατάργηση του λιντσαρίσματος και των διακρίσεων.
Σήμερα οι μαύροι έχουν στραμένο το βλέμμα τους στην Αφρική και την Ασία και παρακαλοθούν με προσοχή τους απελευθερωτικούς αγώνες των εξεγερμένων λαών σ΄αυτές τις χώρες. Βλέπουμε τα Ηνωμένα Έθνη και τις ΗΠΑ να συμπαρατάσσονται με τις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στην κατάπνιξη των απελευθερωτικών αγώνων. Δεν μπορούμε να μη δούμε ότι είναι ο Βισίνσκι και οι εκπρόσωποι των Λαϊκών Δημοκρατιών της ανατολικής Ευρώπης που υπερασπίζονται και ψηφίζουν για τα συμφέροντα των λαών της Ασίας και της Αφρικής.
Γνωρίζω ότι αν το κίνημα ειρήνης στείλει το μήνυμά του στους μαύρους, μπορεί να εξασφαλιστεί μια πολύ ισχυρή δύναμη για την επιδίωξη του μεγαλύτερου σκοπού της ανθρωπότητας. Το ίδιο ισχύει και για τους εργάτες και για τα πλατιά δημοκρατικά στρώματα του λαού μας.
Ναι, η ειρήνη μπορεί και πρέπει να κερδηθεί για να σώσουμε τον κόσμο απ΄την φοβερή καταστροφή του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το βραβείο που μόλις έλαβα θα μου δώσει το κίνητρο να αφιερώσω σε ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες στην υπηρεσία της υπόθεσης της ειρήνης και στην οικοδόμηση ενός κινήματος ειρήνης στις Ηνωμένες Πολιτείες που θα θριαμβεύσει.
* Ο Πωλ Ρόμπσον (1898-1976) διακρίθηκε με το Διεθνές Βραβείο Στάλιν για την Ειρήνη το Δεκέμβρη του 1952 (Miami News 22/12/1952 και αλλού). Δε μπόρεσε να μεταβεί στη Σοβιετική Ένωση για να το παραλάβει επειδή η κυβέρνηση των ΗΠΑ του αφαίρεσε το διαβατήριό του το 1950 επείδη ήταν κομμουνιστής. Του απαγορεύτηκε ακόμα και η έξοδος στον Καναδά Παρέλαβε το Βραβείο στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης το Σεπτέμβρη του 1953 (Victoria Advocate, 25/9/1953 και αλλού). Για την απονομή του η Pravda κι η Isvestia αφιέρωσαν τετράστηλα. Το διαβατήριό του επιστράφηκε το 1958. Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Freedom το Γενάρη του 1953.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου