Απόσπασμα από το βιβλίο "Βροντάει ο Όλυμπος" του Αντώνη Βρατσάνου
Το γεγονός ότι τρεις ολόκληρους μήνες δεν είχε γίνει καμμιά κρούση στα στενά των Τεμπών, έκανε τους γερμανούς να πιστέψουν πως η περιοχή αυτή απαλλάχτηκε οριστικά από τούς αντάρτες. Αυτό μας βοήθησε αρκετά για να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο παραπλάνησης: Δύο - τρεις ανατινάξεις μικρές κοντά στο Μακρυχώρι κ' υστέρα για ένα διάστημα απραξία . . .
Ακολούθησε από μέρος μας λεπτομερειακή αναγνώριση που κράτησε πάνω από δυο βδομάδες. Προσδιορίστηκε το σημείο ανατίναξης και τα δρομολόγια «διείσδυσης» των τμημάτων. Το μηχανικό ανάλαβε την πιο δύσκολη επιχείρηση: ανατίναξη και επίθεση κατά της ταχείας 53.
Η τοποθεσία όπου ενεργήθηκε το σαμποτάζ, ανάμεσα σε ισχυρές γερμανικές φρουρές της γέφυρας και του τούννελ Τεμπών, μεγαλώνουν τη σοβαρότητα της επιχείρησης. Είνε η μεγαλύτερη ανατίναξη αμαξοστοιχίας πού έγινε στην Ελλάδα, με καταστρεπτικά αποτελέσματα δίχως προηγούμενο. Ακόμα ο τρόπος της πυροδότησης (1) και οι τεχνικές δυσκολίες της εμπυρευμάτισης (2), την κατατάσσουν στα τολμηρότερα σαμποτάζ που πέτυχαν οι δυνάμεις της αντίστασης στην κατεχόμενη Ευρώπη.
Η επιχείρηση ορίστηκε για τις 20 του Φλεβάρη. Η κακοκαιρία όμως, που εμπόδιζε τη σηματοδοσία από το σταθμό των Τεμπών, ανάγκασε τους αντάρτες να μείνουν τρεις ολόκληρες μέρες κάτω από χιονοθύελλα κοντά στη σιδηροδρομική γραμμή. Από μέρος της συμμαχικής αποστολής παραβρέθηκε ο λοχαγός Πώλ Λέϊκ με το λοχία Μπώμπ και το διερμηνέα του. Μόλις νύχτωσε, τα τμήματα ξεκίνησαν και κατέλαβαν τις καθορισμένες θέσεις. Τα συνεργεία εμπυρευμάτισης κατέβηκαν στη γραμμή κι άρχισαν το έργο τους. Τρεις φορές αποτραβήχτηκαν γρήγορα γιατί περνούσαν αμαξοστοιχίες που δεν έπρεπε ν' ανατιναχτούν. Η καθυστέρηση αυτή, που είχε σαν συνέπεια τη διακοπή της δουλειάς και την παραμονή του συνεργείου για αρκετή ώρα πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή, έβαλε σε πολλούς κινδύνους την επιχείρηση. Η ανυπομονησία πολλαπλασίαζε τις δυνάμεις των μπουρλοτιέρηδων κ’ η εμπυρευμάτιση ετοιμάστηκε πάνω στην ώρα.
Ύστερα από λίγα λεπτά φάνηκε η ταχεία. Αν περνούσε ένα τραίνο ακόμα ή η παραμικρή αδράνεια των δυναμιτιστών, θα είχαν σαν αποτέλεσμα την οριστική αποτυχία της επιχείρησης. Το σύνθημα της άφιξης της αμαξοστοιχίας το έδωσε ο πατριώτης κλειδούχος Θ α ν ά σ η ς Σ α φ ά κ α ς, μέλος του εφεδρικού ΕΛΑΣ, μέσα από τα συρματοπλέγματα του σταθμού Τεμπών. Όλα ήταν έτοιμα: 400 μέτρα υπονομευμένη σιδηροδρομική γραμμή με εκρηκτικά γεμίσματα συνδεμένα πάνω στον κύριο αγωγό του «ακαριαίου», που η άκρη του κατέληγε σ' ένα μικρό βράχο σε απόσταση 25 περίπου μέτρων από τη σιδηροδρομική γραμμή. Στην άκρη του αγωγού, είχαμε ένα σύστημα πυροδότησης πρωτότυπο και τολμηρό : τρία καψύλια δυναμίτιδας και τρία κομμάτια βραδύκαυστο (φυτίλι), μήκους μόλις 1 1/2 εκατ., που ανάφτηκε απ’ ευθείας με εναύσματα (3) και σπιρτάδα πάνω στον κύριο αγωγό. (Αυτό έγινε γιατί τ' αυτόματα πιεστικά μηχανήματα είχαν αλλοιωθεί από την υγρασία). Όταν η αμαξοστοιχία έφτασε στο καθορισμένο σημείο, πυροδοτήθηκε ο αγωγός. Μια τρομαχτική έκρηξη ακούστηκε ύστερα από την εκτυφλωτική λάμψη και η περήφανη αμαξοστοιχία με τα βαγόνια πολυτελείας σωριάστηκε στον Πηνειό! Αμέσως ακολούθησε επίθεση κατά της αμαξοστοιχίας, πού ανατινάχτηκε με αυτόματα και οπλοπολυβόλα ...
Για λίγες στιγμές, οι γερμανικές φρουρές δεν αντέδρασαν. Δεν ήθελαν να πιστέψουν πως ήταν δυνατό ν' ανατιναχτεί η ταχεία! Τα τηλέφωνα όμως απ’ όλα τα φυλάκια επιβεβαίωναν: «Φύνφτσιχ ντράι καπούτ..., φύνφτσιχ ντράϊ καπούτ...» (χάθηκε η 53). Χρειάστηκε να περάσει πάνω από ένα τέταρτο για να συνέλθουν ύστερα από τη φριχτή είδηση. Στο μεταξύ το θωρακισμένο βαγόνι, που μόνο είχε μείνει από την αμαξοστοιχία, χτύπαγε λυσσασμένα προς όλες τις κατευθύνσεις. Όλο το μπουγάζι άρχισε να διασταυρώνεται από πυκνά πυρά.
Η σύμπτυξη έγινε προβληματική. Ορίστηκαν δυό «βάσεις πυρός» για να υποστηρίξουν την υποχώρηση απασχολώντας όσο μπορούσαν το θωρακισμένο βαγόνι. Σκοπευτές ήταν δυό ήρωες που δε βρίσκονται τόρα στη ζωή, ο Μ ή τ σ ι ο ς Κ ο λ λ ά τ ο ς και ο Κ ώ σ τ α ς Γ α ζ έ τ α ς. Η πάλη ήταν άνιση, αλλά αποτελεσματική. Οι σκοπευτές καθήλωναν σε διαστήματα τα γερμανικά πυρά και έτσι τα τμήματα κατόρθωσαν με άλματα να συμπτυχθούν.
Στην επιχείρηση είχαμε τρεις τραυματίες· απ' αυτούς ο Βαγγέλης Ντίστας, ένα ατρόμητο παλληκάρι, πολύ σοβαρά. Στην προσπάθεια του να ρίξει μια αντιαρματική χειροβομβίδα στο θωρακισμένο βαγόνι δέχτηκε μια ριπή από το γερμανικό ταχυβόλο. Του έκοψε το χέρι πιό πάνω από τον καρπό και τον τραυμάτισε ελαφρότερα στα πόδια. Τα οπλοπολυβόλα από έλλειψη πυρομαχικών συμπτύχθηκαν. Μείναμε δέκα αντάρτες. Το απότομο μονοπάτι θερίζονταν από τα πυρά. Από τη γέφυρα των Τεμπών ξεκίνησε αμαξοστοιχία «βοηθείας» και τα θωρακισμένα ταχυβόλα έκαιγαν τον τόπο. Όλοι μας κινδυνεύαμε να σκοτωθούμε, αλλά κανένας δεν έβαζε στο μυαλό του να εγκαταλείψουμε τον τραυματία, που μας έλεγε μέσα σε φριχτούς πόνους :
- «Παιδιά, σκοτώστε με... θα σας πάρω στο λαιμό μου... Τέτια ζωή δεν τη θέλω... Ρίξτε μου μιά ριπή να μην πέσω ζωντανός στα χέρια τους...».
Από τη δύσκολη αυτή θέση μας έβγαλε ο Μήτσιος Κολλάτος. Ενώ το στοιχείο του είχε συμπτυχθεί, αυτός έμενε με το οπλοπολυβόλο του πεσμένος σ’ ένα βράχο. Είχε το σκοπό του. Έβγαλε 5 - 6 φυσίγγια που είχαν απομείνει στην αρμάθα του, τα έβαλε στην ταινία, έστησε το οπλοπολυβόλο και σημάδεψε καλά τη θυρίδα του θωρακισμένου ταχυβόλου. Όλοι είδαμε τη ριπή να διευθύνεται στο γερμανικό ταχυβόλο, που αχρηστεύθηκε με μιας και τραυματίστηκαν οι χειριστές του. Η αχρήστευση του ταχυβόλου ήταν μια ευκαιρία για να περάσουμε τον τραυματία από το επικίνδυνο σημείο. Με μια απεγνωσμένη προσπάθεια το πετύχαμε. Ύστερα από λίγα λεπτά οι γερμανικές ενισχύσεις χαλούσαν τον κόσμο με τα πυρά τους. Ήταν όμως αργά ... Είχαμε φτάσει σε μια απρόσβλητη χαράδρα κι ο τραυματίας σώθηκε (4).
Η επιχείρηση πέτυχε με εξαιρετικά αποτελέσματα : τετρακόσιοι πενήντα (450) γερμανοί μ' ένα στρατηγό και το επιτελείο του νεκροί. Το 1/3 απ' αυτούς ήταν αξιωματικοί. Μια βδομάδα η γερμανική φρουρά έβγαζε κάτω από τα βαγόνια παραμορφωμένα πτώματα....
Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί των συμμάχων (Λονδίνο, Κάϊρο, Μόσχα), ασχολήθηκαν στις εκπομπές τους επανειλημμένα με την επιχείρηση αυτή και υπογράμμισαν τη σημασία της.
Πρέπει να σημειωθεί πως ο ραδιοφωνικός σταθμός του Καΐρου εσφαλμένα μετέδωσε τότε ότι : «Έλληνες αντάρται οδηγούμενοι από βρεταννόν αξιωματικόν ανετίναξαν την αμαξοστοιχίαν κλπ.» Η αλήθεια είνε πως ο λοχαγός Λέϊκ δέχτηκε απλά πρόσκλησή μας να πάρει μέρος σε μιά διμοιρία ανταρτών, που είχε σκοπό να χτυπήσει μετά την ανατίναξη. Ο διμοιρίτης του υπόδειξε μιά θέση και χτύπησε κι αυτός με το αυτόματο του, όπως όλοι οι αντάρτες. Ούτε στην εμπυρευμάτιση έλαβε μέρος, ούτε στη σιδηροδρομική γραμμή κατέβηκε καθόλου. Η «καθοδήγηση» του άγγλου λοχαγού συνδέσμου ήταν ν' άδειασε μερικές ριπές από το αυτόματό του.
Αυτό το γράφουμε για την ιστορική αλήθεια και περισσότερο για το σταθμό του Καΐρου, που δεν έλεγε πολλές φορές, αν όχι τίποτε άλλο, τουλάχιστο σωστά τα πράγματα και προπάντων όταν μιλούσε για τη δράση των ελλήνων ανταρτών. Αξίζει να σημειωθεί ακόμα πως όλοι οι άγγλοι σύνδεσμοι, που πέρασαν από το μηχανικό του Ολύμπου πήρανε τουλάχιστο από ένα γαλόνι! Έχει κι αυτό κάποια σημασία για τους «ληστές» του κ. Τσώρτσιλ, όπως μας είπε....
(1) Πυροδότηση είνε η μετάδοση της φωτιάς στο φυτίλι.
(2) Εμπυρευμάτιση είνε η τοποθέτηση εμπυρευμάτων (εκρηκτικών) στις θαλαμώσεις.
(3) Τα εναύσματα δένονται στο φυτίλι για να δίνεται με σιγουριά η φωτιά, με τσιγάρο ή με ειδικά σπίρτα, που δε βγάζουν φλόγα.
(4)Αυτός ο ήρωας σκοτώθηκε ύστερα από δυο μήνες στη μάχη του Καράλακκου. Είχαν και τότε εξαντληθεί τα πυρομαχικά του οπλοπολυβόλου. Άρπαξε ένα στάγερ από σκοτωμένο γερμανό και πήρε μέρος στην τελική έφοδο. Με το στάγερ προτεταμένο, ζύγωσε τρία μέτρα μια ομάδα γερμανών και τους φώναξε να παραδοθούν! Οι γερμανοί σήκωσαν τα χέρια, μα κείνη τη στιγμή ένας άλλος κρυμμένος πίσω από μια πέτρα τον σημάδεψε. Πέφτοντας ο Κολλάτος ζητωκραύγασε για τη λευτεριά και βρέθηκε μετά τη μάχη σφιχταγκαλιασμένος με το αυτόματο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου