Αχιλλέας Απανοζίδης (1928-2010)

Στις 28 Οκτωβρίου 2010 έφυγε από τη ζωή ο επαναστάτης κομμουνιστής σταλινικός-ζαχαριαδικός ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΑΠΑΝΟΖΙΔΗΣ ο οποίος από την πρώτη στιγμή αντιτάχθηκε στις επεμβάσεις των χρουτσωφικών στο ΚΚΕ,  στην αντεπαναστατική γραμμή του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ και της κακόφημης «6ης Ολομέλειας» του «Κ»ΚΕ (1956) αποχωρώντας οριστικά από τι γραμμές του νέου δεξιού οπορτουνιστικού μορφώματος με επικεφαλής τη νέα διορισμένη ηγεσία των Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη-Βαφειάδη-κ.α. Καταπολέμησε το διεθνή και ντόπιο χρουτσωφικό ρεβιζιονισμό με αποτέλεσμα να συλληφθεί στη Βουλγαρία και να σταλεί εξορία. Παρέμεινε, ως το θάνατό του, μαχητικός αντίπαλος και πολέμιος του προδοτικού αντεπαναστατικού ρεύματος του χρουτσωφικού ρεβιζιονισμού και των διαφόρων άλλων οπορτουνιστικών ρευμάτων (μαοϊκών, τροτσκιστών, κλπ.) υπερασπίζοντας πάντα την επαναστατική γραμμή των ΣΤΑΛΙΝ-ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ και τις παραδόσεις του επαναστατικού ΚΚΕ και του διεθνούς επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος.

 Αναδημοσιεύουμε παρακάτω δυο κείμενα, το πρώτο από την εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς" (30 Δεκεμβρίου 2010) και το δεύτερο απόσπασμα από το άρθρο του Νίκου Καραγιαννακίδη  «ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ, ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΕΔΩ»:ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΤΟΠΙΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ ΣΤΗ ΣΙΒΗΡΙΑ (1962-1963) [Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 2011]

 Πέθανε ο κομμουνιστής Αχιλλέας Απανοζίδης

 Έφυγε από τη ζωή στις 26 Οκτωβρίου 2010 ο Αχιλλέας (Χίλλος) Απανοζίδης, γεννημένος –από γονείς πρόσφυγες από τον Πόντο– στα 1928 στον Πλαταμώνα της Καβάλας. Ο Αχιλλέας Απανοζίδης υπήρξε ΕΠΟΝίτης, μέλος του ΚΚΕ, μαχητής του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), Πολιτικός Επίτροπος Υπαίθρου, από το καλοκαίρι του 1949 μέχρι τις αρχές του 1951 (με το ψευδώνυμο καπετάν Τζαβέλλας) και πολιτικός πρόσφυγας στη Βουλγαρία, εγκατεστημένος μόνιμα εκεί από το Φεβρουάριο του 1951. Για όσους δεν γνωρίζουν καλά τα της εποχής, οι Πολιτικοί Επίτροποι Υπαίθρου ήταν επίλεκτοι και έμπιστοι στην κομματική ηγεσία αγωνιστές, πολλοί μάλιστα με πολεμικές δάφνες, που μείνανε στην Ελλάδα μετά το τέλος των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Εμφυλίου και αντικείμενο της δράσης τους ήταν η περισυλλογή και ασφαλής μεταφορά στις Λαϊκές Δημοκρατίες «ξεκομμένων» μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, η συλλογή πληροφοριών, καθώς και άλλες ριψοκίνδυνες αποστολές.
Αυτό που οδήγησε τον Αχιλλέα Απανοζίδη στους δρόμους του κομμουνιστικού κινήματος ήταν η αποστροφή του για την αδικία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, καθώς και οι περιπέτειες της οικογένειάς του.
Ο Απανοζίδης σχετίστηκε με την ΕΠΟΝ στα 1945, όταν ήταν μαθητής γυμνασίου και με κομματική εντολή εγκατέλειψε τις σπουδές του και εντάχθηκε στον ΔΣΕ, ακολουθώντας το παράδειγμα του μεγαλύτερου αδελφού του Γιάννη (στα ποντιακά Γιαγκούλη), αγωνιστή του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Εξαιτίας της ένταξης των δύο παιδιών του στο ΔΣΕ και της άρνησής του να τους δώσει σχετικές πληροφορίες, στις 14 Αυγούστου 1947 παρακρατικοί σκότωσαν τον πατέρα τους Παναγιώτη (Πάντσο), στέλεχος του ΕΑΜ, αφού τον βασάνισαν φρικτά. Ο Αχιλλέας Απανοζίδης παρέμεινε στην περιοχή της Καβάλας μετά το τέλος του Εμφυλίου, μέχρι το 1951. Ο Γιαγκούλης μετακινήθηκε από τον αρχικό χώρο δράσης του στο Γράμμο, εντάχτηκε στην Ταξιαρχία Σαμποτέρ του ΔΣΕ, ονομάστηκε ανθυπολοχαγός εν ζωή και σκοτώθηκε, στη μάχη της Πέτρα Μούκα (Μαύρης Πέτρας), στη διάρκεια της οριστικής εξόδου των μαχητών του ΔΣΕ από την Ελλάδα (28-29 Αυγούστου 1949).
Μετά την οριστική του εγκατάσταση στη Βουλγαρία, ο Αχιλλέας Απανοζίδης συνέχισε να δρα στις γραμμές του ΚΚΕ. Παρέμεινε απόλυτα πιστός στο Κόμμα και την ηγεσία του στα χρόνια από το 1947 (όταν εντάχθηκε σε αυτό) μέχρι την άνοιξη του 1956, όταν μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ άρχισε η εκκαθάριση των μαρξιστών-λενινιστών (ζαχαριαδικών).
Συνδέθηκε στενά με τον Ζαχαριάδη κι έπαιρνε απ’ αυτόν οδηγίες για το τι έπρεπε να κάνει στην Ελλάδα. Μπήκε πολλές φορές παράνομος με κομματική εντολή στην Ελλάδα μέχρι το τέλος του 1955.
Μετά την 6η Ολομέλεια και κυρίως μετά την οριστική αποπομπή του Ζαχαριάδη από το ΚΚΕ στα 1957, άλλοι μαρξιστές-λενινιστές διαγράφτηκαν και άλλοι –μεταξύ αυτών ήταν κι ο Αχιλλέας– αποχώρησαν εθελούσια από το ΚΚΕ.
Από τότε και κυρίως μετά το 1962, όταν ο Ζαχαριάδης εκτοπίστηκε στη Σιβηρία, ο Αχιλλέας Απανοζίδης ανέπτυξε δράση εναντίον των συνεπειών της επέμβασης των «αδελφών» κομμάτων στο ΚΚΕ και συνδέθηκε με άλλους αγωνιστές με παρόμοιες απόψεις. Το 1963 ο Αχιλλέας ήταν εκπρόσωπος των Ελλήνων μαρξιστών-λενινιστών της Βουλγαρίας στην πρώτη Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ μ.λ., που συγκροτήθηκε από τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες.
Αυτό του κόστισε απόλυση από τη δουλειά του κι εκτόπιση σε απομακρυσμένες περιοχές της Βουλγαρίας (τρεις φορές, στα 1963, 1967 και 1968). Παρ’ όλες τις διώξεις, ο Αχιλλέας Απανοζίδης δεν «ανένηψε».
Επαναπατρίστηκε στα 1983 και έμεινε στο χωριό του, τον Πλαταμώνα Καβάλας.
Μέχρι το θάνατό του έμεινε πιστός στις απόψεις του και στην πεποίθησή του ότι «τίποτε δε χαρίζεται και όλα καταχτιούνται».
Χρήστος Καλιντζόγλου,
Νίκος Καραγιαννακίδης
(Δύο άνθρωποι που τον γνώρισαν και τους εμπιστεύτηκε)
 

 ***

 

Ο Απανοζίδης, ο οποίος διατήρησε πάντοτε την πίστη του στο Ζαχαριάδη, επαναπατρίστηκε το 1983. Έζησε έκτοτε και μέχρι το θάνατό του, στις 28 Οκτωβρίου 2010, στο χωριό του, τον Πλαταμώνα Καβάλας. Με την επιστροφή του στην πατρίδα μετέφερε και τη βιβλιοθήκη του, στην οποία δεσπόζουν τα Άπαντα του Βλαντιμίρ Λένιν, έργα του Στάλιν, του Ζαχαριάδη, του Εμβέρ Χότζα, εκδόσεις του ΚΚΣΕ πριν από το 20ό Συνέδριο, το Κόκκινο Βιβλίο και έργα του Μάο Τσε Τουνγκ, καθώς και βιβλία πολιτικού και ιδεολογικού περιεχομένου, γραμμένα στη βουλγαρική γλώσσα. Ακόμη, διέσωσε το μικρό προσωπικό του αρχείο, από όπου προέρχεται και η «Μπροσούρα» που παρουσιάστηκε στην παρούσα μελέτη.

Παρά τις επανειλημμένες προτάσεις που έγιναν σε αυτόν, μεταξύ των οποίων και μία από τον ίδιο το Χαρίλαο Φλωράκη το 1983, ο Απανοζίδης δεν επανεντάχθηκε ποτέ στο ΚΚΕ.Δεν επεδίωξε ούτε να σχετιστεί με κάποιο από τα δύο κόμματα που προέκυψαν από τη μετεξέλιξη των «μαρξιστών-λενινιστών», το ΚΚΕ (μ-λ) ή το Μ-Λ ΚΚΕ. Όπως δήλωσε ο ίδιος στο γράφοντα, «όλα αυτά ήταν παρακλάδια των αναθεωρητών. Τι να πάω να κάνω εκεί; Να χάνω τον καιρό μου;»