Ένα ιστορικό γεγονός του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς

ΖΟΑΟ ΑΜΑΖΟΝΑΣ

Ρ. Σ. Τιράνων 9.2. 1986

Το περιοδικό "Ρούγκα ε Παρτίς", όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας δημοσίευσε στο τελευταίο του τεύχος το άρθρο με τίτλο "Ένα ιστορικό γεγονός του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς" γραμμένο από τον Πρώτο Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Βραζιλίας σύντροφο Ζοάο Αμαζόνα, με την ευκαιρία των 50χρονων του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Πριντσίπιος", όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος Βραζιλίας,

Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Τιράνων μετέδωσε περίληψη του άρθρου αυτού που αναδημοσιεύεται παρακάτω.

ΟΙ αποφάσεις που πάρθηκαν στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, αναφέρεται μεταξύ άλλων στο άρθρο, οδήγησαν στην ιστορική Νίκη του προλεταριάτου επί των συγκεντρωμένων δυνάμεων της αντίδρασης που έχασαν την ελπίδα, εξασφάλισαν πολύτιμες επιτυχίες στο Διεθνές Εργατικό Κίνημα, που είχε σαν κύριο φρούριο τη Σοβιετική Ένωση του Λένιν και του Στάλιν.

Παρ’ όλο που η σημερινή κατάσταση διαφέρει από την κατάσταση όταν συνήλθε το Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, οι βασικές θέσεις της Έκθεσης του Δημητρώφ, που αποτελούν ποιοτικό βήμα στην έννοια του τρόπου εργασίας για τη νίκη του σοσιαλισμού, αξίζουν τη μεγαλύτερη προσοχή των μαρξιστικών - λενινιστικών κομμάτων που ασχολούνται με το δύσκολο καθήκον της ένωσης και της δραστηριοποίησης της εργατικής τάξης και των πλατιών μαζών σε κινητοποιήσεις ενάντια στην όλο και πιο άγρια καταπίεση, εκμετάλλευση και καταλήστευση εκ μέρους του ιμπεριαλισμού και των αντιδραστικών καθεστώτων.

Οι ρεβιζιονιστές, οι μαοϊκοί, οι τιτικοί, οι ευρωκομμουνιστές και οι θεωρητικοί της “αριστεράς” εκφράζουν μη σοβαρές έννοιες όσο αφορά το βασικό ντουκομέντο του συνεδρίου, το απορρίπτουν ξεκινώντας από τις θέσεις της δεξιάς ή "αριστεράς”, το ερμηνεύουν από ψεύτικη άποψη. Όλοι αυτοί υποστηρίζουν οπορτουνιστικές θέσεις που είναι μακριά από το πνεύμα του μαρξισμού - λενινισμού.

Τονίζοντας τη βαθιά ανάλυση που έκανε στο Συνέδριο ο Δημητρώφ στις δυνάμεις σε παγκόσμια κλίμακα ο σύντροφος Ζοάο Αμαζόνας στο άρθρο του τονίζει, ότι ο Δημητρώφ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πρόβλημα κλειδί για την αντιμετώπιση του φασισμού και για τη συντριβή του ήταν η ενότητα της εργατικής τάξης και μια ορθή πολιτική του Ενωμένου Μετώπου.

Από την ίδρυσή της η Κομμουνιστική Διεθνής αγωνίζονταν για την ενότητα αυτή σαν βασικός όρος για την εκπλήρωση των επαναστατικών καθηκόντων. Μπροστά όμως στη φασιστική απειλή, της ανόδου του εργατικού κινήματος, χρειάζονταν η αναδιατύπωση πολλών ταχτικών ζητημάτων αναλύοντάς τα κατά νέο τρόπο σε σχέση με το Ενωμένο Μέτωπο με τη σοσιαλδημοκρατία, με τα ρεφορμιστικά συνδικάτα και με μερικές άλλες μαζικές οργανώσεις, Το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει, τόνιζε ο Δημητρώφ, είναι η δημιουργία του Ενωμένου Μετώπου, η ύπαρξη ενότητας δράσης των εργατών σε κάθε επιχείρηση, σε κάθε τομέα, σε κάθε περιοχή, σε κάθε χώρα, σ’ όλο τον κόσμο ανεξάρτητα από το κόμμα ή τις οργανώσεις που συμμετέχουν.

Σημαντικό μέρος της δράσης του προλεταριάτου, αναφέρεται στο άρθρο του περιοδικού ’’Πριντσίπιος”, κατείχε ο αγώνας προς υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών που συγχωνεύονταν στον ίδιο τον αγώνα ενάντια στο φασισμό. Το Συνέδριο επέσυρε την προσοχή σχετικά με το πρόβλημα αυτό που ήταν στο κέντρο της προσοχής εκατομμυρίων ανθρώπων όλων των τάξεων και από των πιο διαφόρων πολιτικών τάσεων. Σε κάποιο βαθμό ο αγώνας αυτός χρησίμευε σαν σημείο αναφοράς για τον καθορισμό των στρατοπέδων των συμμαχικών δυνάμεων και των εχθρικών δυνάμεων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δε δικαιολογούνταν το θέσιμο στην ίδια μοίρα μεταξύ των καθεστώτων που σέβονταν κάπως τις ελευθερίες και εκείνων που τις χτυπούσαν και τις σύντριβαν. Τη στιγμή αυτή, το ζήτημα δεν ήταν να διάλεγαν μεταξύ της αστικής δημοκρατίας και της προλεταριακής δημοκρατίας, αλλά μεταξύ της λευτεριάς και της αντεπαναστατικής τυρανίας. Οι προλετάριοι και οι μάζες ήταν ολότελα ενδιαφερόμενες να διατηρούνταν η δημοκρατία, αν και περιορισμένη, για να εξασφαλίζονταν ακόμα μεγαλύτερα επιτεύγματα.

Αφού αναφέρεται στην πολιτική κατάσταση όπου διεξήγαγε τις εργασίες το 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς το άρθρο τονίζει, ότι εμμένοντας αποφασιστικά στη στρατηγική του επαναστατικού κινήματος, χωρίς να απομακρυνθεί από τις βασικές αρχές της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας ο Δημητρώφ ανάπτυξε πλατιά και ελαστική ταχτική σύμφωνα με την κατάσταση της εποχής. Σχετικά με το ζήτημα της εξουσίας τόνιζε, ότι οι κομμουνιστές συνεχίζοντας να είναι ασυμβίβαστοι εχθροί της κάθε αστικής κυβέρνησης δε θα δίσταζαν, μπροστά στον αυξανόμενο φασιστικό κίνδυνο, να υποστήριζαν μια κυβέρνηση του Ενωμένου Μετώπου που θα έκανε πραγματικότητα το πρόγραμμα του Λαϊκού Μετώπου. Ο Δημητρώφ τόνιζε το ζήτημα της ενίσχυσης των κομμουνιστικών κομμάτων που έπρεπε να αυξάνονταν όχι κατά περιορισμένο τρόπο, αλλά σαν αναγκαιότητα για να υπήρχε ένα μεγάλο κόμμα για την εκπλήρωση των καθηκόντων του Ενωμένου Μετώπου εναντία στο φασισμό και την επίθεση του κεφαλαίου.

Παράλληλα με την κοινή δράση με τη σοσιαλδημοκρατία, τα κόμματα έπρεπε να διεξάγουν μια ασυμβίβαστη πάλη ενάντια στη σοσιαλδημοκρατία σαν ιδεολογία και πράξη συμβιβασμού με την αστική τάξη και ενάντια σε κάθε διείσδυση της ιδεολογίας αυτής στις κομμουνιστικές γραμμές.

Το 7ο Συνέδριο επέκρινε σκληρά τις στάσεις αυτές που ο Δημητρώφ τις χαραχτήρισε όχι πια σαν παιδική αρρώστια αλλά σαν “ριζωμένο ελάττωμα” που πρέπει να ξεριζωθεί στις κομμουνιστικές γραμμές. Η απόφαση του Συνεδρίου τις χαραχτήριζε σαν “σεχταρισμό αυταρέσκειας”, σαν “σεχταρισμό που ικανοποιείται με το στενό θεωρητικό του πνεύμα, με την απομόνωσή του από την πραγματική ζωή των μαζών, με τις απλοποιημένες μέθοδές του”.

Η Έκθεση του Δημητρώφ και η απόφαση του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς, αναφέρει σε συνέχεια το άρθρο του περιοδικού ’’Πριντσίπιος”, όχι μόνο καθόρισαν σωστά τα βασικά καθήκοντα της στιγμής εκείνης, αλλά προσέφεραν και πολύτιμη συμβολή για την αφομοίωση του Λενινισμού, σχεδίασαν με μεγάλη δύναμη τις πραγματικές και σωτήριες ιδέες του Βλαδιμίρ Ίλιτς Λένιν σχετικά με τη δράση των κομμουνιστών έχοντας σαν σκοπό το ξεπέρασμα των αναπόφευχτων εμποδίων του ταξικού αγώνα στην πορεία προς την επανάσταση και για να φτάσουν στο σοσιαλισμό.

Κατά το θέσιμο στη ζωή της πολιτικής που παρουσιάστηκε στην Έκθεση του Δημητρώφ και σαν αποτέλεσμα της επιτυχίας που σημειώθηκε στον αγώνα, τα κομμουνιστικά κόμματα μεγάλωσαν πολύ και μετατράπηκαν σε ισχυρό πολιτικό όπλο της εργατικής τάξης, τη στιγμή που η σοσιαλδημοκρατία, κυρίως η δεξιά πτέρυγά της, ήταν σε πτώση. Το συνδικαλιστικό κίνημα ενισχύθηκε σε διεθνή κλίμακα. Δημιουργήθηκαν ισχυρά συνδικαλιστικά κέντρα κάτω από την άμεση επίδραση των κομμουνιστών. Οι ιδέες του σοσιαλισμού απόχτησαν δύναμη και γόητρο.

Σε συνέχεια, αφού μιλάει για τα αποτελέσματα του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς, για τη νίκη των λαών επί του φασισμού και την μετατροπή των κομμουνιστικών κομμάτων σε ισχυρό όπλο της εργατικής τάξης, το άρθρο του περιοδικού ’’Πριντσίπιος” αναφέρεται στα ζίκ-ζάκ του διεθνούς εργατικού κινήματος και τη διάδοση του οπορτουνισμού ύστερα από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Έντεκα χρόνια ύστερα από τις επιτυχίες που σημειώθηκαν επί της αντίδρασης και του ιμπεριαλισμού στα τέλη του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, το εργατικό και επαναστατικό κίνημα μπήκε σε μια δύσκολη φάση. Ο ρεβιζιονισμός της δεξιάς, η ιδεολογική βάση του οποίου είναι η υπεράσπιση του καπιταλισμού και η εγκατάλειψη της ιδέας της επανάστασης και του σοσιαλιστικού δρόμου κέρδισε στη Σοβιετική Ένωση. Διαδόθηκε στον κόσμο θίγοντας σχεδόν όλα τα παλιά κομμουνιστικά κόμματα, που μετατράπηκαν σε οργανώσεις σοσιαλδημοκρατικού τύπου. Το προλεταριάτο έχασε σειρά μεγάλων σημαντικών επιτυχιών μεταξύ των οποίων το φρούριο της προλεταριακής επανάστασης, τη Σοβιετική Ένωση. Σε σημαντικό μέρος η επαναστατική προοπτική εξαφανίστηκε από τον πολιτικό ορίζοντα των μεγάλων μαζών του πληθυσμού του κόσμου

Αφού τονίζει την ατμόσφαιρα αποθάρρυνσης και έλλειψης ελπίδας που δημιούργησε η σοβαρή ήττα του εργατικού επαναστατικού κινήματος, πράγμα που είχε σαν συνέπεια τον ιδεολογικό αποπροσανατολισμό, ο σύντροφος Ζοάο Αμαζόνας στο άρθρο του ξεσκεπάζει το σύγχρονο ρεβιζιονισμό που αποδίδει τα λεγόμενα “σφάλματα αριστεράς” της Κομμουνιστικής Διεθνούς στη στάση της έναντι της σοσιαλδημοκρατίας. Στην πραχτική και τη θεωρία, τονίζει, οι ρεβιζιονιστές απέρριψαν την πολιτική της πάλης των τάξεων που αποτελεί τη βάση του ιστορικού υλισμού και πέρασαν στο στρατόπεδο της σοσιαλδημοκρατίας, της ταξικής συνεργασίας του προλεταριάτου με την αστική τάξη, δέχτηκαν το λεγόμενο “ειρηνικό δρόμο” της επανάστασης.

Κατ’ αναντίρρητο τρόπο σε μερικές περιπτώσεις είναι παραδεχτό το Ενωμένο Μέτωπο με τους πιο προωθημένους τομείς της σοσιαλδημοκρατίας όπως πρότεινε το 7ο Συνέδριο. Η προσωρινή όμως αυτή συμμαχία δε μπορεί να μετατραπεί σε μόνιμη συμμαχία και ούτε να επισκιαστεί η ιδεολογική πάλη που είναι η μόνιμη ενάντια στο σοσιαλδημοκρατισμό.

Από την άλλη οι θεωρητικοί της “αριστεράς” επιτίθενται ενάντια στο 7ο Συνέδριο παίρνοντας σα βάση την ερμηνεία που έδωσαν οι ρεβιζιονιστές της δεξιάς. Ανίκανοι να εννοήσουν το πραγματικό περιεχόμενο του συνεδρίου αυτού, χαραχτηρίζουν τα κύρια αποτελέσματά του σαν “δεξιά”. Οι κριτικές τους είναι γελοίες. Σαν “επιχείρημα” τονίζουν ότι στην Έκθεση του Δημητρώφ δεν αναφέρεται τίποτα για την επαναστατική ανατροπή του καθεστώτος. Φαίνεται καθαρά, ότι οι άνθρωποι αυτοί δε γνωρίζουν καθόλου τις λενινιστικές θέσεις που ανάλυσε ο Γενικός Γραμματέας της Κομμουνιστικής Διεθνούς σχετικά με το σημαντικό ζήτημα των μορφών της ανάπτυξης της επανάστασης, της μεταβατικής μορφής ή της προσέγγισης της προλεταριακής επανάστασης.

Αφού καταδικάζει τις ψεύτικες μέθοδες που χρησιμοποιούν οι ρεβιζιονιστές της δεξιάς ή της “αριστεράς” στον καθορισμό των καθηκόντων και αφού τονίζει την αναγκαιότητα για το γνώρισμα της κατάστασης το άρθρο του ’’Πριντσίπιος” τονίζει, ότι εάν δεν ληφθούν υπόψη οι αλλαγές που παρατηρούνται στον αντιφατικό δρόμο της ιστορικής ανάπτυξης από όπου απορρέουν τα καθήκοντα του επαναστατικού κινήματος γίνονται πολλά σφάλματα. Μια ορθή θέση εφαρμοσμένη στη ζωή κατά μηχανικό τρόπο, υποτιμώντας τις αλλαγές που είχε η κατάσταση, εκφυλίζεται γενικά σε δόγμα. Η πραγματικότητα είναι, ότι η πολίτικο - κοινωνική κατάσταση αλλάζει συνεχώς λόγω του ταξικού αγώνα και της διαδικασίας της αντιφατικής ανάπτυξης του καπιταλισμού. Δικαιολογημένα ο Δημητρώφ τόνιζε, ότι ”δε θα είμαστε πραγματικοί μαρξιστές - λενινιστές, αντάξιοι μαθητές των Μαρξ - Ενγκελς - Λένιν και Στάλιν εάν δεν α λ λ ά ζ α μ ε κατά κατάλληλο τρόπο την πολιτική και την ταχτική μας σύμφωνα με την κατάσταση που αλλάζει και την πρόοδο που σημειώνεται στο παγκόσμιο εργατικό κίνημα”.

Οι δεξιοί οπορτουνιστές αναθεωρούν το μαρξισμό - λενινισμό, αναθεώρηση που οδηγεί σε αστικές αντιλήψεις υπό τη μορφή της παλιάς σοσιαλδημοκρατίας. Οι αριστεροί οπορτουνιστές αυτοαποκαλούμενοι “αδιάλλαχτοι υπερασπιστές των αρχών, αναθεωρούν και την επαναστατική κοσμοθεωρία μετατρέποντάς την σε κάτι ασυνεπές και άκαρπο που έχει πολλά κοινά σημεία με τις τροτσκιστικές στερεότυπες φόρμουλες. Μη παίρνοντας απάντηση για την απομόνωση στην οποία βρίσκονται, για τις αδύνατες σχέσεις με τις μάζες και την ελάχιστη οργάνωσή τους, κόμματα ή μικρές ομάδες που δεν αυξάνουν αριθμητικά ζητούν την εξήγηση για τις δυσκολίες τους στον αφηρημένο τομέα της κοινής πολιτικής κερδοσκοπίας, τη ζητούν στο παρελθόν και όχι στο παρόν, ενώ στην πραγματικότητα τις αιτίες των εμποδίων στα οποία προσκρούουν πρέπει να τις ζητήσουν στην πραχτική τους δραστηριότητα και τον πολιτικό τους προσανατολισμό.

Για να ξεσκεπαστούν οι οπορτουνιστές της δεξιάς και αριστεράς, καταλήγει το άρθρο του περιοδικού ’’Πριντσίπιος”, η θεωρητική πάλη στενά συνδεδεμένη με την πραχτική δραστηριότητα παίρνει σημασία πρωταρχικής αξίας. Η πάλη αυτή εξοπλίζει τη ζωντανή πείρα με την επεξεργασία της εγγυημένης νικηφόρας γραμμής. Όσο περισσότερο βαθαίνει η πάλη αυτή έχοντας στους κόλπους της κολοσιαίες μάζες ανθρώπων τόσο γρηγορότερα θαρθεί η μοιραία μέρα για τον καπιταλισμό.

Εφημερίδα “Επανάσταση”, Μάρτης 1986, σελ. 4