Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2014

ΜΕ ΤΟ ΝΙΚΟ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ ΣΤΟ ΝΤΑΧΑΟΥ

Η ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΟΣΚΑΡ ΧΙΝΚΕΛ ΓΙΑ ΤΟΝ Ν. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ

"Ήρθε από τη Βιέννη. Ήταν γνωστός σε πολλούς. Ήξερε λίγο Γερμανικό, Τα έμαθε όμως πολύ γρήγορα. Ήταν πολύ δραστήριος. Είχε στενή σύνδεση με τους Σοβιετικούς. Ήξερε καλλίτερα απ' όλους τα ρούσικα. Οι άλλοι Γερμανοί, Αυστριακοί δεν ήξεραν τα ρούσικα. Ανάμεσα στους Αυστριακούς και σ' αυτόν υπήρχαν διαφορές. Δεν μπορώ να κρίνω ποιος είχε δίκιο. Γενικά δεν μπορώ να πω τίποτα το ιδιαίτερο. Πάντως τον θεωρούσαμε αυθεντία. Ιδεολογικά και πολιτικά ήταν ο πιο ικανός. Έκανε μεγάλη προσπάθεια να ξεκαθαρισθούν οι αρχές Μαρξισμού-Λενινισμού. Είχε εξοικονομήσει ένα τόμο του Λένιν. Έκανε μεγάλη προσπάθεια να μας κάνει γνωστό τι ήταν το αντιδραστικό καθεστώς του Μεταξά.

Όταν ήρθε βάδιζε άσκημα. Η μέση του έδειχνε ότι ήταν πιασμένη. Απ' ότι θυμάμαι το αποδίδαμε στο ότι τον είχαν χτυπήσει. Τον γνώρισα προσωπικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τον σεβόμουνα πολύ. Για αυτό έδωσα και το όνομα του στον γιο μου. Να προσθέσω κάτι ακόμα. Είναι αλήθεια ότι οι Αυστριακοί ήταν πολιτικό καλά κατατοπισμένοι. Αλλά είχαν τη γνώμη ότι όλη μας η δραστηριότητα έπρεπε να περιορίζεται στην ιδεολογική πολιτική δουλειά. Να παρακολουθούμε και να εξηγούμε τις ενέργειες του φασισμού. Ενώ αυτός είχε τη γνώμη ότι δεν έπρεπε να περιορισθούμε μόνο σ' αυτό. Χρειαζόταν να κάνουμε και πραχτική δράση έστω και την ελάχιστη εναντίον του φασισμού. Στην ανάγκη να εξοικονομήσουμε αν ήταν δυνατό και όπλα. Στην τελευταία περίοδο τον πήραν και τον πήγαν σε άλλη ομάδα εργασίας και μου ήταν αδύνατο πια να επικοινωνώ μαζί του. Πρέπει να προσθέσω ότι βέβαια δεν μπορώ να γίνω κήνσορας, αλλά μπορώ να πω ότι στους Αυστριακούς υπήρχε αντισοβιετισμός, που τον περνούσε ο Φίσερ (πρόκειται για τον γνωστό και σε σας Φίσερ που τελευταία έγραψε ένα ντροπιαστικό βιβλίο που το έκαναν σημαία στη Δυτική Γερμανία για την ιδεολογική συνύπαρξη). Τίποτε δεν μπορώ να πω άλλο να σας πω λέω ακόμα μια φορά ότι για μένα τότε ήταν υπόδειγμα*.

Σημείωση: Τα παραπάνω τα είπε σε μένα και τον Ν.Κ. Ήμασταν και οι δυο.......μαζί και τα έλεγε σε ρυθμό σχεδόν υπαγόρευσης. Είναι δηλ. Σχεδόν.

9 Μάη 1967 Ζ. Ζωγράφος

πρώτη δημοσίευση «ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ» Αρ. Φύλ. 72 15-31 Οχτώβρη 1999

Μαρτυρία του Δημόκριτου Παυλάκη για τη συνάντησή του με το Νίκο Ζαχαριάδη στο Νταχάου

Το Νταχάου ήταν γεμάτο παράγκες και εγώ ήμουν στο 28 μπλοκ, πρώτο δωμάτιο.

Εκεί γνώρισα τον Νίκο Ζαχαριάη, τον αρχηγό του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, που είχε μεταφερθεί στο Νταχάου από τις φυλακές Αβέρωφ. Έμαθε ότι ήρθαν πενήντα Έλληνες και ήρθε να μας γνωρίσει. Αυτός ο άνθρωπος μας φάνηκε τελικά πολύ χρήσιμος. Ειδικά όταν μας έφεραν να φάμε το απαίσιο φαγητό. Όσα χρόνια έκανα στο Νταχάου, το φαγητό ηταν ίδιο και απαράλλακτο. Καρότο πηχτό μέσα σε καζάνια και μαύρο απαίσιο ψωμί. Ο Ζαχαριάδης μας πληροφόρησε ότι το φαγητό δεν επρόκειτο να αλλάξει και ότι ο Ερυθρός Σταυρός δεν έφτανε ποτέ στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Ζαχαριάδης ερχόταν κάθε εβδομάδα και μας διάβαζε τη γερμανική εφημερίδα, απ' όπου μας πληροφορούσε για την εξέλιξη του πολέμου.

Παρμένο από το: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, ΝΤΑΧΑΟΥ, Προφορικές & Επιστολικές Μαρτυρίες, σελ. 85, Εκδόσεις Μένανδρος, 2014

Μαρτυρία του Ανδρέα Παρνασσά για τη στάση του Νίκου Ζαχαριάδη στο Νταχάου

Στο Νταχάου γνώρισα και το Νίκο Ζαχαριάδη.  Ο Νίκος μάς συμπαραστάθηκε όσο μπορούσε. Έμενε σε ιδιαίτερο κατάλυμα, σε αυτά είχαν και τον Λέον Μπλουμ, σοσιαλιστή, όπως και το γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας, ο οποίος -δυστυχώς- πέθανε.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης επικοινώνησε μαζί μας όταν ήταν κοντά οι αμερικάνικες δυνάμεις, οι οποίες ελευθέρωσαν το στρατόπεδο. Μας είπε ότι το Μόναχο είχαν σε μια πολυκατοικία κλεισμένους, υπό την αιγίδα του Ερυθρού Σταυρού, αιχμάλωτους πολεμιστές του ΕΛΑΣ. Τους είχαν συλλάβει στην Ελλάδα και τους μετέφεραν στο Μόναχο. Αυτούς μας είπε ο Ζαχαριάδης να συναντήσουμε. Πράγματι τους συναντήσαμε. Μας έδωσαν φαΐ και ρούχα. Από εκεί πήραμε γραμμή από το Ζαχαριάδη και προσπαθήσαμε να ενωθούμε με τις ρωσικές δυνάμεις. Όμως οι Ρώσοι βρίσκονταν στο Βερολίνο. Η απόσταση ήταν μεγάλη, αλλά καταφέραμε πεζοπορώντας να φτάσουμε.

ORANGE RADIO. Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη, 28/4/2009

Παρμένο από το: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, ΝΤΑΧΑΟΥ, Προφορικές & Επιστολικές Μαρτυρίες, σελ. 109-110, Εκδόσεις Μένανδρος, 2014

Μαρτυρία Παναγιώτη Καραπιπέρη για τη στάση του Νίκου Ζαχαριάδη στο Νταχάου

– Είστε ο…
– Καραπιπέρης Παναγιώτης.
– Είστε Καλαμαριώτης;
– Όχι, από την Κάτω Τούμπα.
– Μπορείτε να μας πείτε την ιστορία σας;
– Συνελήφθην από τους Γερμανούς τον Δεκέμβριο του ’42. Έμεινα έγκλειστος στα υπόγεια της Γκεστάπο, απομονωτήριο, μέχρι τις 9/1/1943 που μπήκα στο Νταχάου. Απελευθερώθηκα με την είσοδο των Αμερικανών, τον Μάιο του 1945.
– Λίγες μαρτυρίες από το Νταχάου;
– Αρκετές;
– Πώς μεταφερθήκατε στο Νταχάου;
– Σιδηροδρομικώς.
– Στοιβαγμένος σε βαγόνια;
– Όχι.   Έμενα σε ένα βαγόνι με οχτώ άντρες και μια καραβάνα. Μόλις ξεκίνησε το τρένο και μέχρι να φτάσω εξαναγκάστηκα να γλείφω την καραβάνα για να δροσιστώ.
– Ποια είναι η πρώτη σας επαφή με το Νταχάου;
– Η πρώτη επαφή έγινε στις 9/1/1943.
– Πώς ήταν το Νταχάου σαν φυλακή;
– Πώς να είναι; Πώς να νιώθει ένας άνθρωπος ο οποίος ήταν μαθημένος να ζει ελεύθερος και ξαφνικά βρίσκεται σε ένα κάτεργο που ήτανε ανθρωποκτόνο;
– Το στρατόπεδο ήταν έξω από την πόλη;
– Είναι έξω από το χωριό Νταχάου.
– Είχες γύρω συρματοπλέγματα;
– Δεν είχε μόνο συρματοπλέγματα. Είχε και τοίχους πανύψηλους. Το συρματόπλεγμα είχε τριφασικό ρεύμα.
– Είπατε ότι σας κατεβάσανε από το αυτοκίνητο, και μετά;…
– Κοίταξε, με κατέβασαν από το αυτοκίνητο. Το κάτεργο είχε δίπλα ένα εκπαιδευτήριο Ες-Ες σύνταγμα, που εκπαίδευε Ες-Ες στρατιώτες που προορίζονταν για τα κάτεργα. Και καταλαβαίνεις τι τραβήξαμε εμείς, έχοντας δίπλα ακριβώς σε εμάς αυτούς που ήτανε στραβογιάννηδες που λέμε… Για αυτούς ήτανε διαταγή πως δεν επιτρέπεται οίκτος, γιατί αυτό δηλώνει αδυναμία. Θα σου πω συγκεκριμένα τι έγινε. Μόλις κατέβηκα μπροστά στην πύλη ήτανε ένα σπιτάκι δεξιά. Με παρέλαβαν εμένα ολομόναχο, όπως ολομόναχο με είχανε μεταφέρει. Ήτανε τρεις ή τέσσερις με πολιτικά ρούχα Ες-Ες και μου πήρανε δαχτυλικά αποτυπώματα. Φωτογραφίες, ανφάς και προφίλ. Μετά την απελευθέρωση διάβασα στα βιβλία τους ότι με τον τρόπο που εισήχθη εγώ δεν ήταν τρόπος εισαγωγής ομήρου στο Νταχάου. Γιατί δεν ανήκα στη δικαιοδοσία των Ες-Ες. Ήμουν στη δικαιοδοσία της Γκεστάπο. Δηλαδή ανά πάσα στιγμή η Γκεστάπο είχε δικαίωμα να με πάρει δίχως να ζητήσει άδεια από το στρατόπεδο και να με εκτελέσουν. Λοιπόν έπειτα με πήγαν στο λουτρό. Όταν γδυνόμουν, κάποιος Γερμανός με ερώτησε όταν άκουσε το όνομά μου αν γνώριζα έναν κομμουνιστή αρχηγό. Εγώ δεν ήξερα γερμανικά. Όταν όμως άκουσα το όνομα «Ζαχαριάδης Νίκος» κούνησα καταφατικά το κεφάλι. Όταν λοιπόν βγήκα από το λουτρό βλέπω τον Νίκο Ζαχαριάδη. Με ρώτησε:
– Είσαι Έλληνας;
– Ναι του είπα. Βαδίζοντας με ρώτησε.
– Αρρώστιες πέρασες;
– Ναι, ελονοσία.
– Δεν θα πεις ελονοσία. Αν ακούσουν «ελονοσία», που στη γερμανική γλώσσα λέγεται «μαλάρια» τότε… Τις βλέπεις εκείνες τις παράγκες που είναι με συρματόπλεγμα, περιτυλιγμένες. Έχουν κλειστά παράθυρα, δηλαδή παντζούρια. Θα σε ρίξουν μέσα εκεί δίχως άλλη εξέταση. Αν θα πας εκεί, δεν θα φύγεις ποτέ, θα γίνεις πειραματόζωο. Γι’ αυτό μην πεις ελονοσία.
– Να πω κρυολόγημα;
– Ναι ,κρυολόγημα.
– Αλήθεια, τι δουλειά έκανες πριν;
– Δούλευα σε συνεργείο αυτοκινήτων.
– Ωραία, θα πεις αούτο σλόσε…
– Όντως δήλωσα αυτό. Το θυμάμαι καλά....
[…]
– Η πρώτη σου επαφή στο στρατόπεδο του Νταχάου ήταν με το Νίκο Ζαχαριάδη;
– Ναι, με το Νίκο Ζαχαριάδη. Από τότε μου μπήκα σο ΝΤαχάου, τον Γενάρη μέχρι το Νοέμβρη του 1943 που άρχισαν να μπαίνουν κι άλλοι Έλληνες στο στρατόπεδο, ήμουν μόνος με το Ζαχαριάδη. Αυτό πάει να πει ότι είχαμε στενότατη επαφή. Πρέπει να σημειώσεις ότι τώρα ανήκω στη Διεθνή Επιτροπή του Νταχάου, της οποίας είμαι μέλος.

Παρμένο από το: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, ΝΤΑΧΑΟΥ, Προφορικές & Επιστολικές Μαρτυρίες, σελ. 105-107, Εκδόσεις Μένανδρος, 2014

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

It makes me really happy to see the writings of people that met Zachariadis just as he was.