Georgi Dimitrow: Η επίθεση του Φασισμού και τα καθήκοντα της Κομμουνιστικής Διεθνούς στον αγώνα για την ενότητα της εργατικής τάξης ενάντια στο Φασισμό (μέρος Β’)

συνέχεια από το προηγούμενο

Είναι αναπόφευχτη η νίκη του φασισμού;

Γιατί και με ποιο τρόπο μπόρεσε να νικήσει ο φασισμός;

Ο φασισμός είναι ο χειρότερος εχθρός της εργατικής τάξης και όλων των εργαζομένων. Ο φασισμός είναι ο εχθρός, που στρέ­φεται ενάντια στα εννιά δέκατα του γερμανικού λαού, τα εννιά δέ­κατα του αυστριακού λαού, τα εννιά δέκατα των άλλων λαών των φασιστικών χωρών. Πως, με ποιόν τρόπο κατόρθωσε να νικήσει αυτός ο φοβερός εχθρός;

Ο φασισμός μπόρεσε να έρθει στην εξουσία πριν απ’ όλα, επειδή ή εργατική τάξη ήταν διασπασμένη εξαι­τίας της πολιτικής της συνεργασίας με την αστική τάξη, που ακο­λουθούσαν οι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας και επειδή, απέναντι στην αστική τάξη, ήταν πολιτικά και οργανωτικά αφοπλισμένη. Τα κομμουνιστικά κόμματα, πάλι, δεν ήταν αρκετά δυνατά, για να κινητοποιήσουν τις μάζες χωρίς τη σοσιαλδημοκρα­τία ή και ενάντια της και να τις οδηγήσουν σε αποφασιστική μάχη ενάντια στο φασισμό.

Πράγματι! Ας σκεφτούν σοβαρά τα εκατομμύρια των σοσιαλδημοκρατών εργατών, που τώρα υποφέρουν μαζί με τα αδέρφια τους τους κομμουνιστές κάτω από την τρομοκρατία της φασιστικής βαρβαρότητας: αν το αυστριακό και γερμανικό προλεταριάτο, στα 1918 που ξέσπασε η επανάσταση στη Γερμανία και την Αυστρία, δεν είχε ακολουθήσει τη σοσιαλδημοκρατική ηγεσία των Όττο Μπάουερ, Φρίντριχ Άντλερ και Ρένερ στην Αυστρία, των Έμπερτ και Σάιντεμαν στη Γερμανία, αλλά είχε πάρει το δρόμο των ρώσων μπολσεβίκων, το δρόμο των Λένιν και Στάλιν*, τώρα δε θα υπήρχε φασισμός ούτε στην Αυστρία, ούτε στη Γερμανία, ούτε στην Ιταλία, ούτε στην Ουγγαρία, ούτε στην Πολωνία, ούτε στα Βαλκάνια. Όχι η αστική τάξη, αλλά η εργατική θα ήταν εδώ και καιρό κύριος της κατάστασης στην Ευρώπη.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την αυστριακή σοσιαλδημοκρα­τία. Η επανάσταση του 1918 την οδήγησε στο μεσουράνημα. Είχε τη δύναμη στα χέρια της, κατείχε γερές θέσεις στο στρατό και την κρατική μηχανή. Αν στηριζόταν σ' αυτές τις θέσεις, θα μπο­ρούσε να καταστρέψει το φασισμό στη γέννησή του. Όμως αυτή παράδωσε τις καταχτήσεις της εργατικής τάξης τη μια με­τά την άλλη. Επέτρεψε στην αστική τάξη να στεριώσει τη δύ­ναμη της, να καταργήσει το Σύνταγμα, να εκκαθαρίσει την κρατι­κή μηχανή, το στρατό και την αστυνομία από τα στελέχη της σοσιαλδημοκρατίας και να πάρει μέσα από τα χέρια των εργατών τα όπλα. Επέτρεψε στους φασίστες ληστές, να δολοφονούν ατιμώρη­τα σοσιαλδημοκράτες εργάτες, αποδέχτηκε τους όρους του συμφώ­νου του Χύττεμπεργκ, που άνοιξε στα φασιστικά στοιχεία την είσ­οδο στις επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα οι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας σφήνωσαν στα μυαλά των εργατών το πρόγραμμα του Λιντς, στο οποίο γίνονταν λόγος για δυνατότητα χρήσης βίας ενάντια στην αστική τάξη και την εγκαθίδρυση προλεταριακής διχτατορίας, και τους διαβεβαίωναν, ότι το Κόμμα θα απαντούσε με γενική απεργία και ένοπλο αγώνα, σε περίπτωση που οι κυρίαρχες τάξεις χρησιμοποιούσαν βία ενάντια στην εργατική τάξη, λες και ολόκληρη η πο­λιτική προετοιμασίας της επιδρομής του φασισμού ενάντια στην εργατική τάξη δεν ήταν μια και μόνη αλυσίδα βίαιων πράξεων που καλύπτονταν με συνταγματικό μανδύα; Ακόμη και την παραμονή, άλλα και κατά τη διάρκεια των αγώνων του Φλεβάρη, η ηγεσία της αυστριακής σοσιαλδημοκρατίας άφησε την ηρωική Αμυντική Συμμαχία ν' αγωνίζεται απομονωμένη από τις πλατειές μάζες και οδήγησε το αυστριακό προλεταριάτο στην ήττα.

Μήπως ήταν στη Γερμανία αναπόφευχτη η νίκη του φασισμού;

Όχι, η γερμανική εργατική τάξη μπορούσε να την εμποδίσει.

Αλλά για να το καταφέρει αυτό, έπρεπε να δημιουργήσει το αντιφασιστικό προλεταριακό ενιαίο μέτωπο, έπρεπε να αναγκάσει τους ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας, να σταματήσουν την εκστρατεία ενάντια στους κομμουνιστές και να αποδεχτούν τις επα­νειλημμένες προτάσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος για ενότητα δράσης ενάντια στο φασισμό.

Όταν εκδηλώθηκε η επίθεση του φασισμού και άρχισαν να περιορίζονται σταδιακά οι δημοκρατικές ελευθερίες από την πλευρά της αστικής τάξης, δεν έπρεπε να μείνει ευχαριστημένη από τα όμορφα ψηφίσματα της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά έπρεπε να απαν­τήσει με μαζικούς αγώνες, που θα ματαίωναν την πραγματοποίη­ση των φασιστικών σχεδίων της γερμανικής αστικής τάξης.

Δεν έπρεπε να επιτρέψει από την κυβέρνηση Μπράουν - Σέβερινγκ την απαγόρεψη του Κόκκινου Μετώπου, αλλά έπρεπε να δημιουργήσει αγωνιστικούς δεσμούς ανάμεσα στο Κόκκινο Μέτω­πο και τους κοντά ένα εκατομμύριο σιδηροδρομικούς, ώστε να αναγκαστούν οι Μπράουν και Σέβερινγκ να οπλίσουν και τη μια και την άλλη οργάνωση και να συντρίψουν τις φασιστικές συμμορίες.

Έπρεπε να υποχρεώσει τους ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας που βρίσκονταν επικεφαλής της κυβέρνησης στην Πρωσία, να πά­ρουν μέτρα αντίστασης ενάντια στο φασισμό, να συλλάβουν τους ηγέτες των φασιστών, να απαγορέψουν τον τύπο τους, να κατάσχουν τα υλικά τους μέσα, καθώς και τις περιουσίες των καπιταλιστών, που υποστήριζαν οικονομικά τις φασιστικές κινήσεις, να διαλύσουν τις φασιστικές οργανώσεις, να τις αφοπλίσουν, κλπ.

Ακόμη, έπρεπε να επιβάλει την αποκατάσταση όλων των κοινωνικών παροχών και τη γενίκευση τους, την άρση πληρωμής των χρεών και τη χορήγηση βοήθειας, κατά τις εποχές κρίσης, στους καταστραμμένους αγρότες και μάλιστα από τη φορολογία των τραπεζών και των τραστ, ώστε να εξασφάλιζε την υποστήριξη της εργαζόμενης αγροτιάς. Αυτό όμως δεν έγινε και ο φταίχτης είναι η γερμανική σοσιαλδημοκρατία, γι' αυτό και μπόρεσε να νικήσει ο φασισμός.

Ήταν οπωσδήποτε αναπόφευχτος ο θρίαμβος της αστικής τά­ξης και της αριστοκρατίας στην Ισπανία, σε μια χώρα, που οι δυνάμεις της προλεταριακής επανάστασης είναι τόσο στενά δεμένες με τον πόλεμο των αγροτών;

Οι ισπανοί σοσιαλιστές βρίσκονταν από τις πρώτες ήμερες της επανάστασης στην κυβέρνηση. Πραγματοποίησαν αγωνιστικούς δεσμούς ανάμεσα στις εργατικές οργανώσεις όλων των πολιτικών κατευθύνσεων, συμπεριλαμβανομένων των κομμουνιστών και των αναρχικών; Συσπείρωσαν την εργατική τάξη σε μιαν ενιαία συνδικαλιστική ορ­γάνωση; Απαίτησαν την κατάσχεση όλων των χτημάτων των γαιοχτημόνων, της εκκλησίας και των μοναστηριών σε όφελος των α­γροτών, ώστε να τους κερδίσουν για την επανάσταση; Έκαναν καμιά προσπάθεια ν' αγωνιστούν για την αυτοδιάθεση των Καταλάνων, των Βάσκων ή για την απελευθέρωση του Μαρόκου; Εκκα­θάρισαν το στρατό από τα μοναρχικά και τα φασιστικά στοιχεία; Προετοίμασαν το πέρασμα του στρατού με το μέρος των εργατών και αγροτών; Διέλυσαν την πολιτική φρουρά, το δήμιο όλων των λαϊ­κών κινημάτων, που τόσο τη μισούσε ο λαός; Χτύπησαν το φασι­στικό κόμμα του Τζίλ Ρόμπλες και την εξουσία της καθολικής εκκλησίας; Όχι, δεν έκαναν τίποτα απ' αυτά. Αντίθετα, απόρριψαν την πρόταση των κομμουνιστών για την αποκατάσταση ενότη­τας δράσης ενάντια στην επίθεση της αστικό - φεουδαρχικής αντί­δρασης και του φασισμού. Πέτυχαν την ψήφιση εκλογικών νόμων, που έδωσαν τη δυνατότητα στην αντίδραση να κερδίσει την πλειο­ψηφία στα Cortes (Βουλή), νόμων που καταδικάζουν το λαϊκό κίνημα, που με βάση αυτούς δικάζονται τώρα οι ηρωικοί ανθρακωρύχοι της Αστουρίας. Επέτρεψαν, να πυροβολούνται αγρότες, που αγωνίζον­ταν για γη, από την πολιτική φρουρά.

Κι έτσι, η σοσιαλδημοκρατία, αποδιοργανώνοντας και διασπώντας τις γραμμές της εργατικής τάξης, προετοίμασε το δρόμο για την εξουσία στο φασισμό και στη Γερμανία και στην Αυστρία και στην Ισπανία.

Σύντροφοι! Ο φασισμός νίκησε ακόμη επειδή το προλεταρι­άτο ήταν απομονωμένο από τους φυσικούς του συμμάχους. Ο φα­σισμός νίκησε επειδή μπόρεσε να παρασύρει τις πλατειές μάζες της αγροτιάς, χάρη στο γεγονός, ότι η σοσιαλδημοκρατία ακολουθούσε στο όνομα της εργατικής τάξης εχθρική στην ουσία πολιτική απέναντι στους αγρότες. Ο αγρότης είδε να περνούν από την εξουσία μια σειρά σοσιαλδημοκρατικές κυ­βερνήσεις. Οι κυβερνήσεις αυτές αντιπροσώπευαν στα μάτια του την εξουσία της εργατικής τάξης, όμως καμιά απ' αυτές δεν έβαλε τέλος στα βάσανα των αγροτών, καμιά απ' αυτές δεν έδωσε γη στους αγρότες. Στη Γερμανία η σοσιαλδημοκρατία δεν έθιξε κα­θόλου τους μεγαλοχτηματίες. Αντίθετα, πήρε μέτρα ενάντια στις απεργίες των εργατών γης. Το αποτέλεσμα ήταν οι αγρότες να εγκαταλείψουν τα ρεφορμιστικά συνδικάτα προτού να έρθει ο Χί­τλερ στην εξουσία και οι περισσότεροι να προσχωρήσουν στην οργά­νωση «Ατσάλινα Κράνη» και στους Εθνικοσοσιαλιστές.

Ο φασισμός νίκησε ακόμη, γιατί κατάφερε να εισχωρήσει στις γραμμές της νεολαίας, τη στιγμή που η σοσιαλδημοκρατία α­πόδιωχνε την εργαζόμενη νεολαία από την ταξική πάλη. Όμως και το επαναστατικό προλεταριάτο δεν ανάπτυξε την απαραίτητη διαπαιδαγωγική δουλειά στη νεολαία και δεν έδωσε αρκετή προσ­οχή στην πάλη για τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και αιτήματά της. Ο φασισμός πόνταρε στη χαρακτηριστικά μεγάλη επαναστατικότητα της νεολαίας για αγωνιστική δραστηριότητα και κατάφερε να τραβήξει ένα σημαντικό μέρος στις γραμμές του. Η νέα γενιά δεν έχει δοκιμάσει τη φρίκη του πολέμου. Νοιώθει πάνω στις πλάτες της όλο το βάρος της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας και της κατάπτωσης της αστικής δημοκρατίας. Ένα σημαντικό μέρος της νεολαίας, που δεν έβλεπε καμιά προοπτική για το μέλλον, ήταν ιδιαίτερα ευπρόσβλητο στη φασιστική δημαγωγία που του ζωγράφι­ζε ένα δελεαστικό μέλλον για την περίπτωση που θα νικούσε ο φασισμός.

Και μ' αυτή την ευκαιρία δεν μπορούμε να παραλείψουμε και μια σειρά λάθη των Κομμουνιστικών Κομμάτων, λάθη που εμπόδισαν τον αγώνα μας ενάντια στο φασισμό. Στις γραμμές μας υποτιμήθηκε με απαράδεχτο τρόπο ο κίνδυνος του φασισμού, πράγ­μα που μέχρι σήμερα δεν έχει εξαφανιστεί από παντού. Στα κόμμα­τα μας υπήρχαν προηγούμενα απόψεις, όπως «Η Γερμανία δεν είναι Ιταλία», με την έννοια, πως ο φασισμός μπόρεσε βέβαια να νι­κήσει στην Ιταλία, αλλά στην Γερμανία, χώρα βιομηχανικά και πο­λιτιστικά αναπτυγμένη και μ' ένα εργατικό κίνημα με παράδοση σαράντα χρόνων, ο φασισμός είναι κάτι αδύνατο και η νίκη του αποκλείεται. Σήμερα, πάλι, μπορεί ν' ακούσει κανείς την άποψη, ότι ο φασισμός δε βρίσκει έδαφος στις χώρες της «κλασσικής» αστι­κής δημοκρατίας. Τέτοιες απόψεις μπόρεσαν και μπορούν να οδη­γήσουν σε άμβλυνση της επαγρύπνησης απέναντι στο φασιστικό κίνδυνο και να δυσκολευτεί η κινητοποίηση του προλεταριάτου σε αγώνα ενάντια στο φασισμό.

Μπορεί κανείς να αναφέρει και άλλες περιπτώσεις, που οι κομμουνιστές αιφνιδιάστηκαν, όταν οι φασίστες κατέλαβαν την εξουσία, θυμηθείτε τη Βουλγαρία, όπου η ηγεσία του Κόμματος μας πήρε, σχετικά με την κατάληψη της εξουσίας στις 9 Ιούνη του 1923, μια «ουδέτερη», αλλά στην ουσία οπορτουνιστική θέση. Θυμηθεί­τε την Πολωνία, όπου η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος, μην εχτιμώντας σωστά τις κινητήριες δυνάμεις της επανάστασης, δεν μπόρεσε να δει το φασιστικό χαραχτήρα του πραξικοπήματος του Πιλσούντσκι το Μάη του 1926 και έγινε ουραγός των γε­γονότων, θυμηθείτε τη Φιλανδία, όπου το Κόμμα μας, ξεκινώντας από τη λαθεμένη άποψη, ότι η φασιστικοποίηση θα είναι πολύ αργή, παράβλεψε τις προετοιμασίες των ηγετικών ομάδων της α­στικής τάξης για φασιστική κατάληψη της εξουσίας, πράγμα που αιφνιδίασε κόμμα και εργατική τάξη.

Όταν ο έθνικοσοσιαλισμός ήταν κιόλας στη Γερμανία ένα απειλητικό μαζικό κίνημα, υπήρχαν σύντροφοι, όπως ο Χάινς Νόιμαν, που γι' αυτούς η κυβέρνηση Μπρύννινγκ ήταν κιόλας μια κυβέρνηση της φασιστικής διχτατορίας, και δήλωναν αλαζονικά: «Ώσπου να έρθει το "Γ' Ράιχ" του Χίτλερ στην εξουσία, θα είναι κιόλας νεκρό, κι εμείς θα έχουμε εγκαθιδρύσει μια νικηφόρα εργατική εξουσία».

Στη Γερμανία, οι σύντροφοι μας για ένα μεγάλο διάστημα δεν έλαβαν αρκετά υπόψη τους το πληγωμένο εθνικό αίσθημα και την οργή των μαζών ενάντια στη συνθήκη των Βερσαλλιών. Αντιμετώπι­σαν περιφρονητικά τις ταλαντεύσεις της αγροτιάς και των μικροαστι­κών στρωμάτων. Με μεγάλη καθυστέρηση εμφάνισαν το πρόγραμμα για κοινωνική και εθνική απελευθέρωση. Αλλά και στη συνέχεια δεν είχαν κατανοήσει, πως έπρεπε να το προσαρμόσουν στις συγκεκριμέ­νες ανάγκες και στο επίπεδο των μαζών, δεν ήξεραν καν, πως να το εκλαϊκέψουν.

Σε σειρά χώρες η ανάγκη ανάπτυξης μαζικού αγώνα ενάντια στο φασισμό, αντικαταστάθηκε από μια στείρα θεωρητικολογία για το χαραχτήρα του φασισμού «γενικά» και από τη σεχταριστική στενοκεφαλιά σε σχέση με τη θέση και τη λύση των επίκαιρων πολιτικών καθηκόντων του Κόμματος.

Σύντροφοι! Αναφερόμαστε στις αιτίες, που οδήγησαν στη νί­κη του φασισμού, καταγγέλλουμε την ιστορική ευθύνη της σοσιαλδημοκρατίας για την ήττα της εργατικής τάξης, σημειώνουμε και τα δικά μας λάθη στον αγώνα ενάντια στο φασισμό, όχι για το λόγο ότι μας αρέσει να σκαλίζουμε το παρελθόν. Δεν είμαστε ιστορικοί του γραφείου, που ζουν μακριά από τη ζωή. Είμαστε αγωνιστές της εργατικής τάξης, που έχουν υποχρέωση να απαντήσουν στο ερώτημα, που βασανίζει εκατομμύρια εργάτες: Μπορεί να εμποδιστεί η νίκη του φασισμού και με τι τρόπο; Ναι, σύντρο­φοι, μπορεί να μπει φραγμός στο δρόμο του φασισμού. Είναι πέρα για πέρα δυνατό. Αυτό εξαρτιέται από μας τους ίδιους, από τους εργάτες, τους αγρότες, από όλους τους εργαζόμενους!

Κατ' αρχήν, για να αποτραπεί η νίκη του φασισμού εξαρτιέται πριν απ' όλα από την αγωνιστική δραστηρι­ότητα της ίδιας της εργατικής τάξης, από τη συσπείρωση των δυ­νάμεων της σε ενιαία δύναμη, που ν' αγωνίζεται ενάντια στην επί­θεση του κεφαλαίου και του φασισμού. Το προλεταριάτο, αν πετύ­χει την αγωνιστική του ενότητα, θα μπορούσε να παραλύσει την επιρροή του φασισμού πάνω στην αγροτιά, πάνω στα μικροαστικά στρώματα της πόλης και πάνω στη νεολαία, θα μπορούσε ένα μέρος τους να ουδετεροποιήσει και ένα μέρος τους να κερδίσει.

Δεύτερο, εξαρτιέται από την ύπαρξη ενός δυνατού επαναστατικού κόμματος, που να καθοδηγεί σωστά τον αγώνα των εργαζομένων ενάντια στο φασισμό. Ένα κόμμα, που καλεί συστηματικά τους εργάτες σε υποχώρηση μπροστά στο φασισμό και επιτρέπει στη φασιστική αστική τάξη να δυναμώνει τις θέσεις της, ένα τέτοιο κόμμα οδηγεί αναγκαστικά τους εργάτες στην ήττα.

Τρίτο, εξαρτιέται από τη σωστή πολιτική της εργατι­κής τάξης απέναντι στην αγροτιά και τις μάζες των μικροαστών στις πόλεις. Αυτές τις μάζες πρέπει να τις πάρουμε όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι. Τις αμφιβολίες και τις ταλαντεύσεις τους θα τις ξεπεράσουν μόνο στην πορεία του αγώνα. Μόνον όταν αντιμετωπίσουμε υπομονετικά τις ταλαντεύσεις τους, μόνον όταν το προλεταριάτο υποστηρίξει πολιτικά αυτές τις μάζες, θα μπορέσουν αυτές να φτάσουν σ' ένα ψηλότερο επίπεδο επαναστατικής συνείδη­σης και δραστηριότητας.

Τέταρτο, εξαρτιέται από την επαναστατική επαγρύπνη­ση και την έγκαιρη δράση του προλεταριάτου. Δεν επιτρέπεται να αιφνιδιαστούμε από το φασισμό. Δεν πρέπει να αφήσουμε σ' αυτόν την πρωτοβουλία. Πρέπει να του καταφέρουμε αποφασιστικά χτυπή­ματα προτού προλάβει να συγκεντρώσει τις δυνάμεις του. Δεν επι­τρέπεται να τον αφήνουμε να δυναμώνει τις θέσεις του. Όπου κι αν αυτός εμφανίζεται, πρέπει να τον παρακολουθούμε βήμα προς βήμα και να προβάλλουμε αντίσταση. Δεν πρέπει να του επιτρέπουμε να καταχτά καινούργιες θέσεις, έτσι όπως μας το δι­δάσκουν οι πετυχημένες προσπάθειες του γαλλικού προλεταριάτου.

Αυτές είναι οι σπουδαιότερες προϋποθέσεις για να εμποδίσουμε το ξάπλωμα του φασισμού και το ανέβασμά του στην εξουσία.

 

Ο φασισμός είναι μια κτηνώδης, αλλά όχι σταθερή ε­ξουσία

Η φασιστική διχτατορία της αστικής τάξης είναι μια κτηνώδης, αλλά όχι σταθερή εξουσία.

Ποιες είναι οι κύριες αίτιες, που κάνουν τη φασιστική διχτα­τορία μιαν ασταθή εξουσία;

Ο φασισμός, που αποφάσισε να εξαλείψει τις διαφωνίες και τις αντιθέσεις στο στρατόπεδο της αστικής τάξης, οξύνει ακόμα περισσότερο αυτές τις αντιθέσεις. Ο φασισμός, στην προσπάθειά του να εγκαθιδρύσει το πολιτικό του μονοπώλιο, παραμερίζει βίαια τα άλλα πολιτικά κόμματα. Όμως η ύπαρξη του καπιταλιστικού συστήματος, η ύπαρξη των διαφόρων τάξεων και η όξυνση των ταξικών αντιθέσεων, αναγκαστικά συγκλονίζουν καί ανατινάζουν το πολιτικό μονοπώλιο του φασισμού. Δεν είναι το ίδιο στη Σοβιετική χώρα, όπου πραγματοποιείται η διχτατορία του προλεταριά­του με ενα κόμμα, γιατί αυτό το Κόμμα ανταποκρίνεται στα συμφέ­ροντα εκατομμυρίων εργαζομένων και στηρίζεται όλο και περισ­σότερο στην οικοδόμηση της αταξικής κοινωνίας. Σε μια φασιστική χώρα δεν μπορεί να κρατήσει για πολύν καιρό το μονοπώλιο του φασιστικού κόμματος, γιατί δεν είναι σε θέση να εξαλείψει τις τάξεις και τις ταξικές διαφορές. Καταργεί τη νόμιμη ύπαρξη των αστικών κομμάτων, αλλά μια σειρά από αυτά τα κόμματα εξακολουθούν να υπάρχουν παράνομα. Το Κομ­μουνιστικό Κόμμα προχωράει μπροστά και σε παράνομες κατα­στάσεις, ατσαλώνεται και καθοδηγεί τον αγώνα του προλεταριάτου ενάντια στη φασιστική διχτατορία. Μ' αυτόν τον τρόπο γκρεμί­ζεται υποχρεωτικά το πολιτικό μονοπώλιο του φασισμού από τα χτυπήματα των ταξικών αντιθέσεων.

Η φασιστική διχτατορία είναι, ακόμα, ασταθής, για το λόγο ότι το χάσμα ανάμεσα στην αντικαπιταλιστική δημαγωγία του φα­σισμού και στην πολιτική ληστρικού πλουτισμού της μονοπωλιακής αστικής τάξης, διευκολύνει το ξεσκέπασμα της ταξικής ουσίας του φασισμού και οδηγεί στον κλονισμό και το στένεμα της κοινωνικής του βάσης.

Έξαλλου, η νίκη του φασισμού προκαλεί το βαθύ μίσος και την οργή των μαζών, ευνοεί την επαναστατικοποίησή τους και δίνει μια μεγάλη ώθηση στο ενιαίο μέτωπο του προλεταριάτου ενάντια στο φασισμό.

Με την πολιτική της οικονομικής αυτάρκειας και τη διάθεση του μεγαλύτερου μέρους του εθνικού εισοδήματος για την προετοιμασία πόλεμου, ο φασισμός υπονομεύει ολόκληρη την οικονομία της χώρας και οξύνει τον οικονομικό πόλεμο ανάμεσα στα καπιταλιστι­κά κράτη. Στις διαφωνίες, που ξεσπούν μέσα στην αστική τάξη, δίνει χαραχτήρα σκληρών και όχι σπάνια αιματηρών συγκρούσεων, πράγμα που καταστρέφει την πίστη του λαού για τη σταθερότητα της φασιστικής εξουσίας. Ένα καθεστώς, που δολοφονεί τους ί­διους του τους οπαδούς, όπως έγινε τον περασμένο χρόνο στις 30 του Ιούνη στη Γερμανία, μια φασιστική εξουσία που ενάντιά της αγωνίζεται ένοπλα μια άλλη μερίδα της αστικής τάξης (το εθνικοσοσιαλιστικό πραξικόπημα στην Αυστρία, η δυναμική εμφάνιση μεμονωμένων φασιστικών ομάδων ενάντια στη φασιστική κυβέρνη­ση στην Πολωνία, Βουλγαρία, Φιλανδία και άλλες χώρες), μια τέτοια εξουσία δεν μπορεί να κρατήσει για πολύν καιρό το κύρος της στις πλατειές μικροαστικές μάζες.

Η εργατική τάξη πρέπει να ξέρει να εκμεταλλεύεται τις αν­τιθέσεις και διαφωνίες μέσα στο στρατόπεδο της αστικής τάξης, αλλά δεν πρέπει να έχει την αυταπάτη, ότι ο φασισμός θα πέσει από μόνος του. Ο φασισμός δε θα καταρρεύσει αυτόματα. Μόνο η επαναστατική δραστηριότητα της εργατι­κής τάξης θα βοηθήσει, ώστε οι διαμάχες, που αναπόφευχτα γεν­νιούνται μέσα στο στρατόπεδο της αστικής τάξης, να χρησιμέψουν για την υπονόμευση και πτώση της φασιστικής διχτατορίας. Με την εξάλειψη των υπολειμμάτων της αστικής δημοκρατίας, με την ανάδειξη της ανοιχτής βίας σε κυβερνητικό σύστημα, ο φασισμός εξαφανίζει τις δημοκρατικές αυταπάτες και το κύρος της νομιμότητας στις μάζες των εργαζομένων. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε χώρες, όπως για παράδειγμα στην Αυστρία και Ισπανία, όπου οι εργάτες αγωνίστηκαν με το όπλο στο χέρι ενάντια στο φασισμό. Στην Αυστρία, ο ηρωικός αγώνας της Αμυντικής Συμμαχίας και των κομμουνιστών κλόνισε, παρά την ήττα, τη σταθερότητα της φασιστικής διχτατορίας. Στην Ι­σπανία η αστική τάξη δε μπόρεσε να βάλει φασιστικό φίμωτρο στους εργαζόμενους. Ο ένοπλος αγώνας στην Αυστρία και Ισπα­νία οδήγησε στην κατανόηση της αναγκαιότητας της επαναστατικής ταξικής πάλης από όλο και πιο πλατειές μάζες.

Μόνο κάτι απίθανοι Φιλισταίοι και λακέδες της μπουρζουαζίας, όπως ο παλιός θεωρητικός της II Διεθνούς, Καρλ Κάουτσκυ, μπορούν να κατηγορούν τους εργάτες και να υποστηρίζουν, ότι δεν έπρεπε να πάρουν τα όπλα στην Αυστρία και Ισπανία. Πώς θα ήταν τώρα το εργατικό κίνημα στην Αυστρία και Ισπανία, αν η εργατική τάξη αυτών των χωρών δεχότανε να οδηγηθεί απ' τις προδοτικές συμβουλές των Κάουτσκυ; Η εργατική τάξη θα είχε χτυπηθεί μέσα στις ίδιες της τις γραμμές από έναν βαθύ εκφυ­λισμό.

Ο Λένιν λέει:

«Οι λαοί δεν περνάνε άδικα το σχολειό του εμφυλίου πολέμου. Αυτό είναι ένα σκληρό σχολειό, που στο πρόγραμμα του ανήκουν αναπόφευχτα και νίκες της αντεπανάστασης, το μίσος μανιασμένων αντιδραστικών, άγριες πρά­ξεις εκδίκησης από την πλευρά της παλιάς εξουσίας σε βάρος των εξεγερμένων, κλπ. Ωστόσο, μόνο πατενταρισμένοι σχολα­στικοί και αποβλακωμένες μούμιες μπορούν να κλαψουρίζουν, επειδή οι λαοί περνάνε αυτό το σχολειό. Αυτό το σχολειό διδάσκει τις καταπιεζόμενες τάξεις να διεξάγουν τον εμφύλιο πόλεμο, τις διδάσκει να νικούν στην επανάστα­ση, συγκεντρώνει στις μάζες των μοντέρνων σκλάβων εκείνο το μίσος, που τρέφουν αιώνια οι κακομοιριασμένοι, αναίσθη­τοι και ασυνειδητοποιημένοι σκλάβοι, μίσος που, όταν κα­τανοήσουν την ταπείνωση της σκλαβιάς τους, τους οδηγεί στις πιο μεγάλες ιστορικές ηρωικές πράξεις». (Βλ. Β. Ι. ΛΕΝΙΝ «Άπαντα», τόμος 17, σελ. 81)

Η νίκη του φασισμού στη Γερμανία έφερε, όπως είναι γνω­στό, ένα νέο κύμα φασιστικής επίθεσης, που οδήγησε στην Αυστρία στην προβοκάτσια Ντόλλφους, στην Ισπανία σε νέες επιθέσεις της αντεπανάστασης ενάντια στις επαναστατικές καταχτήσεις των μαζών, στην Πολωνία στη φασιστική μεταρρύθμιση του Συντάγμα­τος και που στη Γαλλία ενθάρρυνε το Φλεβάρη του 1934 τα ένο­πλα τμήματα των φασιστών σε προσπάθειες για πραξικόπημα. Ό­μως η νίκη αυτή και η μανία της φασιστικής διχτατορίας προκά­λεσαν σε διεθνές επίπεδο ένα αντικίνημα του προλεταριακού ενιαίου μετώπου ενάντια στο φασισμό. Ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ, που ή­ταν το σύνθημα για τη γενική επίθεση του φασισμού ενάντια στην εργατική τάξη, η ληστεία και λεηλασία των συνδικάτων και των άλλων εργατικών οργανώσεων, οι κραυγές πόνου των βασανισμένων αντιφασι­στών που ακούγονται από τα υπόγεια των φασιστικών στρατώνων και από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όλα αυτά δείχνουν ολοκά­θαρα στις μάζες, που οδήγησαν οι αντιδραστικές διασπαστικές ενέργειες των η­γετών της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, που απόρριψαν τις προ­τάσεις των κομμουνιστών για έναν κοινό αγώνα ενάντια στο φασισμό που βρισκόταν σε επίθεση. Ακόμα τις πείθουν για την α­ναγκαιότητα συσπείρωσης όλων των δυνάμεων της εργατικής τάξης για το γκρέμισμα του φασισμού.

Η νίκη του Χίτλερ έδωσε και στη Γαλλία μιαν ισχυρή ώθηση στη δημιουργία του Ενιαίου Μετώπου της εργατικής τάξης ε­νάντια στο φασισμό. Η νίκη του Χίτλερ δεν προκάλεσε στους ερ­γάτες μόνο φόβο για την τύχη των γερμανών εργατών, δεν άναψε μόνο το μίσος τους ενάντια στους δήμιους των γερμανών ταξικών αδερφών τους, αλλά δυνάμωσε και την αποφασιστικότητα τους, να μην επι­τρέψουν με κανέναν τρόπο να γίνει στη χώρα τους αυτό, που έγινε με την εργατική τάξη της Γερμανίας.

Η μεγάλη ανάγκη για τη δημιουργία του Ενιαίου Μετώπου σ' όλες τις καπιταλιστικές χώρες δείχνει, ότι τα διδάγματα από τις ήττες δεν έμειναν αναξιοποίητα. Η εργατική τάξη αρχίζει να δρα με καινούργιο τρόπο. Η πρωτοβουλία του Κομ­μουνιστικού Κόμματος για την οργάνωση του ενιαίου Μετώπου και η απεριόριστη αυτοθυσία των κομμουνιστών, των επαναστατών εργατών στον αγώνα ενάντια στο φασισμό, οδήγησαν σε μια πρω­τοφανή αύξηση του κύρους της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Ταυτόχρονα αναπτύσσεται και μια βαθειά κρίση στους κόλπους της II Διεθνούς, που, μετά τη χρεωκοπία της γερμανικής σοσιαλδημο­κρατίας, εμφανίστηκε στις μέρες μας πολύ καθαρά και εξαιρετικά οξυμένη.

Οι σοσιαλδημοκράτες εργάτες μπορούν όλο και πιο πολύ να πείθονται από τα ζωντανά γεγονότα, ότι η φασιστική Γερμανία με τις φρικαλεότητες και τη βαρβαρότητα της, είναι σε τελευταία ανάλυση, αποτέλεσμα της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής της συν­εργασίας με την αστική τάξη. Αυτές οι μάζες κατανοούν όλο και περισσότερο, ότι δεν πρέπει να πάρουν ποτέ πια το δρόμο, που ο­δήγησαν το προλεταριάτο οι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας. Στις γραμμές της IIης Διεθνούς ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε μια τέτοια ιδεολογική σύγχυση. Στις γραμμές των σοσιαλδημοκρατικών κομ­μάτων συντελείται μια διαφοροποίηση. Στις γραμμές τους διαμορ­φώνονται δύο μεγάλα στρατόπεδα: δίπλα στο στρατόπεδο των αντιδραστικών στοιχείων, που προσπαθεί με κάθε μέσο να διατηρήσει τη συμμαχία με την αστική τάξη και που αντιτίθεται στη δημιουργία Ενιαίου Μετώπου με τους κομμουνιστές, αρχίζει να διαμορφώνεται το στρατόπεδο των επαναστατικών στοιχείων, που βάζει σε αμφισβήτηση την ορθότητα της πολιτικής της συνεργασίας με την αστική τά­ξη, είναι υπέρ της δημιουργίας Ενιαίου Μετώπου με τους κομμου­νιστές και που αρχίζει να αποδέχεται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό την άποψη της επαναστατικής ταξικής πάλης.

Ο φασισμός, που δημιουργήθηκε σαν συνακόλουθο της φθο­ράς του καπιταλιστικού συστήματος, επιδρά σε τελευταία ανάλυση ως παράγοντας της παραπέρα αποσύνθεσής του. Έτσι, ο φασισμός που έβαλε σα σκοπό του να εξαφανίσει α­πό το πρόσωπο της γης το μαρξισμό και το επαναστατικό κίνημα της εργατικής τάξης, που είναι το αποτέλεσμα της διαλεχτικής της ζωής και της ταξικής πάλης, οδηγεί σε μια μεγαλύτερη ανά­πτυξη εκείνων των δυνάμεων, που θα γίνουν οι νεκροθάφτες του, οι νεκροθάφτες του καπιταλισμού.

 

***

* Στην έκδοση DIETZ VERLAG BERLIN - DDR του 1958 το όνομα του ΣΤΑΛΙΝ έχει φασιστικά λογοκριθεί και παραληφθεί από τους χρουτσωφικούς ρεβιζιονιστές.

** Το πρώτο μέρος της εισήγησης του Δημητρώφ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (2/8/1935). Είναι παρμένο από τις εκδόσεις ΠΟΡΕΙΑ 1975 και η σύγκριση έγινε με το γερμανικό πρωτότυπο G. DIMITROW: Arbeiterklasse gegen Faschismus, Prometheus Verlag, Strassburg, 1935