Λεωνίδας Ράφτης: Ένας αλύγιστος επαναστάτης κομμουνιστής ήρωας του λαού μας

Λεωνίδας Ράφτης: Ένας αλύγιστος επαναστάτης κομμουνιστής ήρωας του λαού μας

60 χρόνια απ’ την εκτέλεση-δολοφονία του
 

Φέτος τον Αύγουστο συμπληρώθηκαν 60 χρόνια απ’ την καταδίκη στο μοναρχοφασιστικό στρατοδικείο των Ιωαννίνων σε θάνατο του επαναστάτη κομμουνιστή Λεωνίδα Ράφτη και την εκτέλεση-δολοφονία του στη θέση «Αβγό» έξω από τα Γιάννενα.

Γεννήθηκε το 1912 στο χωριό Κάτω Μερόπη (Φραστανά) Πωγωνίου-Ιωαννίνων. Τελείωσε το Γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μαθητής γυμνασίου έγινε μέλος της ΟΚΝΕ και το 1929 μέλος του ΚΚΕ. Για την επαναστατική του δράση συνελήφθηκε επανειλημμένα και κλείστηκε διαδοχικά στις φυλακές του Γεντί Κουλέ, εξορίστηκε στη Σίφνο και αργότερα στην Ακροναυπλία. Το 1942 μεταφέρθηκε στη Βόνιτσα και από εκεί στο Λαζαρέτο της Κέρκυρας απ’ όπου δραπέτευσε. Κατά τη διάρκεια της κατοχής δούλεψε σε διάφορες δουλειές και τελευταία αναδείχθηκε Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Πωγωνίου.

Μετά τη Βάρκιζα κυνηγήθηκε και τον Ιούνη του ΄46 βγήκε πάλι στο βουνό σε ανταρτοομάδα με διοικητή τον Αλέκο Πρίφτη (μόνιμος αξιωματικός από την Κέρκυρα) και επίτροπο τον Αλέκο Οικονόμου. Στις 20 Ιούλη 1946 σε μάχη με τους μοναρχοφασίστες, στην οποία σκοτώθηκαν οι Αλέκος Πρίφτης, Αλέκος Οικονόμου, Μιχάλης Βούζας και Φάνης Μπέτζελος, ο Λεωνίδας Ράφτης τραυματίστηκε βαριά και αιχμαλωτίστηκε. Στις 7 Αυγούστου άρχισε η δίκη στο μοναρχοφασιστικό στρατοδικείο Ιωαννίνων που τον καταδίκασε σε θάνατο. Κατά τη διάρκεια της δίκης με τη μαχητική, επαναστατική, λαμπρή και μνημειώδη απολογία του στιγμάτισε τη μοναρχοφασιστική αντίδραση και υπεράσπισε θαρραλέα με παραδειγματική συνέπεια την πολιτική του επαναστατικού ΚΚΕ με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη – απολογία που τον αναδεικνύει σ’ ένα απ’ τα κορυφαία στελέχη του Κόμματος.

Όταν στις 13 Αυγούστου πέρασε από τη φυλακή ο Μητροπολίτης Σπυρίδων, θείος του από την πλευρά της μητέρας του, ο μελλοθάνατος επαναστάτης Λεωνίδας Ράφτης του είπε: «πρέπει να σώσεις το ποίμνιό σου απ’ τη σφαγή που το οδηγούν οι ξένοι και ντόπιοι υποτακτικοί τους» και σε ερώτηση «λυπήσου τη γριά μάνα σου» του απάντησε: «δεν με λυπήθηκες όταν με παρέδωσες στους γερμανούς και μένα και το ποίμνιό σου και τώρα με συμβουλεύεις αυτά; Δε σε ζήτησε κανένας να με συμβουλεύσεις» και ο Σπυρίδωνος του απάντησε: «αν και δεν μ’ εζήτησες ήρθα. Δεν είμαι το νεφέρι της Ηπείρου, άλλοι είναι. Εμένα μου περνάει στην Αθήνα, αλλά δεν θα προλάβω».

Το πρωί (5.30) στις 14 Αυγούστου τον μετέφεραν στον τόπο της εκτέλεσης, «Αβγό» Ιωαννίνων. Δεν δέχτηκε να του δέσουν τα μάτια λέγοντας στον αξιωματικό του εκτελεστικού αποσπάσματος: «οι λαϊκοί αγωνιστές δεν φοβούνται το θάνατο». Απευθυνόμενος στους άντρες του αποσπάσματος τους είπε: «Παιδιά, είστε νέοι ακόμα. Έχετε παρασυρθεί και πρέπει να δείτε την αλήθεια, το σωστό δρόμο. Είστε κι εσείς παιδιά του λαού. Σταθείτε στο πλευρό του. Παλαίψτε μαζί μ’ αυτόν για να επικρατήσει στην αγαπημένη πατρίδα μας λαϊκή δημοκρατία που μόνο αυτή μπορεί να τον κάνει ευτυχισμένο». Μετά σήκωσε την ατρόμητη γροθιά του και βροντοφώναξε: «Ζήτω το ΚΚΕ, ζήτω το ΕΑΜ, ζήτω ο Λαός, κάτω οι προδότες», δίνοντας έτσι απλόχερα τη ζωή του για το καλό του λαού (εργατιάς-αγροτιάς) και του τόπου και περνώντας για πάντα στο πάνθεο των ηρώων της μεγάλης σταλινικής-ζαχαριαδικής στρατιάς.

«Στο στρατοδικείο με την υπέροχη απολογία του στιγμάτισε τους δήμιους μοναρχοφασίστες. Αντισυνταγματάρχης ΠΕ τιμημένος νεκρός. Διάταγμα 28/02/49» («ήρωες και μάρτυρες του αγώνα», 1952, σελ. 241).

Αποσπάσματα από τη μαχητική, λαμπρή, υπέροχη και μνημειώδη απολογία του στο στρατοδικείο

«Κύριε πρόεδρε, κύριοι στρατοδίκες, κύριε βασιλικέ επίτροπε. Οι κατηγορίες που αναγράφονται στο κατηγορητήριο είναι οι παρακάτω: 1) Συγκροτήσαμε ένοπλη ομάδα, 2) Επιτεθήκαμε εναντίον του σταθμού χωροφυλακής Γραμμένου, 3) Συνεπλάκημεν με απόσπασμα χωροφυλακής, 4) Κατείχαμε πολεμικά όπλα.

Σε όλη όμως την πορεία της διαδικασίας και στη χθεσινή και στη σημερινή – παρουσιάστηκε το φαινόμενο ώστε ολόκληρο σχεδόν το βάρος της κατηγορίας να μην πέσει στο συγκεκριμένο κατηγορητήριο, αλλά να σταθεί… με υποβολιμαίες και σκηνοθετημένες 100% κατηγορίες, όπως των δήθεν όπλων εξ Αλβανίας, τον φόνον των χωροφυλάκων στους Νεγράδες κ.λπ. κι ακόμα ότι μέσα στις ομάδες αυτοάμυνας ήταν κι ένας Ρώσος.

Πρόεδρος. Δεν ελέχθη τέτοιο πράγμα κατηγορούμενε.

Ράφτης. Ελέχθη κ. πρόεδρε και μάλιστα από το μάρτυρα κ. Φίτσο ο οποίος μίλησε για Σέρβους, Βούλγαρους και Ρώσους.

Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι ολόκληρος η διαδικασία στράφηκε το πολύ σ’ αυτό με αντικειμενικό σκοπό να θίξει το ιστορικότερο και ηρωικότερο κόμμα της Ελλάδας, το Κομμουνιστικό Κόμμα του οποίου από 12 χρόνια είμαι πιστό μέλος και στο οποίο έδωσα τη ζωή μου ολόκληρη.

Επαναλαμβάνω και τονίζω λοιπόν – ύστερ’ από όσα ειπώθηκαν εδώ π.χ. οι ερωτήσεις που υποβλήθηκαν αν το ΚΚΕ έδωσε εντολή να συγκροτηθούν ομάδες, αν το ΚΚΕ συνεργάζεται με τα άλλα Κόμματα των Βαλκανίων – ότι είναι ολοφάνερη η προσπάθεια και ο αντικειμενικός σκοπός της δίκης αυτής να κατασπιλώσει το ηρωικότερο Κόμμα της Ελλάδας, το ΚΚΕ.

Κύριε Πρόεδρε, κύριοι στρατοδίκες,

Έγινα μέλος του ΚΚΕ από ηλικίας 17 χρονών. Από τότε δηλαδή που αρχίζουν να διαμορφώνονται στους ανθρώπους οι πολιτικοί προσανατολισμοί. Ήμουν παιδί μικροαστικής οικογένειας, με όχι σοβαρές ελλείψεις. Τάχθηκα όμως στο πλευρό του λαού, της εργατιάς και αγροτιάς, γιατί είδα την οικτρή του κατάσταση και ένοιωσα τι περίμενε τον Ελληνικό λαό αν δεν εγκαθιδρυθεί στην πατρίδα μας ένα καθεστώς λαϊκό, μια κομμουνιστική κοινωνία. Ο αγώνας λοιπόν γι’ αυτό το σκοπό, έγινε το ιδανικό μου. Ρίζωσε βαθειά στην ψυχή μου. Και ο αγώνας για το λαό ήταν να περάσω 12 ολόκληρα χρόνια της ζωή μου στις εξορίες και στις φυλακές. Ολόκληρη δηλαδή την περίοδο της μεταξικής τυραννίας – που τελικά σαρώθηκε κάτω απ’ τις κατάρες του λαού – και αργότερα στα στρατόπεδα των Ιταλών και Γερμανών. Έκανα πάντα το καθήκον μου. Έβαλα πάνω απ’ τη ζωή μου το καθήκον μου προς το λαό, για τη ζωή και την τιμή του λαού. Δεν συνεργάστηκα ποτέ μου όχι μόνο εγώ, αλλά κανένα μέλος του ΚΚΕ, ούτε με Ελληνες φασίστες, ούτε με Γερμανούς, ούτε με Ιταλούς, ούτε με Αλβανούς, Βούλγαρους και Άγγλους φασίστες.

Σήμερα όμως – παρ’ όλο τον αγώνα μας – η ένδοξη και μαρτυρική Ελλάδα μας που τόσες θυσίες πρόσφερε στο συμμαχικό αγώνα για τη συντριβή του φασισμού δεν είναι ελεύθερη. Βρίσκεται σκλάβα, κάτω από καινούργια κατοχή και δυστυχώς αυτή τη φορά κατακτητές μας είναι οι ως χθες σύμμαχοί μας Εγγλέζοι. Γι’ αυτό θεωρώ καθήκον μου να δώσω και την τελευταία ρανίδα του αίματός μου για να ελευθερωθεί η πατρίδα μας από κάθε ζυγό, από κάθε εξάρτηση, από κάθε τυραννία. Είτε εγγλέζος λέγεται ο τύραννος, είτε Αλβανός, είτε Βούλγαρος, είτε Ρώσος. Κανένα ξένο κατακτητή δεν θέλομε στη χώρα μας. Κι αυτά τα λέγω γιατί ειπώθηκαν εδώ περί Πανσλαβισμού και περί… σχεδίων διαφόρων συγκροτημάτων. Και ο σκοπός που ειπώθηκαν και διακηρύσσονται οι θεωρίες αυτές είναι η δημιουργία ενός αντιρρόπου για να σκεπασθεί η πραγματική κατοχή και η σκλαβιά στην οποία βρίσκεται σήμερα η πατρίδα μας, ν’ αποτραβηχθεί η προσοχή του λαού μας από την εγγλέζικη κατοχή και τις συμφορές της.

Οι δύο δρόμοι. Η θέση μας όμως, όπως αποδείχθηκε κι απ’ τα σημειώματα που βρέθηκαν στους συλληφθέντες, είναι πρώτ’ απ’ όλα η συμφιλίωση του ελληνικού λαού, η αγάπη, η ομόνοια, για να απομονωθούν οι Εγγλέζοι και ν’ αποδιωχθούν. Κι αυτό αποδείχθηκε όχι μόνο με λόγια, αλλά με έργα. Περάσαμε πολλά χωριά και μιλήσαμε. Βρήκαμε δεξιούς, ανθρώπους του Κέντρου, άλλους παρασυρμένους ανθρώπους οι οποίοι έκαναν πολλά σε βάρος μας, αλλά δεν πειράξαμε κανένα. Αποδείξαμε στην πράξη ότι ο ελληνικός λαός θέλει ν’ αδελφωθεί για ν’ αποτινάξει τον εγγλέζικο ζυγό και το ζυγό των αγγλοδούλων. Μετά τις εκλογές της 31ης Μάρτη φάνηκε πλέον καθαρά ότι η Ελλάδα οδηγείται στο βάραθρο. Οι σύμμαχοί μας Εγγλέζοι – οι πρώην σύμμαχοί μας – δηλώνουν ότι το δημοσίευμα δεν θα διεξαχθεί – όπως είχαν συμφωνήσει – το 1948. Αυθαίρετα το προσδιορίζουν την 1 Σεπτεμβρίου. Και ο τρόπος της διενεργείας του είναι πολύ χειρότερος από τον τρόπο των εκλογών της 31ης Μάρτη κι από τον τρόπο του δημοψηφίσματος του 1935.

Χιλιάδες είναι ο αγωνιστές του έπους της Εθνικής Αντίστασης, που σαπίζουν στις φυλακές. Κι άλλες χιλιάδες διώκονται με ψεύτικες κατηγορίες. Ολόκληρος ο δημοκρατικός κόσμος της χώρας βρίσκεται υπό διωγμό. Όλοι οι δημοκράτες στην ύπαιθρο τσακίζονται να φύγουν όταν περνούν τ’ αποσπάσματα και κοιμούνται με τον εφιάλτη του καταδότη και κανένας δεν έχει την κάπα στο σπίτι του. Πρόκειται δηλαδή περί διωγμού πρωτοφανούς εναντίον ολόκληρου του ελληνικού λαού. Έτσι κι εμείς – πρωτοπόροι του Λαού στον αγώνα – καταδιωκόμασταν. Είχαμε να διαλέξουμε τους εξής δρόμους: ΄Η να σταθούμε να μας κλείσουν στις φυλακές επ’ αόριστον – χειρότερα δηλαδή κι απ’ την 4η Αυγούστου του Μεταξά – ή να συρθούμε στις εξορίες, ή να φύγουμε στην Αλβανία και τ’ άλλα κράτη, ή ν’ ακολουθήσουμε τον τίμιο δρόμο της πάλης.

Απ’ τα κάτεργα της Ελληνικής πλουτοκρατίας είχαμε πικρή πείρα. Τέτοια που προτιμήσαμε καλύτερα να σκοτωθούμε παρά να ξαναπιαστούμε σ’ αυτά. Τον δρόμο της εξορίας προς τ’ άλλα κράτη δεν τον θελήσαμε. Και προτιμήσαμε το δρόμο της ένοπλης πάλης. Ετσι πήραμε – καταδιωκόμενοι – το δρόμο του βουνού. Να αγωνιστούμε για να επέλθει στην Ελλάδα μια ριζική μεταβολή, να γίνει συμφιλίωση, να μεταβληθεί αυτό το καθεστώς των φυλακίσεων και των εξοριών, να δοθεί γενική Αμνηστεία σ’ όλους τους κρατούμενους και της αριστεράς και της δεξιάς.

Στην ομάδα μου ίσως υπάρχουν και μερικοί που δεν καταδιώκονται.

Πρόεδρος. Όχι ίσως. Απεδείχθη.

Ράφτης. Δεν διώκονται βέβαια επίσημα, αλλά διώκονται από ανεύθυνα στοιχεία. Γι’ αυτό και συγκροτηθήκαμε σε ομάδα για να μπορούμε καλύτερα να υπερασπίσομε τον εαυτό μας. Ο κάθε Έλληνας πατριώτης σήμερα, βλέποντας να διώκονται τα μέλη της Εθνικής Αντίστασης και κάθε δημοκρατικός πολίτης, θα σκεφθεί: ΄Η ν’ αφήσει αυτά τα παληκάρια να χαθούν, ή να παλέψει να καταποντισθεί ολόκληρο το φασιστικό σύστημα.

Πρόεδρος. Όλοι θαυμάζουν το δικαστήριο που σε ακούει. Να λες πράγματα συγκεκριμένα. Όλα τ’ άλλα που λες είναι κανέλλες και γαρύφαλλα.

Ράφτης. Θ’ απαντήσω. Υστερ’ από όσα ελέχθησαν εδώ θέλω να τονίσω ότι δεν είχα καμιά εντολή και καμιά επαφή με το ΚΚΕ. Ούτε με το Σιάντο ούτε με άλλα στελέχη του Κόμματος είχα καμιά σύνδεση ή καμιά εντολή. Τίποτα απολύτως. Και τώρα ας έλθομε στο άλλο ζήτημα. Το ζήτημα των όπλων της Αλβανίας.

Το ζήτημα των όπλων. Επειδή συμβαίνει πολλές περιοχές της Ελλάδας όπως η Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία και Ήπειρος να φλέγονται από το δημοκρατικό πνεύμα οι αρχές του σημερινού κράτους, του νεοφασιστικού κράτους, τις έβαλαν υπό διωγμό. Κι επειδή πολλές απ’ αυτές βρίσκονται στα σύνορα οι φασιστικές αρχές βρίσκουν όλη την ευκαιρία να χύσουν το δηλητήριό τους. Μηχανεύονται όλα τα μέσα για ν’ αποδείξουν ότι, μεταξύ των ομάδων των καταδιωκομένων και του εξωτερικού, υπάρχει άμεσος εξάρτηση. Ο μοναρχοφασιστικός τύπο γράφει καθημερινά ότι εισέρχονται «συμμορίες» από το Μοναστήρι προς τη Μακεδονία ή απ’ αλλού προς άλλα μέρη της Ελλάδας. Γράφει για Οχρανίτες κι ένα σωρό άλλα γράφονται και λέγονται για τις ομάδες αυτοάμυνας με συκοφαντικούς σκοπούς.

Πρόεδρος. Είναι πράξις αυτοάμυνας ο φόνος των χωροφυλάκων, στους Νεγράδες, και η επίθεσις στο Γραμμένο;

Ράφτης. Σεις ο ίδιος είπατε ότι δεν κατηγορούμαστε για τους Νεγράδες. Σκοπός των ομάδων ήταν ο περιορισμός της χωροφυλακής από τις αυθαιρεσίες της.

Εμείς οι κομμουνιστές.

Ράφτης. Και τώρα στο ζήτημα του περιφήμου σημειώματος. Τέτοιο σημείωμα δεν έδωσα ποτέ στον Τσίπη. Το αρνούμαι επισήμως. Παρ’ όλο ότι λέτε ότι η υπογραφή έχει κάποια ομοιότητα με τη δική μου. Η ομοιότητα αυτή μπορεί να υπάρχει, αλλά η υπογραφή μου είναι ευανάγνωστη και μπορεί να πλαστογραφήθηκε. Μπορούσε επίσης να γραφεί η λέξη «Τίρανα» ή «Σόφια» ή Μόσχα ή οποιαδήποτε άλλη λέξη.

Πρόεδρος (προς τον κατηγορούμενο Πάνου Φώτιο). Ήταν ο Ράφτης στα Τίρανα.

Πάνου… Ήταν.

Ράφτης. Όλα αυτά είναι συκοφαντίες, γιατί δεν πήγα στην Αλβανία. Αυτός εδώ (δείχνει τον Τσίπη) ίσως ήθελε να ζήσει ελεύθερος στην Αλβανία και μπορούσε να γράψει και Σόφια και Μόσχα. Εγώ δεν είδα ποτέ τέτοιο έγγραφο. Αυτή η υπόθεση περί εγγράφου σημειώματος, όπλων απ’ την Αλβανία κ.λπ. αποβλέπει στο να θίξει το Κόμμα στο οποίο αφιερώθηκαν 18 ολόκληρα χρόνια. Κι ακόμα να θίξει το Κόμμα αυτό σε μια περίοδο πολύ κρίσιμη για την Ελλάδα, για τις εθνικές διεκδικήσεις στην περίοδο που συνέρχεται στο Παρίσι η διάσκεψη της Ειρήνης.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα πιστό στις εθνικές παραδόσεις τις πρόσφατες και στο αίμα των παληκαριών που έδωσε κατά δεκάδες χιλιάδες απέστειλε στη Διάσκεψη του Παρισιού υπόμνημα ξεκαθαρίζοντας για πάντα τις συκοφαντίες που εκτοξεύουν εναντίον του. Εμείς οι κομμουνιστές δεν συνεργαστήκαμε ποτέ με τους Γερμανούς, όπως άλλοι δυστυχώς Έλληνες στα τάγματα Ασφαλείας (ζωηρή αίσθηση στο δικαστήριο) με Βουλγάρους και Ιταλούς σήμερα με Εγγλέζους.

Βασιλικός Επίτροπος: Πρέπει να μας πείτε τότε που βρήκες τα όπλα για να βρούμε και τους συνενόχους, αφού δεν προέρχονται από την Αλβανία.

Ράφτης. Καθημερινά ανακαλύπτονται όπλα στα χωριά. Σεις οι ίδιοι καταδικάσατε τους Μπισδουνιώτες, επειδή βρέθηκαν όπλα.

Βασιλικός Επίτροπος. Εσύ πού τα βρήκες;

Ράφτης. Εμένα μου έδωσε όπλο ο καπετάνιος της ομάδας μου. Και τώρα συνεχίζω, κύριε πρόεδρε, την πρωινή μου απολογία κατά την οποία ανέφερα τα ζητήματα που με έκαναν να ενταχθώ στην ομάδα αυτοάμυνας μετά τις εκλογές της 31ης Μαρτίου που φάνηκε πια ότι η Ελλάδα βαδίζει προς τον όλεθρο».

«Οι χωροφύλακες κι οι στρατιώτες είναι παιδιά του Ελληνικού Λαού, που βασανίζεται. Για μας κύριος και βασικός εχθρός είναι οι εγγλέζοι, οι πρώην σύμμαχοί μας και εκείνοι, φυσικά, που τους υποστηρίζουν εναντίον του ελληνικού Λαού. Ολοι οι Ελληνες είναι αδέλφια μας και θέλομε να ζήσομε σε ησυχία».

Πρόεδρος. Αυτό που φοράς είναι εγγλέζικο και η τροφή που τρως είναι εγγλέζικη, διότι η Ελλάς έχει ανάγκη από τους Αγγλους και από όλους τους άλλους συμμάχους.

Ράφτης. Δεν μας διακρίνει αγνωμοσύνη. Όμως εμείς θέλομε πρώτα τη λευτεριά μας. Θέλομε να έχομε σχέσεις φιλικές με τους εγγλέζους, αλλά όχι σχέσεις δούλου προς αφέντη.

Πρόεδρος. Οι κατηγορούμενοι ομολόγησαν την πράξη τους.

Ράφτης. Μίλησαν για την παρουσία μας στα Ανω Ραβένια, ενώ δεν ήταν αλήθεια. Η ομάδα μας δεν έκανε τίποτα ενάντιο στο πνεύμα της ενότητας και της συμφιλίωσης. Όταν πηγαίναμε λέγαμε σε όλους «πέστε ό,τι θέλετε». Εμείς θέλομε να φέρομε ένα καθεστώς στην Ελλάδα στο οποίο να μιλάει και να σκέπτεται κανείς ελεύθερα.

Πρόεδρος. Ρωτάει τους κατηγορούμενους για τα καθεστώτα Αλβανίας, Γιουγκοσλαβίας κ.λπ. και ρωτάει σχετικά τους Τσίπη και Πάνου.

Ράφτης. Σήμερα η Ελλάδα είναι ένα στρατόπεδο φρικτό, τα κάτεργα της Ελλάδας άνοιξαν πάλι χειρότερα από τη 4η Αυγούστου. Οι Έλληνες κατατρέχονται από τις συμμορίες της δεξιάς. Έχουν γεμίσει τα κάτεργα από το «Γεντί Κουλέ» ως την Πελοπόννησο και τα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου. Και κανένας δημοκρατικός δεν ξέρει τι τύχη τον περιμένει. Η Ελλάδα, το λέγω αυτό πικρία, είναι ένα απέραντο στρατόπεδο. Ούτε Ζαχαριάδης της Ηπείρου ήμουν ούτε ηγήτορας. Ήμουν απλό μέλος της ομάδας. Ο κ. Γκορτζίδης τα σταχυολόγησε αυτά από παιδιά 17-18 χρονώ τύπου Τσίπη και άλλες καταθέσεις ποικίλων θηραμάτων».

Αναφερόμενος στον τραυματισμό του συμπλήρωσε: «Οφείλω να σας αναφέρω και μια σκέψη μου που μου πέρασε μια στιγμή από το νου μου: Ν’ αυτοκτονήσω. Γιατί είχα πείρα απ’ ό,τι έπαθα. Καταδίκασα όμως τη σκέψη μου αυτή με βάση την επαναστατική μου διαπαιδαγώγηση και προτίμησα να υποστώ το χειρότερο θάνατο, αλλά από τους αντιπάλους μου. Και θα τον υποστώ.

Πρόεδρος. Πώς το ξέρεις;

Ράφτης. Τον έχω υποστεί ήδη ύστερ’ από 10 μέρες μαρτύρια. Πέρασα από φάλαγγα. Μου έχουν σπάσει στα πλευρά».

Η απολογία του συνεχίστηκε και έκλεισε με τη φράση: «Τη σημερινή δίκη θα την κρίνει η ιστορία».

Ανασύνταξη, Αρ. Φύλ. 240 15-31 Δεκέμβρη 2006