Θεσσαλονίκη 9-11 του Μάη 1936 (οι αγώνες του λαού)

Θέμου Κορνάρου

Η συναδέλφωση στρατού και λαού

Οι καμπάνες χτυπούνε πένθιμα το πρωί της Κυριακής. Καλούνε το λαό να κηδέψει τα 9 θύματα της χτεσινής σφαγής. Δεν έδωσε κανείς το σύνθημα. Όμως δεν έμεινε βουβή καμιά καμπάνα, από τις μεγάλες ως τα ξωκλήσια.

Όλος ο λαός ξεχύνεται στους δρόμους. Νέοι, γέροι, γυναίκες και παιδιά απ’ όλες τις συνοικίες και τους συνοικισμούς ξεκινούν για το νεκροταφείο, κρατώντας λουλούδια στα χέρια, μαύρες σημαίες ή πλακάτ με τέτοια συνθήματα:

- Κάτω ο δολοφόνος Μεταξάς!
- Στο σκαμνί ο Ντάκος!
- Τους σκότωσαν για ένα κομμάτι ψωμί.
- Εκδικηθείτε το αίμα των αδερφιών μας.

Οι μικρές ομάδες γίνονταν γρήγορα μεγάλες διαδηλώσεις. Απ’ όπου περνούν μαζεύουν λουλούδια. Από τη γλάστρα του φτωχόσπιτου που προσφέρει με συγκίνηση, ως τον ανθόκηπο της έπαυλης που δίνει από φόβο. Οι κοπέλες πλέκουν στεφάνια για τα φέρετρα και τους τάφους των νεκρών και σκορπίζουν λουλούδια σ’ όλα τα σημεία των δρόμων που βάφτηκαν από το αίμα των δολοφονημένων αδερφιών τους.

Όσο κατεβαίνουν στους κεντρικούς δρόμους, οι διαδηλώσεις ογκώνονται. Η οδός Εγνατίας και οι πάροδοι έχουν πλημμυρίσει από μια φουρτουνιαμένη λαοθάλασσα. Απ’ όλες τις γωνιές ξεπετιούνται ομιλητές κι’ αδιάκοπα ο αέρας ανταριάζεται απ’ την κραυγή:

- Εκδίκηση!

Μπρος στο Γ΄ αστυνομικό τμήμα υπάρχει ισχυρή στρατιωτική δύναμη για να φυλάξει τους δολοφόνους, τους Ντάκους, από την οργή του λαού. Η Συγκίνηση του πλήθους μεταδίδεται στους φαντάρους. Κι’ όταν η διαδήλωση φτάνει κοντά τους, αγκαλιάζονται με το λαό. Μια μυριόστομη κραυγή ακούεται:

- Ο στρατός μαζί μας.
- Ζήτω ο στρατός.
- Ζήτω ο λοχίας μας

Ο λοχίας είναι ο ήρωας της ημέρας. Ο ηρωισμός του την προηγούμενη μέρα έχει συγκινήσει τα πλήθη. Τον έχουν φυλακίσει γιατί είχε ταχθεί με το μέρος του λαού και «περιποιήθηκε» ένα χαφιέ κατά που του ‘πρεπε, την ώρα που χτυπούσε μια εργάτρια.

Τώρα που συντελείται η συναδέλφωση λαού και στρατού, το πλήθος δεν μπορεί παρά να θυμηθεί και να τιμήσει τον ηρωικό νέο.

Αγκαλιασμένος ο λαός με το στρατό προχωρεί, ένα τεράστιο κύμα προς το νεκροταφείο. Ο ταγματάρχης που ήταν επικεφαλής των φαντάρων, αρπάζεται και σηκώνεται στα χέρια. Η συγκινητική στιγμή άγγιξε τη δημοκρατική ψυχή του και θέλησε να μιλήσει στη μάζα. Μα η μάζα δεν άκουσε παρά τούτα μόνο τα λόγια:

«Είμαστε και μεις ένα κομμάτι από σας. Είμαστε παιδιά του λαού».

Οι 200 χιλιάδες λαού που τ’ άκουσαν, τον έφεραν θριαμβευτικά στους ανοιχτούς τάφους και του ‘δωσαν ένα τεράστιο στεφάνι από κατακόκκινα τριαντάφυλλα για να το καταθέσει εξ ονόματος του στρατού στα φέρετρα των 9 θυμάτων της φασιστικής βίας και του κεφαλαίου.

Έτσι επισφραγίστηκε η συναδέλφωση του λαού και του στρατού, μπροστά στους τάφους των δολοφονημένων...

Η κυριαρχία των μαζών

Η μάζα των διακοσίων χιλιάδων λαού που ΄θαψε τους νεκρούς της κατεβαίνει σ’ έναν απέραντο όγκο, κυριευμένη από μια ασυγκράτητη αγανάκτηση. Οι δρόμοι αντηχάνε από την οχλαλοή, ενώ η κραυγή «εκδίκηση» σκίζει τον αέρα. Μια σπίθα θα ΄ταν αρκετή για ν’ ανάψει άσβηστη πυρκαϊά. Και δε θα ‘ταν δυνατό να βρεθεί δύναμη που ν’ ανισταθεί ή να ανακόψει την ορμή του αμέτρητου πλήθους.

Είναι η ώρα που «έτρεμε η καρδούλα» του στρατηγού, όπως έλεγε αργότερα ο ίδιος. Η ώρα που οι καρχαρίες του πλούτου έτρεχαν πανικόβλητοι στο Σώμα Στρατού για να σώσουν την άνομη ύπαρξή τους. Μόλις όμως αισθάνθηκαν τους εαυτούς τους ασφαλισμένους μέσα στις διπλές και τριπλές σειρές των όπλων και πολυβόλων, ξαναπόχτησαν το θράσος της κυρίαρχης τάξης και άρχισαν να πιέζουν για να επέμβει ο «εθνικός στρατός» και ν’ αφεθεί ελεύθερη η χωροφυλακή (το σκυλολόι των δολοφόνων τους) να «δράσει κατά που ξέρει».

Μα ο στρατός είχε πια περάσει με το μέρος του λαού – είχε πάρει τη θέσει που έπρεπε – και το σκυλολόι των χαφιέδων δεν κοτούσε να ξεμυτίσει από τις λυκοφωλιές τους όπου η λαϊκή οργή τους είχε μαντρωμένους. Στους δρόμους της Θεσσαλονίκης κυριαρχούσε η μάζα.

Το τεράστιο συλλαλητήριο, που ΄γινε το μεσημέρι στην Πλατεία Ελευθερίας, έδειξε στους εχθρούς του λαού πως η μάζα πλημμύριζε από μια αποφασιστικότητα ακατάβλητη. Για να την αντιμετωπίσουν, χρειαζόντουσαν μεγάλες δυνάμεις. Κι άρχισαν να κουβαλούν. Έφεραν στίφη χωροφυλάκων, ολόκληρα συντάγματα, πυροβολικά, πολυβόλα, ιππικά, αεροπλάνα, πολεμικά καράβια και περίμεναν τη νύχτα...

Ο λαός δε χάρηκε παρά μια μέρα την κυριαρχία του. Μα η μέρα αυτή του ΄δειξε το δρόμο για να αποχτήσει την ελευθερία του και να επιβάλει την οριστική του κυριαρχία.

ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ, Αρ. Φύλ. 182 15-31 Μάη 2004