Έξαρση και κλιμάκωση των εξοντωτικών μέτρων την καλοκαιρινή περίοδο

Η έξαρση και η κλιμάκωση των εξοντωτικών μέτρων απέναντι στον λαό της χώρας μας, αποτέλεσε και αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό της πολιτικής που ασκήθηκε κατά την καλοκαιρινή περίοδο από την αντιδραστική κυβέρνηση Σαμαρά, τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και την ντόπια ξεπουλημένη αστική τάξη. Αποκορύφωμα αυτής της πολιτικής, η πρωτοφανούς μεγέθους φορομπηχτική λεηλασία που υλοποιείται μέσω του φόρου για την ακίνητη περιουσία, του γνωστού ΕΝΦΙΑ. Ο σαρωτικός, προκλητικός και εξοντωτικός χαρακτήρας στην υλοποίηση της φορομπηχτικής πολιτικής, έχει γονατίσει κυριολεκτικά τον, ήδη και προ πολλού, εξαθλιωμένο λαό, προκαλώντας γενική κατακραυγή, που ανάγκασε την κυβέρνηση σε μικρή αναβολή ενός μήνα, για «διορθωτικές παρεμβάσεις». Όλα τα νέα στοιχεία δείχνουν όμως πως ο ΕΝΦΙΑ ουσιαστικά δεν «επιδιορθώνεται» και πως θα παραμείνει αυτό που εξαρχής ήταν: ένας ταξικός αντιλαϊκός εξοντωτικός μηχανισμός διαρκείας και μεγάλης κλίμακας, που σε συνδυασμό με την τεράστια φορολογία εισοδήματος των λαϊκών στρωμάτων, τις συσσωρευμένες «οφειλές» τα αλλεπάλληλα χαράτσια, τα λεγόμενα «κόκκινα» και μη δάνεια και την εξόφληση τους, διαμορφώνουν μια πραγματικότητα γενικής λαϊκής εξαθλίωσης και αποτελούν θηλιά στο λαιμό του λαού, που σφίγγει ολοένα και περισσότερο.

Την ίδια ώρα, η ανεργία παραμένει «ακλόνητη» στα ίδια σταθερά επίπεδα - ρεκόρ και η κυβέρνηση της εξάρτησης και της λαϊκής εξόντωσης, η κυβέρνηση όργανο των ιμπεριαλιστικών κέντρων, συνεχίζει την ταχύρυθμη εφαρμογή των λεγόμενων διαρθρωτικών αλλαγών, των ξεπουλημάτων και ιδιωτικοποιήσεων. Ενώ όμως η εργατική τάξη και ο λαός βουλιάζει στην εξαθλίωση και στα χρέη, με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, στο 174,1% του ΑΕΠ έφτασε το λεγόμενο «δημόσιο χρέος» της Ελλάδας το πρώτο τρίμηνο του 2014.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2013 το «ελληνικό χρέος» μειώθηκε κατά 1%, ενώ σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2013 αυξήθηκε κατά 13,5%. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ακόμη ότι επί του 174,1% του ΑΕΠ, το 131,3% είναι δάνεια και το 42,4% άλλοι τίτλοι. Με βάση την στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, στο πρώτο τρίμηνο του 2014 η Ελλάδα είχε το ψηλότερο «χρέος» στην ΕΕ, μετά έρχονται η Ιταλία με 135,6% και η Πορτογαλία με 132,9%, ενώ το χαμηλότερο «χρέος» έχουν η Εσθονία με 10%, η Βουλγαρία με 20,3% και το Λουξεμβούργο με 22,8%. Παράλληλα, πάντα το πρώτο τρίμηνο του 2014, παρατηρήθηκε αύξηση του χρέους σε τριμηνιαία βάση στην ευρωζώνη από 92,7% σε 93,9%, αλλά και στην ΕΕ από 87,2% σε 88%.

Μπροστά στο φθινόπωρο και την φθινοπωρινή ιμπεριαλιστική επιθεώρηση της χώρας μας που θα αρχίσει σε λίγες ημέρες, όχι στην Αθήνα αλλά στο Παρίσι, σε μια ακόμα κυβερνητική προσπάθεια δημιουργίας λαϊκής εξαπάτησης και εντυπώσεων, πως δήθεν «τελειώνουμε με την τρόικα». Μπροστά στην νέα έξαρση αντιλαϊκών πολιτικών που έρχονται με το πέρας της επιθεώρησης, αλλά και νέων ποικίλλων σχεδιασμών ενίσχυσης της εθνικής εξάρτησης και του ξένου κεφαλαίου στην χώρα, όπως φάνηκε καθαρά και με την επίσκεψη Δένδια στην Γερμανία και στον Σόιμπλε, ο δρόμος επιβίωσης και ελπίδας που ανοίγεται για το λαό και τη νεολαία της χώρας μας είναι μόνο η ανάπτυξη των αγώνων του και της μαζικής λαϊκής αντίστασης. Οι στόχοι και το περιεχόμενο των αγώνων συνδέονται ουσιαστικά με την αποτελεσματικότητα τους. Απέναντι στον συμβιβασμό, τη διάσπαση, την συσκότιση, μπαίνει η θέση και η γραμμή του λαϊκοδημοκρατικού κινήματος που λέει καθαρά στο λαό, στη νεολαία, στο κίνημα αντίστασης, να παλέψει ενάντια στην κυβέρνηση και τα ιμπεριαλιστικά κέντρα, για Εθνική Ανεξαρτησία, έξοδο από ΕΕ - ευρωζώνη - ΝΑΤΟ, για μη αναγνώριση ολόκληρου του «χρέους», ενάντια στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση, για μια νέα πορεία με τον εργαζόμενο λαό κυρίαρχο.

Διαβάστε Περισσότερα »

Αναγνωρίστηκε ο ΕΑΜίτης Δήμαρχος της Ξάνθης Θεόφιλος Παπαδόπουλος

Έπρεπε να περάσουν 69 χρόνια για να προστεθεί στην πλακέτα με τους διατελέσαντες Δημάρχους που κοσμεί το Δημαρχείο Ξάνθης ο ΕΑΜίτης Θεόφιλος Παπαδόπουλος.

Η Ξάνθη απελευθερώθηκε από το 81ο Σύνταγμα της 7ης Μεραρχίας του Ε.Λ.Α.Σ. την 11η Σεπτέμβρη του 1944. Την επομένη, 12η Σεπτέμβρη, ο λαός της Ξάνθης εξέλεξε δήμαρχο της πόλης τον Θεόφιλο Παπαδόπουλο με συντριπτικό ποσοστό (94%), αφού είχε προηγηθεί η ψηφοφορία 2–4 Σεπτέμβρη. Ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος ήταν γεωπόνος με σημαντική αντιστασιακή δράση. Ταυτόχρονα, εξέλεξαν τον πρώτο αιρετό Νομάρχη της χώρας, επίσης προτεινόμενο από το ΕΑΜ, Δικηγόρο-Συμβολαιογράφο Ξάνθης, (Λάκη) Μιχαήλ Παπαπέτρου. ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος άσκησε τα καθήκοντά του δημάρχου και του νομάρχη την περίοδο 12-9-1944 έως 5-4-1945.

Με το ζήτημα ασχολήθηκε ο γνωστός δημοσιογράφος και ιστοριοδίφης της πόλης Θωμάς Εξάρχου ο οποίος αναφέρεται στα γεγονότα στο βιβλίο του με τίτλο «Θεόφιλος Παπαδόπουλος: Ο «ξεχασμένος» αιρετός Δήμαρχος Ξάνθης» (Αύγουστος 2013).

Διαβάστε Περισσότερα »

Κόμμα Εργασίας Τουρκίας (EMEP) - ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΕΙΠΑΝ: «Ειρήνη και δημοκρατία»

12 Αυγούστου 2014

Πριν από λίγες μέρες διεξήχθησαν οι εκλογές για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας - η δεύτερη από τις τρείς πιο σημαντικές εκλογές - και θα ακολουθήσουν αναλύσεις των αποτελεσμάτων από όλες τις διαφορετικές οπτικές γωνίες. Από την αρχή της εκλογικής διαδικασίας δεν προέκυψαν βασικά δημοκρατικά αντανακλαστικά από την αρχή και ο πρωθυπουργός Ερντογάν κέρδισε με πλειοψηφία 51,8%. Το ΑΚΡ και οι υποστηρικτές του προσπαθούν να παρουσιάσουν το αποτέλεσμα ως μια νίκη που επιβεβαιώνει ότι η μόνη επιλογή για τη χώρα είναι το ΑΚΡ. Οι ψηφοφόροι του CHP διαμαρτυρήθηκαν για την επιλογή του κόμματός τους με το να μην ψηφίσουν ενώ και άλλοι ψηφοφόροι που μποϊκόταραν τις εκλογές συνέβαλαν ώστε ο Ερντογάν να λάβει ένα σημαντικό μέρος των ψήφων που ήταν αρκετό για να κερδίσει αυτές τις εκλογές. Αυτό όμως δεν είναι καθόλου μια συντριπτική νίκη για τον Ερντογάν. Η απρονοησία και το μποϊκοτάζ των εκλογών από κάποια τμήματα της αριστεράς παρέδωσαν την προεδρία στον Ερντογάν.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια των τοπικών εκλογών ήταν ως επί το πλείστον ο Ερντογάν παρά οι υποψήφιοί του που διεξήγαγαν τον προεκλογικό αγώνα, δεν υπάρχει σημαντική αύξηση των ψήφων που έλαβε. Ο Ερντογάν εξασφάλισε μια αριθμητική παρά μια πολιτική νίκη, χρησιμοποιώντας τα πλεονεκτήματα του να είσαι στην κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας τους πόρους των δημοσίων οικονομικών, αξιωματούχους, τοπικούς κυβερνήτες, τις τοπικές αρχές, επιχειρηματίες, μέσα ενημέρωσης κ.λπ. Για το λόγο αυτό, η Προεδρία που οριακά εξασφάλισε μπορεί να είναι νόμιμη, αλλά δεν εξασφαλίζει την νομιμότητα στα μάτια του κόσμου.

Η υποψηφιότητα του İhsanoğlu, που υποστηρίζεται από το πολιτικό μέτωπο CHP-MHP, αλλά στην πραγματικότητα έχει την ίδια ιδεολογική προέλευση με τον Ερντογάν, απέτυχε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του λαού. Έχει αποδειχθεί ότι η τακτική της «ενότητας εναντίον του Ερντογάν με κάθε κόστος» δεν έχει καμία αξία στην πολιτική, ότι η συνταγή είναι λάθος.

Ο Συμπρόεδρος του HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς , αντιπροσωπεύοντας τις δημοκρατικές και φιλειρηνικές οργανώσεις σε αυτές τις εκλογές, χωρίς αμφιβολία διπλασίασε τις ψήφους που έλαβε στις τοπικές εκλογές. Αυτό έδειξε ότι με την πολιτική γραμμή του για την υποστήριξη των εργαζομένων και του λαϊκού αιτήματος για δημοκρατία, ειρήνη και λαϊκές ελευθερίες, ο Ντεμιρτάς έχει εκπληρώσει τη λαϊκή απαίτηση για να γίνει ένας πολιτικός παράγοντας. Η επιτυχία του Ντεμιρτάς στο να λάβει ψήφους πολύ κοντά στο όριο εκλογής είναι το αποτέλεσμα των μακρόχρονων προσπαθειών για δημοκρατία και ειρήνη του εργατικού κινήματος, και το αποτέλεσμα έχει αυξήσει τις ευθύνες αυτού του κινήματος.
Οι σφαγές, οι ταραγμένες σεχταριστικές συγκρούσεις και τα μειονοτικά ζητήματα στη Μέση Ανατολή έχουν δημιουργήσει μια μεγαλύτερη ανάγκη τόσο για την ενίσχυση του αντι-πολεμικού κινήματος και την ενίσχυση της αλληλεγγύης μεταξύ των λαών της περιοχής. Δεν είναι δυνατόν για οποιοδήποτε άλλο κόμμα ή σύνταγμα να δείξει μια τάση για να λύσει αυτά τα ζητήματα.

Από την άλλη πλευρά, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλες οι μειονότητες και τα τμήματα της κοινωνίας, από προβλήματα στο χώρο εργασίας, κλπ μέχρι και ζητήματα καταπίεσης αλληλοσυνδέονται. [...]

Η φιλελεύθερη-συντηρητική πολιτική της κυβέρνησης του ΑΚΡ και του νέου Προέδρου Ερντογάν θα συνεχιστεί με την παραπέρα υποδούλωση των εργαζομένων, πλήττει το φυσικό και ιστορικό πλούτο, συνεχίζοντας την ανισότητα και την αυξανόμενη καταπίεση των γυναικών και την αγνόηση των μειονοτήτων και των θρησκευτικών πεποιθήσεων. Από την άποψη αυτή, το καθήκον να ενωθούν και να αναπτύξουν αγώνες όλα τα καταπιεσμένα και εκμεταλλευόμενα τμήματα της κοινωνίας εξακολουθεί να είναι πολύ επίκαιρο.

Εν ολίγοις, το μήνυμα από αυτές τις εκλογές είναι να συνεχιστεί ο αγώνας. Καλούμε όλους τους εργαζόμενους, τις φιλειρηνικές και δημοκρατικές δυνάμεις να ενωθούν για να αγωνιστούν μαζί.

Selma GÜRKAN
Πρόεδρος

Διαβάστε Περισσότερα »

ΤΟ ΣΤΑΛΙΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Η δημοσίευση του σχεδίου του καινούργιου συντάγματος της Ένωσης των Σοβιετικών σοσιαλιστικών δημοκρατιών συγκεντρώνει την προσοχή των εργαζομένων όλου του κόσμου προς τη χώρα του σοσιαλισμού. Το σχέδιο του καινούργιου συντάγματος, αποτελώντας ιστορικό κλάδο στην ανάπτυξη του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, σημαίνει καινούργιο σταθμό στη πάλη των εργαζομένων όλου του κόσμου για την απελευθέρωσή τους από το ζυγό της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, σημαίνει καινούργιο σταθμό στο δρόμο της ανθρωπότητας προς την ευημερία και την ελευθερία, προς την ευτυχισμένη ζωή, προς το να εκμηδενιστεί οριστικά καθετί που εμποδίζει την ελεύθερη και πλέρια άνθιση της ανθρωπινής προσωπικότητας.

Ύστερα από 10 χρόνων δικτατορία του προλεταριάτου, το σχέδιο του καινούργιου συντάγματος αποτελεί για τους λαούς της Σοβ. Ένωσης, που κατοικούν ο ένα έχτο της γήινης σφαίρας, αποτέλεσμα ηρωικών μαχών, κοσμοϊστορικών νικών, που κέρδισε η εργατική τάξη και όλοι οι λαοί της ΕΣΣΔ με την καθοδήγηση του Κομμουν. Κόμματος, με την καθοδήγηση του Λένιν και Στάλιν και που έφεραν σε τελειωτική και αμετάκλητη νίκη του σοσιαλισμού.

Το νέο σύνταγμα αποτελεί για τους λαούς της ΕΣΣΔ ένα είδος συμπύκνωμα των κερδισμένων νικών και καταχτήσεων· αντανακλάει τις καινούργιες κοινωνικές σχέσεις που σφυρηλατήθηκαν με αυτές τις νίκες· εκφράζει τις καινούργιες προοπτικές της απεριόριστης ανάπτυξής της ευημερίας και της ελευθερίας των μαζών, της καινούργιας ανάπτυξης της ανθρώπινης προσωπικότητας, προοπτικές, που ξανοίγονται μπροστά στους λαούς της Ένωσης των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Το σχέδιο του συντάγματος της ΕΣΣΔ αντανακλάει και κατοχυρώνει κείνο που κατάχτησαν πια οι εργαζόμενοι της ΕΣΣΔ με την καθοδήγηση του Κόμματος, του Λένιν και Στάλιν.

Για την εργατική τάξη και για τις εργαζόμενες μάζες των καπιταλιστικών χωρών, για όλους εκείνους που υποφέρνουν ακόμα την καπιταλιστική εκμετάλλευσή, για όλους τους λαούς που ο καπιταλισμός τους ρίχνει στη φτώχεια και στη σκλαβιά, το σχέδιο του καινούργιου συντάγματος της ΕΣΣΔ αποτελεί φωτεινό και πειστικό πρόγραμμα απελευθέρωσής τους.

Η μπουρζουαζία, σφιγμένη στην ντανάλια των αξεπέραστων αντιφάσεων του καπιταλιστικού καθεστώτος, αναζητεί πυρετώδικα διέξοδο στο φασισμό, καταργεί ή εκμηδενίζει τα τελευταία απομεινάρια των αστικών δημοκρατικών ελευθερίων, ο φασισμός επιτίθεται απελπισμένα στους εργαζόμενους, ρίχνει την καταστροφή στους εργάτες και αγρότες, εκμηδενίζει τις εργατικές οργανώσεις, ταπεινώνει την ανθρώπινη προσωπικότητα με γυρισμό στη βαρβαρότητα, στην αμάθεια, στη μεσαιωνική θηριωδία και ετοιμάζει σαν τελευταία άγκυρα σωτηρίας του τον καταχτητικό ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Μα αυτή τη στιγμή το καινούργιο Σοβιετικό σύνταγμα συγκεκριμενοποιεί το ιδανικό της λευτεριάς, της ευημερίας και της ειρήνης, που ζει στην καρδιά εκατομμυρίων ανθρώπων, διακηρύχνει και αποδείχνει συγκεκριμένα πως αυτό το ιδανικό μπορεί να πραγματοποιηθεί, υποδείχνει τη συγκεκριμένη, τη ζωντανή μορφή της πραγματοποίησής του στη χώρα των Σοβιέτ. Το καινούργιο Σοβιετικό σύνταγμα, δείχνοντας ότι ο σοσιαλισμός αποτελεί διέξοδο από τη φτώχεια και τη σκλαβιά, ότι ο σοσιαλισμός είναι η κοινωνία της πιο πλατιάς δημοκρατίας, της αυξανόμενης ευημερίας των μαζών και της ειρήνης δίνει χτύπημα στην καρδιά του φασισμού.

Τα προηγούμενα Σοβιετικά συντάγματα είναι : το πρώτο, που γεννήθηκε στη φωτιά και στη θύελλα της μεγάλης προλεταριακής επανάστασης, στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου (1918) και το δεύτερο που έγινε δεκτό στο ΙΙ συνέδριο των Σοβιέτ της ΕΣΣΔ, στην περίοδο της αποκατάστασης της λαϊκής οικονομίας (1923-1924) και εξέφραζαν τις ταξικές σχέσεις, που υπήρχαν σ' αυτά τα χρόνια στη χώρα της διχτατορίας του προλεταριάτου. Αυτά τα συντάγματα εξέφραζαν τις πρώτες μεγάλες καταχτήσεις της εργατικής τάξης στη σοσιαλιστική επανάσταση και στο δρόμο για την αποκατάσταση της γνήσιας δημοκρατίας, που δε βασίζεται στη μπουρζουαζική υποκρισία της ισότητας των δικαιωμάτων για “όλους”, μα βασίζεται στην εκμηδένιση της εξουσίας των εκμεταλλευτών. Τα Σοβιετικά συντάγματα 1918 και 1924 εξέφραζαν τις πρώτες γιγάντιες νίκες που κέρδισε η εργατική τάξη σε στενή συμμαχία με την εργαζόμενη αγροτιά : τη καταστροφή του παλιού μηχανισμού της απολυταρχίας, του μπουρζουαζικού κράτους, της εκμετάλλευσης των τσιφλικάδων και των μεγάλων καπιταλιστών, το σταμάτημα της εθνικής καταπίεσης των λαών, που ζούσαν στο έδαφος της πρώην Τσαρικής Ρωσίας. Ταυτόχρονα αυτά τα συντάγματα αντανακλούσαν τα πρώτα βήματα της εργατικής τάξης στο δρόμο της δημιουργίας σοσιαλιστικής οικονομίας. Αυτά τα συντάγματα, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας έδιναν νόμιμη και συνταγματική μορφή στη διχτατορία του προλεταριάτου, υπογραμμίζοντας πως αυτή είναι “δημοκρατία προλεταριακή, δημοκρατία της εκμεταλλευόμενης πλειοψηφίας, που στηρίζεται στον περιορισμό των δικαιωμάτων της εκμεταλλευτικής μειοψηφίας και κατευθύνεται ενάντια σ' αυτή τη μειοψηφία” (Στάλιν, “Προβλήματα του Λενινισμού”).

Τα Σοβιετικά συντάγματα του 1918 και 1924 είταν εκατομμύρια φορές πιο δημοκρατικά από κάθε μπουρζουαζικό σύνταγμα. Μα τα προηγούμενα Σοβιετικά συντάγματα παίρνοντας υπ' όψει τις οικονομικές και ταξικές σχέσεις, που υπήρχαν στη χώρα, έβαναν μια σειρά περιορισμούς στα πολιτικά δικαιώματα ενός μέρους του πληθυσμού. Παίρνοντας υπ' όψει τους την ύπαρξη καπιταλιστικών στοιχείων στη βιομηχανία, στην αγροτική οικονομία και στο εμπόριο δεν επέτρεπαν τη χρησιμοποίηση πολιτικών δικαιωμάτων στα στοιχεία που ανήκαν στις νικημένες καπιταλιστικές τάξεις ή συνδέονταν μ' αυτές τις τάξεις. Να γιατί δεν μπορούσε να υπάρχει τότε γενικό εκλογικό δικαίωμα. Η εργαζόμενη αγροτιά, ο σύμμαχος του προλεταριάτου τότε είταν ακόμα τεμαχισμένη σε εκατομμύρια ατομικά νοικοκυριά και σ' αυτές τις συνθήκες το γενικό εκλογικό δικαίωμα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει η αντεπανάσταση ενάντια στην εργατική τάξη και στην ίδια την αγροτιά. Να γιατί αυτά τα συντάγματα έδιναν στους εργάτες πλεονεχτικά δικαιώματα στην εκλογή των οργάνων της εξουσίας. Η ιστορική πείρα απόδειξε πως αυτοί οι περιορισμοί της δημοκρατίας, που καθιερώθηκαν τότε, είταν απαραίτητοι για να εξασφαλιστούν στο προλεταριάτο οι δυνατότητες να αγωνιστεί νικηφόρα για το χτίσιμο της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Η καινούρια μεγαλοπρεπή άνθιση της Σοβιετικής δημοκρατίας που την εκφράζει το καινούριο σχέδιο του Συντάγματος αποτελεί αντικείμενο συζητήσεως όλων των λαών της ΕΣΣΔ, είναι αποτέλεσμα αυτής της νικηφόρας πάλης.

Αρχίζοντας από τη μεγάλη σοσιαλιστική επανάσταση ως τα σήμερα ο καπιταλιστικός κόσμος και η Σοβιετική Ένωση αναπτύχθηκαν σε διαμετρικά αντίθετες κατευθύνσεις. Στη Σοβιετική Ένωση δημιουργήθηκαν οι συνθήκες που επέτρεψαν να καταργηθούν οι περιορισμοί στα εκλογικά δικαιώματα μερικών στρωμάτων του πληθυσμού τη στιγμή που στον καπιταλιστικό κόσμο ο φασισμός διαλύει τα τελευταία απομεινάρια των αστοδημοκρατικών ελευθεριών και τείνει να τις ξεριζώσει, τη στιγμή που αποφασιστικά στρώματα της μπουρζουαζίας ενώνονται με το φασισμό ή τον υποστηρίζουν ενώ η εργατική τάξη είναι ο πιο συνεπής υπερασπιστής και αγωνιστής των δημοκρατικών ελευθεριών.

Στην οικονομική κατάσταση, στις αμοιβαίες σχέσεις των δυνάμεων και στην κοινωνική διάρθρωση της ΕΣΣΔ, έγιναν οι πιο βαθιές αλλαγές. Η Σοβιετική Ένωση δεν είναι πια καθυστερημένη τεχνικά χώρα με μονονοικοκυρίστικη κομματιασμένη αγροτική οικονομία· κατέχει δυνατή βιομηχανία και πρωτοπόρα βιομηχανική τεχνική, που βρίσκεται στα χέρια του σοσιαλιστικού κράτους των εργατών και χωρικών και μεγάλη μηχανοποιημένη σοσιαλιστική αγροτική οικονομία.

Η σοσιαλιστική οικονομία αποτελεί την οικονομική βάση της ΕΣΣΔ : “Η σοσιαλιστική ιδιοχτησία στην ΕΣΣΔ έχει τη μορφή κρατικής ιδιοχτησία (παλλαϊκή περιουσία) ή μορφή συνεταιριστικής – κολχόζνικης ιδιοχτησίας (ιδιοχτησία μονωμένων κολχόζ, ιδιοχτησία συνεταιριστικών ενώσεων)” (κεφάλαιο 5ο του σχεδίου του συντάγματος).

Ο καπιταλισμός εξαφανίστηκε ολότελα από τη βιομηχανία και το εμπόριο. Η σοσιαλιστική ιδιοχτησία κυριαρχεί αδιαίρετα στη χώρα. Οι κολλεχτιβιστικές μορφές της οικονομίας νίκησαν τελειωτικά και αμετάκλητα, κυριάρχησαν και επικρατούν στο χωριό. Όλες οι εκμεταλλεύτριες τάξεις διαλυθήκαν.

Η εργατική τάξη της Σοβ. Ένωσης τώρα δεν άλλαξε με τις νίκες της μόνο την οικονομική όψη της χώρας, μα πέτυχε γιγάντιες επιτυχίες στον τομέα της αναμόρφωσης του ίδιου του εαυτού της. Αυτή η εργατική τάξη δημιούργησε το κίνημα της σοσιαλιστικής άμιλλας και το σταχανωφικό κίνημα. Οι σχέσεις της προς τη δουλειά, προς την τεχνική, προς την κουλτούρα άλλαξαν ριζικά. Η δουλειά στη Σοβιετική Ένωση δεν έχει πια “ατομικό, προσωπικό” χαραχτήρα, έχει “κοινωνική σημασία”, είναι “υπόθεση τιμής, υπόθεση δόξας, υπόθεση ανδρείας και ηρωισμού” (Στάλιν). Η εργατική τάξη έγινε το πιο πρωτοπόρο τμήμα του πληθυσμού όχι μόνο πολιτικά, μα βρίσκεται και στην πρωτοπορία της πάλης για καινούρια όψη στην τεχνική και στον πολιτισμό. Με την καθοδήγηση της εργατικής τάξης ανασχηματίστηκε βαθιά και η αγροτιά και μπήκε αποφασιστικά στο δρόμο της ανοικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Άλλαξε βαθιά και ο χαραχτήρας των διανοουμένων : Οι Σοβιετικοί διανοούμενοι είναι διανοούμενοι που βγήκαν από τους εργαζόμενους, συνδέονται στενά με τον εργαζόμενο λαό, είναι σοσιαλιστικοί διανοούμενοι. Έτσι τα σύνορα ανάμεσα στις τάξεις σβήνουν με την επίδραση αυτού του συνόλου των οικονομικών και κοινωνικών προτσέσσων.

Σ' αυτό το περιβάλλο οι περιορισμοί των πολιτικών δικαιωμάτων, που πρόβλεπαν τα προηγούμενα συντάγματα έχασαν τη σημασία τους. Το καινούριο Σοβιετικό Σύνταγμα εγκαθιδρύει τη δημοκρατία για όλους τους πολίτες της ΕΣΣΔ, δίχως καμιά διάκριση. Το Σύνταγμα (κεφάλαιο 1ο) καθορίζοντας την Ένωση των Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών “σα σοσιαλιστικό κράτος των εργατών και αγροτών” δίνει στα Σοβιέτ που αποτελούν την πολιτική βάση της ΕΣΣΔ, καινούρια ονομασία, δηλαδή “Σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργαζομένων” (κεφάλαιο 2ο) και καθορίζει ότι όλοι οι πολίτες “ανεξάρτητα από φυλή και εθνικότητα που ανήκουν, από θρησκεία, μόρφωση, τόπο διαμονής, κοινωνική προέλευση, περιουσιακή κατάσταση και περασμένη δράση” (κεφάλαιο 136) θα παίρνουν μέρος στις εκλογές των Σοβιέτ.

Το καινούργιο σύνταγμα, όντας έγγραφο μεγάλων νικών, παίρνει από τα αστικοδημοκρατικά συντάγματα καθετί το προοδευτικό, το θετικό, το δημοκρατικό. Καταργούνται οι πολυβάθμιες εκλογές, όλος ο λαός εκλεγεί άμεσα τα ανώτερα όργανα της εξουσίας. Η ψηφοφορία γίνεται καθολική, ίση, άμεση, και μυστική. Το Σύνταγμα προβλέπει το δημοψήφισμα. Δεν υπάρχουν δημοκρατικές ελευθερίες που τις υπόσχονται στους πολίτες τα αστικο-δημοκρατικά συντάγματα και που δεν τις προβλέπει και δεν τις εγγυάται στους πολίτες της Σοβ. Ένωσης το καινούριο Σύνταγμα. Μα το Σοβιετικό Σύνταγμα αφήνει πολύ πίσω όλα τα μπουρζουαζικά συντάγματα ακόμα και τα πιο δημοκρατικά και το κυριότερο αφήνει πολύ πίσω την πραγματικότητα των καπιταλιστικών κρατών, γιατί αναγνωρίζει και εξασφαλίζει με συνέπεια όλα αυτά τα δικαιώματα, γιατί τους δίνει καινούριο συγκεκριμένο και πραγματικό περιεχόμενο και ανεβάζει έτσι τη δημοκρατία σε ύψη που κανένα καπιταλιστικό κράτος δεν έφτασε ούτε θα φτάσει και ούτε μπορεί να φτάσει.

Τι γίνεται σήμερα στις καπιταλιστικές χώρες με την ελευθερία, με “τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτου”, που γι' αυτά η μπουρζουαζία κινητοποίησε τους εργαζόμενους και έχυσαν το αίμα τους τον καιρό των αστικών επαναστάσεων; Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες μένουν γραμμένες στους συνταγματικούς χάρτες, μα στην πράξη η κεφαλαιοκρατία προσπαθεί να εκμηδενίσει τα τελευταία απομεινάρια αυτών των ελευθεριών και δικαιωμάτων παντού, όπου της είναι αναγκαίο για να υπερασπίσει τα κέρδη της και την εξουσία της και να τσακίσει με τη μπότα της αντίδρασης το απελευθερωτικό κίνημα της εργατικής τάξης και των εργαζομένων. Εκεί όπου ο φασισμός απόχτησε πλέρια εξουσία ο πολίτης έχασε πια κάθε δημοκρατικό δικαίωμα^· δοκιμάζει την αυθαιρεσία των γενιτσάρων του κεφαλαίου, δεν ξέρει πια την ελευθερία του λόγου, του τύπου, των συνελεύσεων, των ενώσεων κλπ. Οι φασίστες θεωρητικοί τολμάν ακόμα να δικαιολογήσουν αυτή την καταπίεση της ελευθερίας σαν πιο ψήλη μορφή κοινωνικού καθεστώτος και κοροϊδεύουν τις δημοκρατικές “ουτοπίες”.

Στη Σοβιετική Ένωση όπου εγκαθιδρύθηκε πραγματικά καινούριο, σοσιαλιστικό καθεστώς με την ανατροπή της εξουσίας της μπουρζουαζίας και με το χτίσιμο της σοσιαλιστικής κοινωνίας, το Σύνταγμα εξασφαλίζει στους πολίτες ελευθεριά λόγου, τύπου, συνελεύσεων και συλλαλητηρίων, πορειών στους δρόμους και διαδηλώσεων (κεφάλαιο 125), ελευθερία ένωσης σε κοινωνικές οργανώσεις (κεφάλαιο 126), το απαραβίαστο του ατόμου (κεφάλαιο 127) και της κατοικίας (κεφάλαιο 128), το απόρρητο της αλληλογραφίας (κεφάλαιο 128), την ελευθερία της συνείδησης, της θρησκευτικής λατρείας και της αντιθρησκευτικής προπαγάνδας (κεφάλαιο 124). Μα ακόμα προβλέπει τους όρους που εγγυούνται την πραγματική πραγματοποίηση αυτών των ελευθεριών, που εγγυούνται στους εργαζόμενους και στις οργανώσεις τους τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ελεύθερα τα τυπογραφεία, τα αποθέματα χαρτιού, τα δημοσιά χτίρια και τις άλλες υλικές συνθήκες, πούναι απαραίτητες για την πραγματοποίηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη (κεφάλαιο 125 κλπ).

Τι γίνεται τώρα στις καπιταλιστικές χώρες με την “ισότητα” και με την “αδελφότητα” με τις δυο άλλες μεγάλες αρχές των αστικών επαναστάσεων; Είναι γνωστό πως στις συνθήκες του καπιταλισμού αυτά τα συνθήματα χρησίμευαν πάντα για απάτη των εργαζομένων, είταν πάντα ισότητα και αδελφότητα για τους καπιταλιστές, για τους εκμεταλλευτές, για τους πλούσιους, για πιο μεγάλη καταπίεση και εκμετάλλευση των προλετάριων και των φτωχών.

Ακόμα στις πιο προηγμένες καπιταλιστικές χώρες ο μισός πληθυσμός, οι γυναίκες, δεν είναι ισότιμες, στις πιο πολλές περιπτώσεις, όχι μόνο δεν έχουν εκλογικά δικαιώματα και τις έχουν παραγκωνίσει από την πολιτική ζωή μα νομικά τις θεωρούν σαν όντα υποδεέστερα.

Το καινούριο Σοβιετικό Σύνταγμα, επικυρώνοντας τα δικαιώματα, που κατάχτησε η μεγάλη σοσιαλιστική προλεταριακή επανάσταση, εγγυάται στη γυναίκα “ίσα δικαιώματα με τον άνδρα σ' όλους τους τομείς της οικονομικής, κρατικής, εκπολιτιστικής και κοινωνικο–πολιτικής ζωής” (κεφάλαιο 122) και υποδείχνει πως να εξασφαλιστούν πραγματικά αυτά τα διακαιώματα των γυναικών. Η γυναίκα είναι ελεύθερη και ισότιμη με τον άνδρα, γιατί το σοσιαλιστικό κράτος με το δυνατό δίχτυ των κοινωνικών ιδρυμάτων υπερασπίζει τα συμφέροντα της μητέρας και του μωρού, βοηθάει τη μητρότητα, όλο και πιο πλατιά αναλαβαίνει τη φροντίδα για τα παιδιά.

Στον καπιταλιστικό κόσμο ποτέ δεν υπήρχε ισότητα στα δικαιώματα, άμα πρόκειται για τις καταπιεζόμενες εθνικές μειονότητες, για τις αποικίες, για τις εξαρτημένες χώρες. Ο ιμπεριαλισμός χωρίζει τον κόσμο σε δυο “στρατόπεδα” : στη χούφτα των “προοδευμένων” καπιταλιστικών χωρών που εκμεταλλεύονται και καταπιέζουν τις απέραντες αποικιακές και εξαρτημένες χώρες και στην τεράστια πλειονοψηφία των αποικιακών και εξαρτημένων χωρών” (Στάλιν). Για τις τελευταίες δεν υπάρχει ισότητα δικαιωμάτων! Ο φασισμός αυτό το σύστημα το φθάνει στα άκρα, κηρύχνει το εθνικό και φυλετικό μίσος, θεωρεί σαν κατώτερα όντα και σα δούλους κείνους που δεν ανήκουν στο “εκλεκτό” έθνος και φυλή. Αλοίμονο στα μικρά και αδύνατα έθνη! Η τύχη τους είναι να τσακιστούν, να υποδουλωθούν, να σαρωθούν από το πρόσωπο της γης!

Οι δημοκρατικές αρχές μόνο στη σοσιαλιστική κοινωνία εφαρμόζονται με συνέπεια για όλα τα έθνη, για όλους τους λαούς, για όλες τις φυλές. Το σοσιαλιστικό κράτος αποτελεί μεγάλη ένωση ελεύθερων και ισότιμων λαών. Το σύνταγμα αυτού του κράτους εφαρμόζει με τον πιο συνεπή τρόπο τη δημοκρατική αρχή του αυτοκαθορισμού των εθνών ως το χωρισμό τους και δίνει σε κάθε δημοκρατία της Ένωσης το δικαίωμα να βγει ελεύθερα από την Ένωση (κεφάλαιο 17), δίνει σε κάθε λαό της Ένωσης πλέρια ισότητα δικαιωμάτων σε όλους τους άλλους, του εξασφαλίζει τη δυνατότητα πλέριας οικονομικής, κοινωνικής και εκπολιτιστικής ανάπτυξης. Το καινούριο Σοβιετικό Σύνταγμα αποτελεί θρίαμβο της εθνικής πολιτικής του κόμματος του Λένιν και Στάλιν. Σ' αυτό ανακηρύχνονται σα βασικός νόμος του κράτους η ισοτιμία και η αδελφότητα των εθνικοτήτων, των λαών και των φυλών· το καινούριο Σύνταγμα πανηγυρικά επιβεβαιώνει πως “κάθε περιορισμός άμεσος ή έμμεσος δικαιωμάτων ή αντίθετα παροχή άμεσων ή έμμεσων προνομίων σε πολίτες, που ανήκουν σ' ορισμένη φυλή ή έθνος καθώς και κάθε προπαγάνδα για φυλετική ή εθνική αποκλειστικότητα ή προπαγάνδα μίσους και περιφρόνησης τιμωρούνται απ' το νόμο” (κεφάλαιο 123).

Τα μπουρζουαζικά συντάγματα για να εξασφαλίσουν τάχα καλύτερα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών καθόριζαν την διάκριση ανάμεσα στις “τρεις εξουσίες” : στη νομοθετική, εχτελεστική και δικαστική. Μα πραγματικά όλη τους η διάρθρωση είναι φτιαγμένη για να απομακρύνει όσο το δυνατό πιο πολύ τα όργανα της εξουσίας από τον έλεγχο των εργαζομένων μαζών.

Ο φασισμός σ' αυτό τον τομέα εκμηδενίζει με συνέπεια ακόμα και τα πιο μικρά ίχνη της δημοκρατίας. Το φασιστικό κράτος, δηλαδή ο σκοπός που τείνουν τα πιο αντιδραστικά στρωματά της μπουρζουαζίας σ' όλες τις χώρες είναι το βασίλειο της αυθαιρεσίας, της βάρβαρης βίας, είναι η εκμηδένιση κάθε συστήματος νομικών εγγυήσεων, ο θρίαμβος της αποθηρίωσις, της βαρβαρότητας, της τρομοκρατίας. Στο σοβιετικό Σύνταγμα και στο σοβιετικό κράτος υπάρχουν σήμερα και αναπτύσσονται όλα τα θετικά στοιχεία, που υπάρχουν στο δημοκρατικό αντιπροσωπευτικό σύστημα. Το ανώτερο σοβιέτ της Ένωσης που το εκλέγει με άμεση ψηφοφορία όλος ο πληθυσμός (από 18 χρόνων και πάνω) αποτελεί γνήσιο δημοκρατικό κοινοβούλιο όλου του λαού τη στιγμή που οι φασίστες διαλύουν, καταστρέφουν και χλευάζουν τα μπουρζουαζικά κοινοβούλια. Μα ταυτόχρονα το σοβιετικό Σύνταγμα, αναπτύσσοντας σ' όλες τις βαθμίδες της κρατικής διάρθρωσης το σύστημα των Σοβιέτ, αντιπρόσωπων των εργαζομένων σαν οργάνων εξουσίας, αποκατασταίνει την πιο στενή επαφή ανάμεσα στον κρατικό μηχανισμό και στο λαό, εξασφαλίζει τη γνήσια συμμετοχή του τελευταίου σ' όλη τη δουλειά για την καθοδήγηση και διοίκηση της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Έτσι το σοβιετικό Σύνταγμα απ' όλες τις απόψεις αποτελεί το πιο δημοκρατικό Σύνταγμα που γνώρισε ο κόσμος.

* * *

Οι νίκες και οι καταχτήσεις, που πραγματοποίησε η εργατική τάξη, από τότε που ανέτρεψε τη μπουρζουαζία και κρατεί στα χέρια της την εξουσία, δε δημιούργησαν μόνο τους όρους για συνεπές πλάτεμα της δημοκρατίας, δημιούργησαν όρους που επιτρέπουν να δώσει στη δημοκρατία και στην ελευθερία καινούριο περιεχόμενο, σοσιαλιστικό, που δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρχει ακόμα και στα πιο δημοκρατικά μπουρζουαζικά συντάγματα, “ ... μόνο η ελευτεριά δεν είναι ακόμα αρκετή ... Η χαρακτηριστική ιδιομορφία της επανάστασής μας, λέει ο σ. Στάλιν, βρίσκεται στ' ότι δεν έδωσε μόνο ελευτεριά στο λαό μα και υλικά αγαθά, μα και τη δυνατότητα για εύπορη και πολιτισμένη ζωή”. Το καινούριο Σοβιετικό Σύνταγμα βασίζεται σ' αυτή την πιο σπουδαία αρχή που αποτελεί αρχή σοσιαλιστική. Ξεκινώντας από τούτη τη σπουδαία αρχή δεν περιορίζεται σε αφηρημένη διακήρυξη των “δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη”. Βάνει στο κέντρο της προσοχής του και στο κέντρο των νομικών σχέσεων όχι υπόθεση μα τον πραγματικό, ζωντανό άνθρωπο, με τη συγκεκριμένη του δημιουργική δράση, με τα υλικά και πνευματικά, με τα συγκεκριμένα καθορισμένα ζητήματα. Το Σύνταγμα υποστηρίζοντας ότι το σύστημα της σοσιαλιστικής οικονομίας είναι η βάση του οικονομικού καθεστώτος της χώρας και της πολίτικης της διάρθρωσης, ανακηρύχνει σα βασικό νόμο του κράτους τη σοσιαλιστική αρχή “όποιος δε δουλεύει αυτός δεν τρώει”. Μεταβάλλει την αρχή του σοσιαλισμού σε νόμο κρατικό : “Από καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τη δουλειά του”. Εγγυάται σ' όλους τους πολίτες : το δικαίωμα στη δουλειά, το δικαίωμα σ' εγγυημένη δουλειά με πλερωμή της δουλειάς ανάλογα με το ποσό και το ποιό της.

Το δικαίωμα στην ανάπαυση, το δικαίωμα σε υλική εξασφάλιση στα γερατειά και σε αρρώστια, το δικαίωμα στη μόρφωση

Και το σχέδιο του Συντάγματος καθορίζει εγγυήσεις, που δεν επιτρέπουν μόνο την αναγνώριση μα και την πραγματοποίηση αυτών των δικαιωμάτων.

Το δικαίωμα στη δουλειά . ---- Αυτό είναι όνειρο των σοσιαλιστών όλων των εποχών, αρχίζοντας από τους ουτοπιστές. Είταν μόνιμη επιδίωξη του προλεταριάτου αρχίζοντας από τη στιγμή που διαμορφώνεται σαν τάξη και εμφανίζεται στην πολιτική κονίστρα. Η καπιταλιστική κοινωνία δεν μπορεί να αναγνωρίσει στους εργάτες το δικαίωμα στη δουλειά, δεν μπορεί να τους εγγυηθεί δουλεία με πληρωμή της δουλειάς τους σύμφωνα με το ποσό και το ποιό της, γιατί ο βασικός νόμος της καπιταλιστικής κοινωνίας είναι το κυνήγι του κέρδους, γιατί αποτελεί κοινωνία αναρχική, που μπορεί να ζει μόνο όταν αρνιέται τη δουλειά σε εκατομμύρια άντρες, γυναίκες, νέους, ρίχνοντάς τους στην άβυσσο της ανεργίας και της φτώχειας, αφαιρώντας τους κάθε ελπίδα για το μέλλον. Στα χρόνια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης εκατομμύρια άνθρωποι γνώρισαν τις φρίκες της ανεργίας. Και η ανεργία μένει αν και σε σειρά χώρες η κρίση κιόλας περνάει. H δουλειά είναι το πρώτο απ’ όλα τα αγαθά, δίχως αυτό καμιά ελευτεριά δεν έχει αξία, καμιά ευημερία δεν είναι δυνατή, καμιά ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας δεν επιτυγχάνεται και όμως το καπιταλιστικό καθεστώς δεν εξασφαλίζει στους ανθρώπους τη δουλειά. Οι φασίστες υποκαθιστούν τη δουλειά με καινούριες μορφές σκλαβιάς στα στρατόπεδα της αναγκαστικής δουλειάς, μα οι άνθρωποι χρειάζονται ταυτόχρονα δουλειά και ελευτεριά. Και αυτά το δίνει η σοσιαλιστική κοινωνία. Το καινούριο Σοβιετικό Σύνταγμα είναι σε θέση να εξασφαλίσει σε όλους τους πολίτες της ΕΣΣΔ το δικαίωμα στα δουλειά, δηλαδή το δικαίωμα να έχουν εγγυημένη δουλειά, με πλερωμή της δουλειάς τους σύμφωνα με το ποσό και τα ποιό της, μόνο γιατί η λαϊκή οικονομία της ΕΣΣΔ είναι σοσιαλιστική και οργανωμένη σε σχεδιασμένη βάση, γιατί αυτή η σοσιαλιστική οργάνωση εξασφαλίζει αδιάκοπη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, γιατί η εκμηδένιση του καπιταλισμού έφερε σε εξαφάνιση των κρίσεων, γιατί η ανεργία εκμηδενίστηκε πλέρια (κεφάλαιο 118).

Η ανατροπή του καπιταλισμού, η απαλλοτρίωση των απαλλοτριωτών, τα δυο πεντάχρονα, το αδιάσπαστο της συμμαχίας των εργατών και αγροτών, ο ηρωισμός των μαζών, που εκδηλώθηκε στην ανοικοδόμηση του σοσιαλισμού, η σοσιαλιστική άμιλλα, το σταχανοφικό κίνημα που άνοιξε στη χώρα το δρόμο στην αφτονία, είναι κείνα που έδωσαν τη δυνατότητα να μπορεί το Σύνταγμα να εγγυέται το δικαίωμα στα δουλειά. Η αποδοχή αυτού του δικαιώματος από το Σύνταγμα είναι η πιο λαμπρή επιβεβαίωση της ορθότητας του δρόμου, που μπήκε η εργατική τάξη με την καθοδήγηση του Μπολσεβίκικου κόμματος του Λένιν και του Στάλιν.

Το δικαίωμα στην ανάπαυση.— Τους θεμελιωτές του σοσιαλισμού που απαιτούσαν αυτό το δικαίωμα, τους κατηγορούσαν πως είναι αδιόρθωτοι ουτοπιστές. Οι εργάτες των καπιταλιστικών χωρών κάποτε καταφέρνουν να αποσπούν σ' αυτό το τομέα κάποιες καταχτήσεις, μα οι καταχτήσεις αυτές είναι πάντα περιορισμένες, εξαρτιόνται πάντα από τις αλλαγές στις αμοιβαίες σχέσεις ανάμεσα στους εργάτες και ιδιοχτήτες. Ο φασισμός, όταν έρχεται στην εξουσία, εκμηδενίζει αυτές τις καταχτήσεις. Στην τεράστια πλειονοψηφία των καπιταλιστικών χωρών και πριν απ´ όλα στις χώρες, όπου κυριαρχεί ο φασισμός, ο εργάτης αν δεν είναι άνεργος δουλεύει 10 και 12 ώρες τη μέρα, δουλεύει ως πλέρια εξάντληση, ως την αποβλάκωση. Το 8ωρο, ο ενδόμυχος πόθος της εργατικής τάξης ξεπεράστηκε για πολύ από τη Σοβιετική ζωή και από το καινούργιο σοβιετικό Σύνταγμα, που καθορίζει κείνο που υπάρχει πια στην ΕΣΣΔ: «Το δικαίωμα στην ανάπαυση εξασφαλίζεται με τον περιορισμό της εργάσιμης μέρας σε 7 ώρες για τη συντριφτική πλειοψηφία των εργατών, με τη χορήγηση ετησίων αδειών με πλήρεις αποδοχές σε υπαλλήλους και εργάτες, με το πλατύ δίχτυ των σανατορίων, σπιτιών ανάπαυσης, λεσχών στα διάθεση των εργαζομένων» (κεφάλαιο 119).

Το δικαίωμα σε υλική εξασφάλιση στα γερατειά και σε αρρώστια.— Οι καπιταλιστές και τα κράτη τους επιτίθενται σε όλα όσα κατάχτησαν οι εργάτες σ’ αυτό τον τομέα. Οι κοινωνικές ασφαλίσεις σ’ όλες τις χώρες αποτελούν ένα από τα πρώτα αντικείμενα επίθεσης του φασισμού και της καπιταλιστικής αντίδρασης στην εργατική τάξη. Στη Γερμανία οι φασίστες εκμηδενίζουν στην πραγματικότητα το σύστημα των κοινωνικών ασφαλίσεων, που κατάχτησεν το προλεταριάτο. Ο φόβος για το μέλλον, για τα γερατειά, για την αρρώστια, για τη φτώχεια και τις συφορές που συνεπιφέρνουν αποτελεί κλήρο των εργαζομένων σ’ όλες τις χώρες, πούναι ακόμα υποταγμένες στην εξουσία του κεφαλαίου.

Η σιγουριά για το αύριο που εγγυέται το καινούριο σοβιετικό Σύνταγμα με την «πλατιά ανάπτυξη των κοινωνικών ασφαλίσεων των εργατών και των υπαλλήλων, σε βάρος του κράτους, με τη δωρεάν γιατρική βοήθεια, με τη χορήγηση πλατιού διχτυού σπιτιών παραθερισμού στα διάθεση των εργαζομένων» είναι ένα από τα κύρια στοιχεία που κάνουν τη ζωή των πολιτών της Σοβιετικής Ένωσης χαρούμενη, που τους δίνουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με ολόπλευρη ανάπτυξη της ατομικότητάς τους.

Το δικαίωμα στα μόρφωση.— Οι φιλελεύθεροι και οι μπουρζουάδες δημοκράτες επίσης διακήρυξαν στο παρελθόν την ανάγκη της βαθμιαίας διάδοσης στις μάζες της «παιδείας» σαν εγγύησης της κοινωνικής προόδου. Σήμερα η αντιδραστική μπουρζουαζία απορρίφτει αυτή τη δημοκρατική αρχή, που σε καινούρια μορφή και με καινούριο περιεχόμενο αναγενιέται και πραγματοποιείται στα χώρα του σοσιαλισμού. Το δικαίωμα στα μόρφωση αναγράφεται πανηγυρικά στο καινούριο σοβιετικό Σύνταγμα τη στιγμή που ο φασισμός γίνεται φωτοσβέστης αγωνιστής της αμάθειας, τη στιγμή που καίει τα καλίτερα έργα της ανθρωπότητας, που αναδιοργανώνει το σύστημα των σχολείων, παραχωρώντας το αποκλειστικά στα διάθεση της μερίδας, που προορίζεται να κυβερνάει το κράτος, τη στιγμή που οι φασίστες θεωρητικοί διακηρύχνουν την ανάγκη να περιορίσουν την ανάπτυξη και τη μόρφωση των μαζών για να μη δυσκολεύουν πολύ τους κυβερνήτες στο να τους κρατάν σε υποταγή. Η αναγνώριση από το σοβιετικό Σύνταγμα του δικαιώματος όλων των λαών στη μόρφωση σ’ όλες τις βαθμίδες της αποτελεί σήμερα εγγύηση για την ανάπτυξη γενικά του πολιτισμού.

Το Σύνταγμα που αναγνωρίζει και εξασφαλίζει σε όλους τους πολίτες το δικαίωμα στη δουλειά, στην ανάπαυα, στην ολική εξασφάλιση, στα μόρφωση δεν είναι μόνο το πιο δημοκρατικό στον κόσμο, μα και το πιο δίκαιο, το πιο ανθρωπιστικό Σύνταγμα γιατί αυτό το Σύνταγμα είναι με συνέπεια και πραγματικά σοσιαλιστικό.

Και ταυτόχρονα είναι Σύνταγμα ειρήνης. Τα ζητήματα του πολέμου και της ειρήνης που σ’ όλες τις καπιταλιστικές χώρες ζηλότυπα μένουν προνόμια των οργάνων της εχτελεστικής εξουσίας, που μυστικά αποφασίζουν γι’ αυτά, σύμφωνα με το καινούριο Σοβιετικά Σύνταγμα υποτάσσονται στα όργανα της νομοθετικής εξουσίας. Όπως είναι γνωστό, η Σοβιετική Ένωση δεν ετοιμάζει πόλεμο ενάντια σε καμιά χώρα. Να γιατί το Σύνταγμα προβλέπει πως κατάσταση πολέμου μπορεί να κηρύξει το προεδρείο του Ανώτατου Συμβουλίου σε περίπτωση πολεμικής επίθεσης στα ΕΣΣΔ (κεφάλαιο 49). Αυτή η πανηγυρική δήλωση που δίνει το χαραχτήρα βασικού κυβερνητικού νόμου στην πολιτική της ειρήνης, που εφαρμόζει η χώρα της προλεταριακής διχτατορίας, βρίσκει βαθιά απήχηση σ’ όλες τις χώρες. Τη στιγμή που η ιμπεριαλιστική μπουρζουαζία αναζητεί διέξοδο στον πόλεμο, τη στιγμή που ο φασισμός κηρύχνει τον επιθετικό πόλεμο σα σωτηρία της ειρήνης και ετοιμάζει επίθεση στα γειτονικά έθνη με σκοπό να εκμηδενίσει την ελευθεριά και την εθνική τους ανεξαρτησία, ο βασικός νόμος του σοσιαλιστικού κράτους καλώντας όλους τους πολίτες στο ιερό χρέος της υπεράσπισης της πατρίδας (κεφάλαιο 133), διώχνει κάθε σκέψη για επιθετικό πόλεμο, αναγνωρίζει την ανάγκη να πάρουν τα όπλα για την απόκρουση του επιδρομέα και έτσι δίνει νόμιμη συνταγματική μορφή στην αρχή «ο σοσιαλισμός είναι ειρήνη».

* * *

Όλα τα κεφάλαια του Σοβιετικού Συντάγματος, όλες οι αρχές που ανακηρύχνει και καθιερώνει κάνουν την πιο βαθιά εντύπωση στις λαϊκές μάζες όλου του κόσμου.

Σε κείνους τους εργαζόμενους, που ακόμα ταλαντεύονται, που ακόμα βρίσκονται κάτω από την επίδραση της μπουρζουαζικής ιδεολογίας, μα ωστόσο ονειροπολούν καλύτερο μέλλον άξιο, ελεύθερο, ανθρώπινο και που ρωτάν τι μπορεί να τους δώσει ο σοσιαλισμός, απαντάμε : κυττάξετε το Σοβιετικό Σύνταγμα! Να τι πράμα είναι ο σοσιαλισμός, να τι παναπεί πραγματοποιημένος σοσιαλισμός, τι δίνει στις μάζες! Να ο καινούριος δρόμος που ο σοσιαλισμός ανοίγει στην ανθρωπότητα!

Στους υποκριτές που συκοφαντούν το σοσιαλισμό και προσπαθούν να εξαπατήσουν τις μάζες και τους παρασταίνουν το σοσιαλιστικό καθεστώς σαν καθεστώς που καταπνίγει την ανθρώπινη ατομικότητα και ελευθερία, σαν καθεστώς στρατώνα, σαν καθεστώς φτώχειας, «κοινότητας των αγαθών». Απαντάμε: κυτάξετε το σοβιετικό Σύνταγμα και το σοσιαλιστικό κράτος που αποτελεί βασικό του νόμο! Αυτό το κράτος βασίζεται στην απαλλοτρίωση των απαλλοτριωτών, στην κολεχτιβιστική ιδιοχτησία στα μέσα και στα εργαλεία της παραγωγής μα προβλέπει και εγγυάται την «ατομική ιδιοκτησία των πολιτών πάνω στα έσοδα της δουλειάς και της αποταμιεύσεώς τους, στην κατοικία και στα βοηθητική σπιτική οικονομία, στα αντικείμενα του σπιτικού νοικοκυριού και χρήσης καθώς και στα αντικείμενα της προσωπικής χρήσης και ευμάρειας» (κεφάλαιο 10).

Στους αγρότες που ο φασισμός τους ρίχνει στα φτώχεια και στην καταστροφή και ταυτόχρονα προσπαθεί να τους εμπνεύσει το φόβο και το μίσος στο σοσιαλιστικό καθεστώς τους λέμε: κυττάξετε το καινούριο σοβιετικό Σύνταγμα! Οι αγρότες

της ΕΣΣΔ ενώθηκαν εθελοντικά για νάχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν την πιο καινούργια τεχνική, να ανεβάζουν με την κολλεχτιβιστική δουλειά την παραγωγικότητα του νοικοκυριού τους. Διατηρούν το δικαίωμα για ατομική κατοχή στο σπίτι που κάθονται, σε ένα κομμάτι γη, σε βοηθητικό νοικοκυριό σ’ αυτό το κομμάτι, στα σπιτικά ζώα, στα πουλιά, στα μικρά αγροτικά εργαλεία (κεφάλαιο 7). Η γη δίνεται στις κολλεχτιβιστικές οργανώσεις των αγροτών σε χρήση για απεριόριστο χρονικό διάστημα δηλαδή αιώνια (κεφάλαιο 8) μα ταυτόχρονα για τους εργαζόμενους, που ακόμα δεν πείστηκαν για την υπεροχή των κολλεχτιβιστικών μορφών της οικονομίας, ο νόμος επιτρέπει «το μικρό ατομικό νοικοκυριό των μονωμένων αγροτών και χειροτεχνών, που βασίζεται στην προσωπική δουλειά και που αποκλείει την εκμετάλλευση ξένης δουλειάς» (κεφάλαιο 9).

Στις εθνικές μειονότητες, στους πληθυσμούς των αποικιών, στους λαούς που καταπιέζονται από τον ιμπεριαλισμό και το φασισμό και ζητάν δρόμο για την απελευθέρωση, λέμε : κυττάξετε το Σύνταγμα της ΕΣΣΔ! Σ’ αυτό θα βρήτε υπόδειγμα κοινωνίας όπου ο νόμος καταδιώκει το εθνικό και το φυλετικό μίσος, όπου βασιλεύει η ελευθερία και η ισοτιμία των λαών.

Στη νεολαία, που ονειροπολεί για το μέλλον, πούναι ποτισμένη με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελευθερία, σε όλους τους φιλελεύθερους ανθρώπους, σε όλα τα ευγενικά μυαλά που υποφέρουν απ’ την ανωμαλία, απ’ την αναρχία, που κυριαρχεί στον καπιταλιστικό κόσμο, λέμε: κυττάξετε το καινούργιο Σύνταγμα της ΕΣΣΔ ! Θα δήτε σ’ αυτό τη μορφή του καινούργιου κόσμου, του κόσμου των ελεύτερων, των ευτυχισμένων, φιλειρηνικών ανθρώπων, που γι’ αυτόνε ονειροπόλησαν τα μεγάλα μυαλά της ανθρωπότητας. Σε όλους τους εργαζόμενους, στους εργάτες, στους αγρότες, σ’ όλους τους άντρες και γυναίκες που φέρνουν στην καρδιά τους το μίσος προς το φασισμό και αγωνίζονται για να εκμηδενίσουν και να σπάσουν το ζυγό του, λέμε : κυττάξετε το καινούριο σοβιετικό Σύνταγμα: το παράδειγμα των καταχτήσεων που αυτό αποτελεί συμπύκνωμά τους, ας σας σπρώξει να πολλαπλασιάσετε τις προσπάθειες για να αποκρούσετε το φασιστικό εχτρό, για να υπερασπίσετε τα τελευταία απομεινάρια των δημοκρατικών ελευθεριών που έμειναν ακόμα στο καπιταλιστικό καθεστώς, για να αναπτύξετε τον αγώνα σας για το ψωμί, για την ελευτερία, για την ειρήνη, για το σοσιαλισμό.

Η πάλη του ενιαίου προλεταριακού και αντιφασιστικού λαϊκού μετώπου στα Γαλλία, στην Ισπανία, η ταξική πάλη σ’ όλο τον καπιταλιστικό κόσμο και το χτίσιμο του καινούριου κόσμου από τους λαούς της ΕΣΣΔ αποτελούν τις δυο πλευρές του ίδιου αγώνα : συνδέονται στενά ανάμεσά τους.

Αποδείχτηκε πως μόνο με την πάλη της εργατικής τάξης και των εργαζομένων, μόνο στα πλαίσια του σοσιαλισμού παίρνουν συγκεκριμένο περιεχόμενο και πραγματοποιούνται πλέρια η ελευτεριά, η ισότητα και αδελφότητα.

Οι εχτροί της εργατικής τάξης καταφεύγουν στα συκοφαντία για να διαστρεβλώσουν το γνήσιο χαραχτήρα του καινούριου Συντάγματος. Υποστηρίζουν πως το πλάτεμα των πολιτικών δικαιωμάτων, που καθιερώνει το καινούργιο σοβιετικό Σύνταγμα, και το καινούριο Σύνταγμα συνολικά είναι βήμα προς τα πίσω, παραίτηση απ’ την προλεταριακή δημοκρατία και την διχτατορία του προλεταριάτου, ξαναγύρισμα στη μπουρζουαζική δημοκρατία. Το σχέδιο του Συντάγματος της ΕΣΣΔ είναι απεναντίας, καινούριο τεράστιο βήμα προς τα μπρος, είναι Σύνταγμα του σοσιαλισμού και επιβεβαιώνει την ορθότητα του δρόμου, που ακολούθησε η εργατική τάξη της ΕΣΣΔ για να επιτύχει τις νίκες που το Σύνταγμα καθιερώνει. Αυτός ο δρόμος είναι δρόμος της διχτατορίας του προλεταριάτου, της άγριας και αδυσώπητης ταξικής πάλης ενάντια σ’ όλους τους εχτρούς της εξουσίας της εργατικής τάξης, κάτω από οποιαδήποτε μάσκα και αν κρύβονται.

Το καινούριο σοβιετικό Σύνταγμα δίνει ακόμα μια φορά ξεκάθαρη απάντηση στο ζήτημα για τους δρόμους της ανάπτυξης της πάλης της εργατικής τάξης. Η ΙΙ διεθνής απορρίφτοντας το δρόμο της διχτατορίας του προλεταριάτου, διαλέγοντας το δρόμο της ταξικής συνεργασίας με το μπουρζουαζία, προσπαθώντας να στολίσει με σοσιαλιστική μάσκα τη μπουρζουαζική δημοκρατία, άνοιξε το δρόμο στο φασισμό στις σπουδαιότερες χώρες της Ευρώπης. Μα το Μπολσεβίκικο κόμμα, το κόμμα του Λένιν και τον Στάλιν, οδήγησε την εργατική τάξη στην κατάχτηση της διχτατορίας του προλεταριάτου, στο χτίσιμο του σοσιαλισμού, που αντανάκλασή του αποτελεί το σοβιετικό Σύνταγμα.

Το μπολσεβίκικο κόμμα στους διάφορους σταθμούς ανάπτυξης της διχτατορίας του προλεταριάτου οδήγησε την εργατική τάξη στη νίκη πάνω στους εξωτερικούς εχτρούς, της επέτρεψε να τσακίσει τους εσωτερικούς ταξικούς εχτρούς, να ξεπεράσει τις οικονομικές δυσκολίες και να εκπληρώσει νικηφόρα το πρόβλημα της ανοικοδόμησης του σοσιαλισμού. Τα μπολσεβίκικο κόμμα άναψε τον ενθουσιασμό στις μάζες της πόλης και του χωριού, καθοδήγησε το μεγαλόπρεπο έργο της αναμόρφωσης της εργατικής τάξης και όλου του λαού με το πνεύμα του σοσιαλισμού, μετέβαλε την απόθεση του σοσιαλισμού σε υπόθεση όλων των λαών της Σοβ. Ένωσης, έφερε αυτή την υπόθεση στη νίκη. Με τη καθοδήγηση του μπολσεβίκικου κόμματος και του Στάλιν, του σοφού και αγαπημένου αρχηγού του προλεταριάτου όλου του κόσμου κερδίθηκαν αυτές οι κοσμοϊστορικές νίκες που έκαναν δυνατό το καινούριο Σύνταγμα της ΕΣΣΔ και βρήκαν σ’ αυτό την έκφρασή τους. Έτσι το καινούργιο Σύνταγμα της ΕΣΣΔ είναι παιδί της διχτατορίας του προλεταριάτου, παιδί του κομμουνιστικού κόμματος, σ’ αυτό εκφράστηκαν και κατοχυρώθηκαν οι μεγάλες νίκες της Λενινο-Σταλινικής εποχής του εργατικού κινήματος.

Να γιατί το καινούριο Σύνταγμα, δίνοντας από πριν απάντηση στους υποκριτές δημοκράτες, στους ανοιχτούς και σκεπασμένους εχτρούς της εργατικής τάξης επικυρώνει τη βασική αρχή της διχτατορίας του προλεταριάτου, καθορίζοντας πως τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών της Σοβ. Ένωσης είναι εγγυημένα «σύμφωνα με τα συμφέροντα των εργαζομένων και προς το σκοπό της κατοχύρωσης του σοσιαλιστικού καθεστώτος» (κεφάλαιο 125). Και γι' αυτό διακηρύχνει ανοιχτά τον καθοδηγητικό ρόλο του κομμουνιστικού κόμματος, όπου ενώνονται «οι πιο δραστήριοι και συνειδητοί πολίτες απ’ τις γραμμές της εργατικής τάξης και από τα άλλα στρώματα των εργαζομένων», του κομμουνιστικού κόμματος πού αποτελεί «το πρωτοπόρο τμήμα των εργαζομένων στον αγώνα τους για τη κατοχύρωση και ανάπτυξη του σοσιαλιστικού καθεστώτος» και αποτελεί τον καθοδηγητικό πυρήνα όλων των οργανώσεων των εργαζομένων τόσο των κοινωνικών όσο και των κρατικών (κεφάλαιο 126). Αυτός ο καθοδηγητικός ρόλος του κομμουνιστικού κόμματος είναι εγγύηση για τους εργαζόμενους όλου του κόσμου πως το καινούριο Σύνταγμα της ΕΣΣΔ θα εφαρμοστεί όχι μόνο μέ τον πιο συνεπή τρόπο, πως δε θα υπερασπιστεί μόνο ενάντια σε όλους τους εχτρούς των εργαζομένων μα πως στο γερό θεμέλιο που αυτό αποτελεί οι εργαζόμενοι της Σοβ. Ένωσης θα κερδίσουν καινούριες νίκες, καινούριες καταχτήσεις.

(Μεταφράστηκε από το περιοδικό «Κομμουνιστική Διεθνής» Κύριο άρθρο στον αριθ. 11-12 της 25 Ιούνη 1936).

Διαβάστε Περισσότερα »

Ντοκουμέντα για Επαναστατικές Δίκες 1936-1938 στην Σοβ. Ένωση

Στο blog μας υπάρχουν διαθέσιμα τα παρακάτω κείμενα-ντοκουμέντα τα οποία έχουν σκοπό να διαφωτίσουν για τις Επαναστατικές Δίκες 1936-1938 στη Σοβιετική Ένωση.

Τα παρακάτω κείμενα έχουν δημοσιευθεί και στην  εφημερίδα “Ανασύνταξη”.

Επαναστατικές Δίκες (1936-1938)

- Σοσιαλισμός – ταξική πάλη στη Σοβιετική Ένωση (1936-1953) (περιέχει πλήθος στοιχείων ανάμεσά τους και μεταφράσεις από το Joseph E. Davies: «Als USA-Botschafter in Moskau,», Steinberg Verlag Zuerich 1943 και Otto Bauer: Grundsaetzliches zu den Hinrichtungen in Moskau, στο: «DerKampf», 10/1936, σελ. 396)
- Alexander Bittelman: Η δίκη των Ζινόβιεφ-Κάμενεφ (Ανασύνταξη 375B, Σεπτέμβρης 2012, από:«Κομμουνιστής» (όργανο του ΚΚ ΗΠΑ) , τόμος 15, νούμερο 9 (Σεπτέμβρης 1936), σελίδες 813-815)
- D. N. Pritt: Η δίκη του Ζινόβιεφ ΜΕΡΟΣ Α’ | ΜΕΡΟΣ Β’ | ΜΕΡΟΣ Γ’ | ΜΕΡΟΣ Δ’ (London: Gollancz, 1936) (Ανασύνταξη σε 4 συνέχειες: αρ.φυλ. 388, 391, 396Β, 401, 2013-2014)
- Andrey Vyshinsky: Ανακεφαλαίωση της υπόθεσης προδοσίας ΜΕΡΟΣ Α’ | ΜΕΡΟΣ Β’ | ΜΕΡΟΣ Γ’ («Σοβιετική Ρωσία Σήμερα», Απρίλης 1938, τόμος 7, Νο. 2) (Ανασύνταξη σε 3 συνέχειες: αρ.φυλ. 392Β, 393Β, 394Β, 2013-2014)
- Άντριου Ρόθσταϊν : ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΕΣ ΔΙΚΕΣ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑΣ (1936-1938)* (Ανασύνταξη, 394Β, Γενάρης 2014. Αναδ. από το βιβλίο του Άντριου Ρόθσταϊν : «Ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης - Η ιστορία μιας εποχής», Λονδίνο 1950, σελ.276-279 από την ελληνική μετάφραση)
- Ο φιλόσοφος ERNST BLOCH για τις Επαναστατικές Δίκες της Μόσχας (Ανασύνταξη 414Β, Σεπτέμβρης 2015)
- R.T.Miller: Πρόλογος στην Έκθεση στα δικαστικά Πρακτικά της Υπόθεσης του «Αντι – Σοβιετικού Τροτσκιστικού Κέντρου» (Ανασύνταξη 433Β, Απρίλης 2017)
- Γιάννης Καραστάθης: Η υπονόμευση της σοβιετικής εξουσίας -μέρος Β'  (μαρτυρία του Φρούραρχου) (Ανασύνταξη 433Β, Απρίλης 2017)
- Η «ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ» για τις Δίκες της Μόσχας (Ανασύνταξη 434Β, Μάης 2017) 

Διαβάστε Περισσότερα »

D.N.Pritt: Η ΔΙΚΗ ΖΗΝΟΒΙΕΦ (1936) ΜΕΡΟΣ Δ’

ΜΕΡΟΣ Α’ | ΜΕΡΟΣ Β’ | ΜΕΡΟΣ Γ’

Η ΔΙΚΗ ΖΗΝΟΒΙΕΦ (1936)

Denis Nowell Pritt (22.9.1887-23.5.1972)

Διαπρεπής άγγλος νομικός και βουλευτής 1935-1950

συνέχεια από «ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ» αρ.φυλ. 396Β (1-31/3/2014)

Τώρα, μπορώ ν' αναφερθώ στην κριτική η οποία προκύπτει, όχι άδικα, από το τηλεγράφημα που στάλθηκε λίγο πριν την δίκη στο Συμβούλιο των Επιτρόπων της ΕΣΣΔ από την Σοσιαλιστική Διεθνή και την Παγκόσμια Ομοσπονδία των Συνδικάτων. Αυτό που οι δυο παραπάνω Οργανώσεις θεωρούν σκόπιμο να δηλώσουν σχετικά με ένα τέτοιο θέμα χρήζει της πιο προσεχτικής εξέτασης. Αρχίζουν εκφράζοντας τη λύπη τους για το γεγονός ότι αυτή η δίκη λαμβάνει χώρα κατά την διάρκεια του δραματικού Ισπανικού εμφυλίου τον οποίο όλος ο σοσιαλιστικός κόσμος παρακολουθεί με τόσο μεγάλη αγωνία. Σ' αυτό το σημείο, βρίσκονται, μέχρι ενός βαθμού, σε συμφωνία, με πολλές κριτικές που διατυπώθηκαν απ' το καπιταλιστικό στρατόπεδο που βάζουν το ερώτημα γιατί η δίκη έπρεπε να διεξαχθεί αυτή την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, έτσι και εγώ είμαι σε θέση να σκεφτώ μια περίεργη αιτία για κάποιο γεγονός και ν’ αγνοήσω την προφανή. Αλλά δεν ξέρω γιατί κανείς θα πρέπει να θεωρήσει ότι όλη η ποινική δίωξη πραγματοποιήθηκε στη δεδομένη χρονική στιγμή για οποιοδήποτε άλλο λόγο εκτός απ' το γεγονός ότι όλες οι αποδείξεις δεν είχαν βρεθεί νωρίτερα αλλά τότε. Υποθέτω ότι όταν έστειλαν αυτό το τηλεγράφημα, δεν ενέργησαν έχοντας ως δεδομένο ότι τόσο η κατηγορία όσο και η δίκη ήταν ψεύτικες. Και αν αυτή η υπόθεσή μου είναι σωστή, τότε ποιό είναι το νόημα των σχολίων τους; Μήπως εννοούν ότι, ανεξάρτητα απ' το πόσο ειδεχθές είναι το έγκλημα και ανεξάρτητα απ' το πόσο πειστικές είναι οι αποδείξεις, η υπόθεση δεν θα έπρεπε καν να φτάσει στο στάδιο της δίκης και οι πιθανοί δολοφόνοι ν' αφεθούν ελεύθεροι ενώ κοινοί εγκληματίες οδηγούνται στη φυλακή μέχρις ότου να μην υπάρχει τίποτα στην βαριά ατμόσφαιρα της Ευρώπης που να μην καθιστά ατυχή μια τέτοια δίκη στα μάτια των συντακτών του τηλεγραφήματος; Μια τέτοια καθυστέρηση δεν θα αντιτίθονταν μόνο στις αδιάκοπες προσπάθειες των δικαστικών αρχών σ’ όλη τη Σοβιετική Ένωση να εξασφαλίσουν ότι υποθέσεις θα διερευνώνται γρήγορα και θα φτάνουν σε δίκη, αλλά θα προκαλούσε αγανάκτηση σ' όλες τις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Σίγουρα, καμία απ' τις δύο ερμηνείες αυτού του σημείου του τηλεγραφήματος δεν στηρίζεται και πολύ ούτε στην κοινή λογική ούτε στο δίκαιο. Μόνο ως επιπλέον απόδειξη της αυθεντικότητας της υπόθεσης θα μπορούσε να εκληφθεί το γεγονός ότι η δίκη διεξάγεται τον καιρό που υποφέρει η Ισπανία. Αν, και μόνο αν, οι κατηγορίες ήταν κατασκευασμένες, ο υποτιθέμενος σκηνοθέτης θα μπορούσε εύκολα να επιλέξει την ημερομηνία της θεατρικής παραγωγής.

Στη συνέχεια, οι συντάκτες του τηλεγραφήματος απαιτούν την παροχή «δικαστικών» ή «νομικών» εγγυήσεων. Εδώ πρέπει να υπονοείται ότι, αν δεν υπάρχει ισχυρή επιρροή από το εξωτερικό, η δική θα είναι μια αντικανονική διαδικασία. Πραγματικά, ένας απ' τους συντάκτες έχει, κατόπιν, δηλώσει ότι το νόημα αυτής της φράσης είναι «ότι η δική θα πρέπει να διεξαχθεί σύμφωνα με τις κοινές αρχές δικαιοσύνης ανθρωπισμού».

Ομολογώ πως βρίσκω πραγματικά πολύ δύσκολο να δικαιολογηθεί αυτή η απαίτηση και η κριτική που εμπεριέχει. Η Σοβιετική Ένωση είναι μια πολιτισμένη χώρα, με ανεπτυγμένο νομικό σύστημα και κάποιους πολύ καλούς δικηγόρους και δικαστές. Η ποινική διαδικασία είναι εφάμιλλη με την αντίστοιχη πολλών άλλων χωρών. Δεν υπήρχε και δεν υπάρχει, κατά την ταπεινή μου άποψη, η παραμικρή βάση ανησυχίας ότι οποιαδήποτε δημόσια δίκη (και είχε ανακοινωθεί απ' την αρχή ότι η δίκη θα ήταν δημόσια) θα αποκλίνει από την πολιτισμένη νομική διαδικασία. Έχω υπόψιν μου ότι υπάρχουν ξεχωριστοί κανόνες κατά την διεξαγωγή μυστικών δικών και ότι στέρηση δικηγόρου και μαρτύρων υπεράσπισης στις μυστικές δίκες για αντεπαναστατικά αδικήματα. Λυπάμαι για την παρουσία αυτών των εξαιρέσεων και ποτέ δεν έχω κρύψει αυτή μου την λύπη. Οι υπερασπιστές του σοβιετικού συστήματος μπορούν, φυσικά, αμέσως να ισχυριστούν ότι κάθε χώρα στο κόσμο έχει ιδιαίτερους κανόνες για μυστικές δίκες και ότι η πρακτική της στέρησης του κρατουμένου, που κατηγορείται για εσχάτη προδοσία ή παρόμοιο αδίκημα, από το δικαίωμα υπεράσπισης ή πρόσκλησης μαρτύρων είχε κυριαρχήσει σε πολλές χώρες και για πολύ καιρό. Θα μπορούσαν, επίσης, να πουν ότι αυτή η πρακτική είχε διάρκεια αρκετών αιώνων στην Αγγλία. Στην πραγματικότητα, όμως, όλα αυτά είναι εκτός θέματος. Και τούτο γιατί, σ’ αυτή τη δημόσια δίκη δεν υπήρξε ποτέ η πρόθεση να στερήσουν – και νομίζω ότι ακόμα και η όλη η διαδικασία δεν το επέτρεψε – τους κατηγορημένους είτε από την παρουσία δικηγόρου είτε από το δικαίωμα να υπερασπιστούν οι ίδιοι τον εαυτό τους είτε από το να καλέσουν μάρτυρες υπεράσπισης αν το επιθυμούσαν. Από κει και πέρα, δεν υπάρχει κανονικά καμία διαφορά μεταξύ πολιτικών και μη πολιτικών υποθέσεων. Η υπεράσπιση από δικηγόρο σε δημόσιες δίκες είναι καθολικό και πραγματικό – και όχι θεωρητικό – δικαίωμα γιατί η οικονομική κατάσταση του κατηγορουμένου δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην άσκηση αυτού του δικαιώματος. Η ανεξαρτησία των δικαστών και των συνηγόρων αυξάνεται σταθερά και, ήδη, είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη που επικρατεί σ’ αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

Σίγουρα, δεν υπήρχε κανένας λόγος για τους συντάκτες του τηλεγραφήματος να υποθέσουν ότι δεν θα δίνονταν κάθε ευκαιρία στους κατηγορουμένους να προσλάβουν δικηγόρο, να καλέσουν μάρτυρες και να οργανώσουν την υπεράσπισή τους ακριβώς όπως θα ήθελαν. Αν, πάλι, η ανησυχία των συντακτών του τηλεγραφήματος δεν αφορούσε το συγκεκριμένο θέμα της δυνατότητας υπεράσπισης αλλά ήταν, περισσότερο, κάτι σαν έκκληση προς στο Συμβούλιο των Επιτρόπων της ΕΣΣΔ για να εξασφαλίσει μια δίκαιη δίκη των κατηγορουμένων τότε, νομίζω, ότι ήταν ένα πάρα πολύ ατυχές μήνυμα. Κάθε εξωτερικός κριτής που έχει μελετήσει το σοβιετικό νομικό σύστημα, αναφέρει ότι, παρμένο στο σύνολό του, είναι καλό και δίκαιο. Οποιοσδήποτε το παρακολουθεί κάπως ξέρει ότι, χρόνο με τον χρόνο, πετυχαίνει μεγαλύτερες διευκολύνσεις προς τους κρατούμενους, περισσότερη ανεξαρτησία για δικαστές και συνηγόρους και περισσότερη τεχνική αποδοτικότητα. Ακόμα και αν λάβουμε υπόψιν τις δυσκολίες που πάντα υπάρχουν στην εξασφάλιση μιας δίκαιης δίκης σε πολιτικές υποθέσεις στις οποίες τα συναισθήματα όλων εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό (δυσκολίες που, φυσικά, είναι πολύ μικρότερες όταν δεν είναι της μόδας το σύστημα των ενόρκων), γιατί πρέπει να υποτεθεί ότι όλα είναι και θα γίνουν λάθος. Μια τέτοια στάση από ένα βαρόνο του Τύπου πάσχει από οξεία κομμουνιστοφοβία – που είναι το μοντέρνο ανάλογο του τρόμου που ένιωθαν οι σεβαστοί μας παππούδες στη δεκαετία του 1880 όταν άκουγαν για ανθρώπους που ψήφιζαν Ριζοσπάστες – θα ήταν αρκετά κατανοητή. Είναι, όμως, λυπηρό να συναντά κάποιος ο,τιδήποτε παρόμοιο στη σοσιαλιστική παράταξη. Για να βάλουμε το ζήτημα πολύ πεζά. Για χάρη του δικού της στενού συμφέροντος, η σοβιετική κυβέρνηση σίγουρα θα εξασφάλιζε ότι μια δημόσια δίκη, την παρούσα στιγμή, που κρίνει μια βαρύτατη κατηγορία εναντίον των παλιών υπηρετών της επανάστασης, θα διεξαχθεί με τον πιο δίκαιο τρόπο.

Προς στιγμή, κάνω μια παρένθεση για να πω ότι η δήλωση πως δεν επιτράπηκε στους κατηγορούμενους να έχουν δικηγόρο εμφανίστηκε σ’ αρκετές αγγλικές εφημερίδες συμπεριλαμβανομένου και μιας που κράτησε, φανερά, την πιο δίκαιη στάση ενώ η δήλωση πως δεν τους επιτράπηκε να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους επίσης έκανε την εμφάνισή της σε εφημερίδες καλής φήμης. Αυτές οι δύο δηλώσεις είναι ξεκάθαρα λάθος και μπορώ να φανταστώ καλά ότι θα έχουν, ίσως, επηρεάσει τα συναισθήματα των σχολιαστών. Έτσι, για άλλη μια φορά στην δημοσιογραφική ιστορία ένα λάθος έχει οδηγήσει τους πιο καλόπιστους ανθρώπους να υιοθετήσουν μια κριτική που ποτέ δεν θα την υιοθετούσαν κάτω απ' άλλες περιστάσεις. Στην πραγματικότητα, φυσικά, οι κατηγορούμενοι ήταν ελεύθεροι να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους όπως ήθελαν. Δύο απ' αυτούς προσπάθησαν να αποσείσουν τις κατηγορίες, όπως έχω ήδη αναφέρει, ενώ όλοι οι υπόλοιποι επέλεξαν να μην το κάνουν. Όλοι τους αρνήθηκαν ρητά την παρουσία δικηγόρου και δεν νομίζω ότι κάποιος δικηγόρος, όσο και διακεκριμένος να ήταν, θα μπορούσε να κάνει γι’ αυτούς περισσότερα απ' όσα κάναν οι ίδιοι για τους εαυτούς τους. Ήταν μάταιο να προχωρήσουν σε μια υπεράσπιση με την αυστηρή έννοια του όρου. Το μόνο που θα μπορούσε να βοηθήσει κάπως ήταν η εκφώνηση ενός δυνατού τελικού λόγου και, σχεδόν όλοι οι κατηγορούμενοι ήταν άνδρες με σημαντική μόρφωση και πνευματική εγρήγορση και δεινοί ομιλητές.

Επιστρέφοντας στο προαναφερόμενο, όχι ασήμαντο, τηλεγράφημα, αυτό που συναντούμε στη συνέχεια είναι η παράκληση να δοθεί η δυνατότητα στους κατηγορούμενους να έχουν δικηγόρους που θα είναι «ανεξάρτητοι απ’ την κυβέρνηση». Δικαιούμαστε να υποθέσουμε πως οι συντάκτες ξέρουν ότι οι κατηγορούμενοι είχαν την δυνατότητα βοήθειας από δικηγόρο και έτσι όλη η έμφαση της παράκλησης βρίσκεται στο σημείο που ζητάει να είναι «ανεξάρτητος απ’ την κυβέρνηση». Οι δικηγόροι στη Σοβιετική Ένωση δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά, προφανώς, πρέπει να κοιτάξουμε την ουσία και όχι τον τύπο και καταλαβαίνω ότι το άρρητο νόημα είναι το εξής: εκτός αν ληφθούν κάποιες ιδιαίτερες προφυλάξεις, όποιος δικηγόρος και αν επιλεγόταν από τους κατηγορούμενους, είτε φοβούμενος την κυβέρνηση είτε σεβόμενος το δημόσιο αίσθημα, δεν θα δούλευε σκληρά για τους πελάτες τους. Αυτή η υποψία που περιβάλει το τόσο συκοφαντημένο επάγγελμά μου υπάρχει, φαντάζομαι, σε κάθε χώρα για κάθε πολιτική υπόθεση και, ίσως, επίσης για τις μη πολιτικές υποθέσεις. Ποτέ δεν έχει τόση αλήθεια όσο νομίζουν οι κοινοί άνθρωποι. Ίσως, λίγο περισσότερη απ' όσο πιστεύουν οι έντιμοι δικηγόροι. Αν επαληθεύεται αυτή την υποψία στην περίπτωση της Σοβιετικής Ένωσης δεν είναι, φυσικά, εύκολο ειπωθεί. Το μόνο που μπορώ να συνεισφέρω στην διαλεύκανσή της είναι ότι την εξέτασα με προσοχή, πριν τέσσερα χρόνια, και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ένας πολιτικός κατηγορούμενος είχε τόσες ευκαιρίες να βρει αξιόπιστο δικηγόρο στη Σοβιετική Ένωση όσες και οπουδήποτε αλλού. Φυσικά, μπορεί και να έκανα λάθος αν και δεν νομίζω. Αν δεν έκανα, τότε η παράκληση που εκφράζεται στο τηλεγράφημα είναι άχρηστη και, γι’ αυτό, κάπως προσβλητική. Αλλά το περισσότερο σημαντικό ερώτημα προκύπτει αν κάποιος υποθέσει ότι έκανα λάθος και, έτσι, κανένας δικηγόρος που θα επέλεγαν οι κατηγορούμενοι, δεν θα ήταν, πρακτικά, «ανεξάρτητος». Τι εξυπηρετεί η παράκληση σ' αυτήν την περίπτωση; Τι εξυπηρετεί να ζητάς από την εκτελεστική εξουσία της Σοβιετικής Ένωσης να επιλέξει μεταξύ των υπαρχόντων δικηγόρων που, σε τελική ανάλυση την φοβούνται, κάποιους που δεν θα την φοβούνται;

Αν, μετά απ' όλα αυτά τα χρόνια εμπειρίας, οι επιδέξιοι, ταλαντούχοι και θαρραλέοι δικηγόροι – που είχα την τιμή να γνωρίσω στη Μόσχα – φοβούνται την κυβέρνηση, τι είδους διαβεβαιώσεις μπορεί η κυβέρνηση να δώσει είτε στους ίδιους είτε στους κατηγορούμενους (είτε στους συντάκτες του τηλεγραφήματος) που θα εξαλείψει τους φόβους τους; Αντιλαμβάνομαι ότι ένας απ' τους συντάκτες του τηλεγραφήματος παραδέχεται αυτή τη δυσκολία σε τέτοιο βαθμό που, αργότερα, δήλωσε ότι αυτό που είχε κατά νου ήταν επιτραπεί η παρουσία δικηγόρων απ' το εξωτερικό. Σχετικά μ' αυτό, δύο παρατηρήσεις, νομίζω, μπορούν να γίνουν. Κατ’ αρχήν, δεν ξέρω πώς ήταν δυνατό οι αποδέκτες του τηλεγραφήματος να αντιληφθούν αυτήν την ερμηνεία. Κατά δεύτερον, δεν ξέρω σε ποιό σημείο του κόσμου, έξω απ' την Σοβιετική Ένωση, θα μπορούσε κανείς να βρει δικηγόρο με τόσο καλή γνώση των ρωσικών ώστε να είναι σε θέση να συμμετάσχει σε μια δίκη που εξελίχθηκε τόσο γρήγορα και που να γνωρίζει την όλη ατμόσφαιρα της υπόθεσης τόσο καλά ώστε να είναι, έστω και ελάχιστα, χρήσιμος στους πελάτες του.

Το επόμενο αίτημα του τηλεγραφήματος είναι να μην επιβληθούν θανατικές ποινές. Αναμφίβολα, εξαιτίας των δυσκολιών στη μετάφραση, δεν είναι ξεκάθαρο αν ζητείται απ' το δικαστήριο να μην επιβάλει θανατική ποινή ή να μην εκτελεστεί μια τέτοια ποινή. Αν είναι το πρώτο, τούτο θα σήμαινε ότι θα ζητούνταν απ' την κυβέρνηση να παρέμβει στην απονομή δικαιοσύνης και, σε περίπτωση που οι κατηγορούμενοι είτε δήλωναν ένοχοι είτε καταδικάζονταν, να κανονίσει να μην επιβάλουν οι δικαστές μια ποινή που θα ήταν αρμόδιοι να επιβάλουν αν το έκριναν σκόπιμο. Αν είναι το δεύτερο, τότε το αίτημα αφορά την επίδειξη επιείκειας. Τώρα, ας μου επιτραπεί να πω αμέσως ότι μισώ την θανατική ποινή. Απλοϊκά σκεπτόμενος, είχα την εντύπωση ότι όλοι την μισούσαν μέχρι που είχα την ευκαιρία να παρατηρήσω την αντίδραση και την συμπεριφορά πολλών μελών του αγγλικού κοινοβουλίου σε κάθε πρόταση έγινε για να καταργηθεί στην Αγγλία. Αλλά αυτό το αίτημα διατυπώνεται σ' έναν κόσμο όπου οι περισσότερες χώρες διατηρούν ακόμα την θανατική ποινή για κάποια αδικήματα. Και αν υπήρχε μια υπόθεση στην οποία οποιοδήποτε κράτος μάλλον θα την επέβαλε, αυτή είναι η υπόθεση μιας προδοτικής συνομωσίας για να δολοφονηθούν τα μισά απ' τα πρωτοκλασάτα μέλη της κυβέρνησης. Και η πιθανότητα, ή μάλλον βεβαιότητα, ότι τα περισσότερα κράτη θα επέβαλαν την θανατική ποινή σε μια τέτοια υπόθεση αυξάνεται λόγω του γεγονότος ότι οι περισσότεροι απ' τους εμπλεκόμενους ήταν άνθρωποι που είχαν συγχωρεθεί και επανενταχθεί στο Κόμμα και σε σημαντικές θέσεις μια, και δυο και τρείς φορές αφού εξέφρασαν μεταμέλεια για την προηγούμενη τους προδοσία και έδωσαν τις πιο κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις όσον αφορά την μελλοντική τους συμπεριφορά σκοπεύοντας, όμως, πάντα να εκμεταλλευθούν αυτές τις ευκαιρίες για να συνεχίσουν τις τρομοκρατικές συνομωσίες ενάντια στο κράτος. Οι περισσότερες χώρες, νομίζω, ότι θα αντιμετώπιζαν αυτό το αίτημα ως προσβολή.

Το τελευταίο αίτημα που βρίσκουμε στο τηλεγράφημα είναι ότι δεν πρέπει να γίνει καμία δίκη που να μην επιτρέπει το δικαίωμα της έφεσης. Τούτο ακούγεται πάρα πολύ λογικό αλλά, στην πραγματικότητα, όχι και τόσο. Η σοβιετική νομική διαδικασία παρέχει στις ποινικές δίκες μια πλήρη σειρά από εφέσεις που είναι περισσότερες σε σύγκριση με την πλειοψηφία των χωρών και σίγουρα σε σύγκριση με την Αγγλία ή τη Βρεττανική Αυτοκρατορία γενικά. Υπάρχει, νομίζω, σ' ολόκληρη τη Σοβιετική Ένωση μόνο ένα δικαστήριο το οποίο δεν εφεσιβάλλεται αλλά μπορεί να δεχθεί αίτημα επιείκειας και βρίσκεται πιο ψηλά απ’ όλα τα δικαστήρια, το Ανώτατο Δικαστήριο της ΕΣΣΔ. Οι εφέσεις πρέπει κάπου να έχουν κάποιο τέλος και, σ’ αυτή την περίπτωση, το τέλος είναι στην κορυφή. Σε κάποιες χώρες το Ανώτατο Δικαστήριο λειτουργεί μόνο ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ενώ σε κάποιες άλλες έχει και κάποια δικαιοδοσία πρώτου βαθμού. Χωρίς αμφιβολία, και οι μεν και δε χώρες θεωρούνται εξίσου πολιτισμένες. Η Σοβιετική Ένωση τυχαίνει να είναι μια απ' αυτές τις χώρες στις οποίες το Ανώτατο Δικαστήριο έχει μια ορισμένη δικαιοδοσία πρώτου βαθμού. Και οι υποθέσεις του είδους που εξετάζουμε εδώ οδηγούνται πάντα, σε πρώτο βαθμό, σ' αυτό το δικαστήριο για τον πολύ απλό λόγο ότι οι σημαντικότερες υποθέσεις πρέπει να οδηγούνται στο ανώτερο αρμόδιο δικαστήριο. Ως αποτέλεσμα, δεν μπορεί να υπάρξει έφεση από άλλο δικαστήριο, και σ' αυτές τις περιστάσεις γίνεται η συγκεκριμένη έκκληση. Δεν ήξεραν οι συντάκτες του τηλεγραφήματος αυτήν την πρακτική; Αν δεν ήξεραν, τότε δεν θα έπρεπε να στείλουν ένα τηλεγράφημα στο οποίο υπάρχει η υπόνοια για πλημμελή απονομή δικαιοσύνης χωρίς να έχουν πληροφορηθεί σχετικά. Αν ήξεραν, τότε τί ζητούν απ' την κυβέρνησης της ΕΣΣΔ να κάνει; Να δημιουργήσει ένα νέο ειδικό Εφετείο πιο πάνω απ' το Ανώτατο Δικαστήριο; Ή να κανονίσει ώστε αυτή μόνο η υπόθεση να εκδικασθεί σ' ένα κατώτερο δικαστήριο μόνο και μόνο για να υπάρξει, τότε, η δυνατότητα να συνεχισθεί, αμέσως μετά ή αργότερα, στο δικαστήριο στο οποίο έπρεπε να οδηγηθεί από την αρχή; Ένα τέτοιο αίτημα, σε τέτοιες περιστάσεις, γεννάει φυσιολογικά την υποψία ότι ζητείται κάτι που ήταν γνωστό ότι δεν μπορεί να γίνει έτσι ώστε να διατυπωθεί μια λογικοφανής αλλά αστήρικτη κριτική. Και είναι περισσότερο πιθανό να δημιουργηθεί μια τέτοια υποψία όταν το Ενιαίο Μέτωπο στην Αγγλία προξενεί στη δεξιά πτέρυγα των Εργατικών τόση ανησυχία όση και τους στους βαρόνους του Τύπου.

Απομένει μια κριτική που προέρχεται από μια υπεύθυνη πλευρά και που είναι, ταυτόχρονα βαρύνουσας σημασίας και, τουλάχιστον για μένα, σχεδόν ακατανόητη. Ουσιαστικά, λέει πως «είναι περίεργο γιατί η αντιπολίτευση συντρίφτηκε βίαια» πριν την εφαρμογή του καινούργιου Συντάγματος το οποίο έχει γίνει (όπως συνηθίζεται στην σοβιετική «δικτατορία») αντικείμενο πλατιάς δημόσιας συζήτησης για μερικούς μήνες και να τεθεί σε ισχύ τον επόμενο Νοέμβριο. Το μόνο που χρειάζεται να ειπωθεί εδώ γι' αυτό το Σύνταγμα είναι ότι τόσο στο πνεύμα όσο και στις διατάξεις του, έχει διανύσει πολύ δρόμο στο γρήγορο, αλλά αναγκαία μακρύ, ταξίδι του καινούργιου Κράτους προς την πιο πλήρη εγκαθίδρυση εκείνης της προσωπικής ελευθερίας και ασφάλειας στην οποία πολλοί από εμάς αποδίδουμε μεγάλη σημασία. Τώρα, ο κριτικός διερωτάται γιατί η αντιπολίτευση συντρίφτηκε βίαια αυτή τη στιγμή. Έχω, ήδη, αναπτύξει με λεπτομέρεια τα επιχειρήματα, συντριπτικά κατά την γνώμη μου, για να υποστηρίξω ότι η διαδικασία μπορούσε να αρχίσει για τους πιο αληθινούς και πειστικούς λόγους. Αλλά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η ανακάλυψη και η τιμωρία μιας συνομωσίας με σκοπό πολλαπλές δολοφονίες θα πρέπει να περιγραφεί ως βίαιη συντριβή της αντιπολίτευσης μόνο και μόνο γιατί η συνομωσία ήταν ενάντια στη κυβέρνηση και αρκετοί απ' τους συνωμότες υπήρξαν στο παρελθόν ηγέτες της αντιπολίτευσης. Γιατί πρέπει να υποθέσουμε ότι άνθρωποι ένοχοι συνομωσίας για δολοφονία εκτελούνται επειδή ανήκουν ή άνηκαν στην αντιπολίτευση και όχι επειδή βρέθηκαν ένοχοι συνομωσίας για δολοφονία; Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε, επίσης, το γεγονός ότι αν οι πιο διακεκριμένοι απ' αυτούς τους άνδρες θεωρηθούν ως η «αντιπολίτευση», τότε αποτελούν την αντιπολίτευση του παρελθόντος και όχι του μέλλοντος. Με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο αποδείχθηκε ότι είχαν άδικο κατά την διάρκεια της αντιπαράθεσης η οποία τους μετέτρεψε σε αντιπολίτευση. Αντί να συντριβούν, είχαν συγχωρεθεί ξανά και ξανά σαν μην ήθελε κανείς να είναι σκληρός μαζί τους. Και ως αντιπολίτευση προκαλούσαν το λιγότερο φόβο από κάθε άλλη φορά. Αν, φυσικά, ο κριτικός περιέγραψε την εκτέλεσή τους με αυτόν τον περίεργα παράξενο τρόπο επειδή υπονοεί ότι οι κατηγορίες είναι πλαστές, έχω ήδη ασχοληθεί με αυτό θέμα. Αν δεν θέλει να πει αυτό, η μόνη άλλη ερμηνεία που μπορώ να σκεφτώ είναι πως δέχεται την άποψη ότι οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, επειδή είναι αντιπολίτευση, θα έπρεπε να αποφύγουν τις συνέπειες των εγκληματών τους έτσι ώστε να συνεχίσουν νε λειτουργούν ως αντιπολίτευση. Νομίζω ότι δεν είναι δυνατό να εννοείται αυτό και, όμως, δεν ξέρω τι άλλη σημασία να δώσω στα παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση διερωτώμαι για ποιό λόγο ο κριτικός πιστεύει ότι πρέπει να υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ της δίωξης και του νέου Συντάγματος. Πιστεύει στα σοβαρά ότι δολοφονήθηκε ολόκληρη η αντιπολίτευση έτσι ώστε ένα φαινομενικά «φιλελεύθερο» Σύνταγμα να καθιερωθεί από τους κυνικούς δολοφόνους με την βεβαιότητα ότι δεν υπάρξει ξανά καμιά αντιπολίτευση προς την οποία να χρειάζεται να είναι κανείς φιλελεύθερος; Για να ρίξουμε την κουβέντα, στο πιο στοιχειώδες επίπεδο, θα πρέπει ο εν λόγω κριτικός να κατακυρώσει στους έμπειρους άνδρες της κυβέρνησης της ΕΣΣΔ την γνώση ότι ο φόνος μέρους ή του συνόλου των ηγετών της αντιπολίτευσης δεν αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα εμφανιστεί ποτέ ξανά άλλη αντιπολίτευση, ιδιαίτερα σε μια χώρα στην οποία, ως γνωστόν, σ' όλη την διάρκεια των δεκαεννιά της χρόνων ανέκυψαν συνεχείς και υγιείς διαφωνίες, στο Κόμμα και στην Κυβέρνηση, σχετικά με σημαντικά πολιτικά θέματα. Κατά τη γνώμη μου, προτιμώ να δω στην τωρινή κατάσταση ένα πιο ενθαρρυντικό στοιχείο, δηλαδή το ότι η σοβιετική κυβέρνηση, χωρίς να επηρεαστεί απ' την αποκάλυψη των συνομωσιών, προχωρεί ανενόχλητη στην καθιέρωση του νέου Συντάγματος γιατί πραγματικά πιστεύει στις αρχές αυτού του Συντάγματος, στη δική της σταθερότητα και στην υποστήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Αναρωτιέμαι ειλικρινά αν, μεταξύ όλων των κυβερνήσεων αυτού του βασανισμένου κόσμου, υπάρχουν περισσότερες από μία ή δυο οι οποίες, σ' αυτές τις περιστάσεις, δεν θα γύριζαν πίσω το ρολόι της προόδου κατά μία ή δυο δεκαετίες ανακοινώνοντας ότι όσα προτείνονται στο σχέδιο Συντάγματος για την ελευθερία του λόγου, την ελευθερία του Τύπου, το απαραβίαστο του ατόμου και της οικίας, τη μυστικότητα της αλληλογραφίας, τη μυστική ψηφοφορία, την απευθείας εκλογή και άλλα αποδείχθηκαν πρόωρα, απ' τα πρόσφατα γεγονότα , και πρέπει να αναβληθούν και ότι το δυνατό χέρι τη εκτελεστικής εξουσίας πρέπει να δυναμώσει ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους κινδύνους που προκύπτουν απ' αυτή την συνομωσία. Οι ιστορικοί μάλλον έχουν λόγο να επαινέσουν την Σοβιετική Ένωση για την επιμονή της να παραμείνει, σ’ αυτήν την περίοδο, στο δρόμο που οδηγεί στη προσωπική ελευθερία.

Πρέπει, επίσης, να σημειώσω κάτι ακόμα που έχει διατυπωθεί και συγκεκριμένα ότι η συνομωσία κατασκευάστηκε από την κυβέρνηση και ότι η δίκη σκηνοθετήθηκε με σκοπό να εκτρέψει την προσοχή του, υποτίθεται, ανήσυχου λαού από το γεγονός ότι μέσα στο καλοκαίρι του 1936 η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής δεν έγινε όσο γρήγορα αναμενόταν. Θα μπορούσε κάποιος να γράψει μια μακροσκελή απάντηση σ' αυτήν την κάπως φανταστική σκέψη αλλά μπορεί, ίσως, να την αφήσει να απαντηθεί μόνη της.

Θα μου επιτραπεί να κλείσω λέγοντας δύο πράγματα. Πρώτα, να επιστήσω την προσοχή στην παντελή έλλειψη κάθε λύπης απ’ τις πιο εχθρικές κριτικές όταν αποκαλύφθηκε ότι οι άνδρες, που καθοδηγούσαν αυτήν την τεράστια χώρα μέσα από πολύχρονους αγώνες και προόδους, βρέθηκαν υπό την απειλή μιας δολοφονικής σφαίρας με όχι καλύτερο κίνητρο απ' την μεταβίβαση της εξουσίας σε κάποιους άλλους. Δεύτερο, να υπενθυμίσω στους αναγνώστες ότι όταν το 1933 ο Δημητρώφ και οι σύντροφοί του επρόκειτο να δικαστούν στην Γερμανία με την κατηγορία εμπρησμού του Ράιχσταγκ και κάποιοι, έξω απ΄τη Γερμανία, αντί να δημοσιεύουν παραπλανητικές κριτικές για το κατηγορητήριο και την όλη δίωξη, πέρασαν κάποιες μέρες στο Λονδίνο ερευνώντας τα γεγονότα με τη βοήθεια μαρτύρων, έτσι ώστε η κριτική να είναι βάσιμη, οι ίδιοι άνθρωποι που τώρα είναι οι πιο δραστήριοι και, όχι οι καλύτερα ενημερωμένοι, στις επιθέσεις εναντίον στη Σοβιετική Ένωση, επιτέθηκαν στους διοργανωτές εκείνης της έρευνας λέγοντας ότι αναμειγνύονταν αδικαιολόγητα στις εσωτερικές υποθέσεις ενός ξένου κράτους. Αλλά τώρα κανείς απ΄αυτούς τους κριτικούς δεν φαίνεται να θεωρεί ως ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Σοβιετική Ένωσης το να την υποβάλει σ΄ έναν καταιγισμό απληρόφορητης και εχθρικής κριτικής. Είναι, μήπως, γιατί είναι μια σοβιετική χώρα και κάθε τι δυνατό, θεμιτό ή αθέμιτο, πρέπει να γίνει για να εμποδιστεί η πρόοδός της;

Διαβάστε Περισσότερα »

Georgi Dimitrow: Το ενιαίο μέτωπο της Εργατικής Τάξης ενάντια στο Φασισμό (μέρος Γ’)

Georgi Dimitrow

Η επίθεση του Φασισμού και τα καθήκοντα της Κομμουνιστικής Διεθνούς στον αγώνα για την ενότητα της εργατικής τάξης ενάντια στο Φασισμό

ΙΙ

Το ενιαίο μέτωπο της Εργατικής Τάξης ενάντια στο Φασισμό

συνέχεια από το φ. 400 (1-31/7/2014)

Το αντιιμπεριαλιστικό Ενιαίο Μέτωπο

Σε σχέση με την αλλαγή της διεθνούς και της εσωτερικής κατάστασης σε όλες τις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες, το ζήτημα του αντιιμπεριαλιστικού Ενιαίου Μετώπου αποχτάει εξαιρετική σημασία.

Στη δημιουργία ενός πλατειού αντιιμπεριαλιστικού αγωνιστικού Ενιαίου Μετώπου στις αποικίες και μισοαποικίες, πρέπει πριν από όλα να παίρνουμε υπόψη μας την ποικιλία των συνθηκών, κάτω από τις οποίες διεξάγεται ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας των μαζών, το διαφορετικό βαθμό ωριμότητας του εθνικού απελευθερωτικού κινήματος, το ρόλο του προλεταριάτου στο κίνημα αυτό και την επιρροή των Κομμουνιστικών Κομμάτων πάνω στις πλατειές μάζες.

Το ζήτημα μπαίνει διαφορετικά στη Βραζιλία από ό,τι στις Ινδίες, την Κίνα και άλλες χώρες.

Στη Βραζιλία, το Κομμουνιστικό Κόμμα, που με το σχηματισμό της Εθνικής Απελευθερωτικής Συμμαχίας δημιούργησε σωστή βάση για την ανάπτυξη του αντιιμπεριαλιστικού Ενιαίου Μετώπου, πρέπει να βάλει όλες του τις δυνάμεις, για να πλατύνει το μέτωπο αυτό, κυρίως με την ένταξη των εκατομμυρίων των αγροτικών μαζών. Πρέπει να δουλέψει για να σχηματιστούν τμήματα επαναστατικού λαϊκού στρατού, απόλυτα αφοσιωμένα στην επανάσταση. Πρέπει να βάλει όλες του τις δυνάμεις για να πετύχει στην άνοδο στην εξουσία της Εθνικής Απελευθερωτικής Συμμαχίας.

Στις Ινδίες, οι κομμουνιστές πρέπει να υποστηρίζουν, να διευρύνουν και να συμμετέχουν σε όλες τις αντιιμπεριαλιστικές μαζικές ενέργειες, ακόμη και σε εκείνες που επικεφαλής τους είναι οι εθνικοί ρεφορμιστές. Διαφυλάγοντας την πολιτική και οργανωτική ανεξαρτησία τους, πρέπει να κάνουν δραστήρια δουλειά μέσα στις οργανώσεις που βρίσκονται στο Εθνικό Συνέδριο των Ινδιών, και να προωθούν στις οργανώσεις αυτές τη διαμόρφωση μιας εθνικής επαναστατικής πτέρυγας, για να αναπτύξουν παραπέρα το εθνικό απελευθερωτικό κίνημα των λαών των Ινδιών ενάντια στο βρετανικό ιμπεριαλισμό.

Στην Κίνα, όπου το λαϊκό κίνημα οδήγησε κιόλας στη δημιουργία απελευθερωμένων περιοχών σε μια σημαντική έκταση της χώρας και στη οργάνωση ενός ισχυρού Κόκκινου Στρατού, η ληστρική επίθεση του γιαπωνέζικου ιμπεριαλισμού και η προδοσία της κυβέρνησης του Νανκίνγκ, έθεσαν σε κίνδυνο την εθνική ύπαρξη του μεγάλου κινέζικου λαού. Οι κινέζικες απελευθερωμένες περιοχές εμφανίζονται σαν πόλος συσπείρωσης ενάντια στην υποδούλωση και το μοίρασμα της Κίνας από τους ιμπεριαλιστές, σαν πόλος συσπείρωσης, που θα συγκεντρώσει όλες τις αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του κινέζικου λαού.

Γι' αυτό, επιδοκιμάζουμε την πρωτοβουλία του θαρραλέου κινέζικου αδελφού Κομμουνιστικού Κόμματος για τη δημιουργία του πιο πλατειού αντιιμπεριαλιστικού Ενιαίου Μετώπου ενάντια στο γιαπωνέζικο ιμπεριαλισμό και τους κινέζους πράχτορές του, Ενιαίου Μετώπου από όλες τις υπάρχουσες δυνάμεις μέσα στην Κίνα, που είναι έτοιμες να διεξάγουν έναν πραγματικό αγώνα για τη σωτηρία της χώρας τους και του λαού τους.

Είμαι πεισμένος, ότι εκφράζω τα αισθήματα και τη σκέψη ολόκληρου του Συνεδρίου μας, λέγοντας: Στο όνομα του επαναστατικού προλεταριάτου όλου του κόσμου, στέλνουμε σ' όλα τα σοβιέτ της Κίνας, στον κινέζικο επαναστατικό λαό, φλογερό αδελφικό χαιρετισμό. Στέλνουμε φλογερό χαιρετισμό στον ηρωικό Κόκκινο Στρατό της Κίνας, τον δοκιμασμένο σε χιλιάδες αγώνες. Διαβεβαιώνουμε τον κινέζικο λαό, ότι είμαστε σταθερά αποφασισμένοι, να υπερασπιστούμε τον αγώνα του για την πλέρια απελευθέρωσή του από όλους τους ιμπεριαλιστές ληστές και τους κινέζους πράχτορές τους.

Για την κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου

Σύντροφοι! Χαράξαμε μιαν αποφασιστική και τολμηρή γραμμή για το Ενιαίο Μέτωπο της εργατικής τάξης και είμαστε έτοιμοι, να την ακολουθήσουμε με απόλυτη συνέπεια.

Αν μας ρωτήσει κανείς, αν εμείς οι κομμουνιστές στεκόμαστε πάνω στη βάση του Ενιαίου Μετώπου μόνο στον αγώνα για τα μερικά αιτήματα ή είμαστε έτοιμοι, να μοιραστούμε την ευθύνη, όταν πρόκειται για το σχηματισμό μιας κυβέρνησης, πάνω στη βάση του Ενιαίου Μετώπου, τότε θα απαντήσουμε, έχοντας πλήρη συναίσθηση της ευθύνης: Ναι, έχουμε υπόψη μας, ότι μπορεί να δημιουργηθεί μια τέτοια κατάσταση, όπου ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης του προλεταριακού Ενιαίου Μετώπου ή του αντιφασιστικού Λαϊκού Μετώπου, δεν θα είναι μόνο δυνατός, αλλά και αναγκαίος για το συμφέρον του προλεταριάτου. Και εμείς σε μια τέτοια περίπτωση, θα αγωνιστούμε χωρίς ταλαντεύσεις για τη δημιουργία μιας τέτοιας κυβέρνησης.

Δε μιλάω εδώ για κυβέρνηση, που θα σχηματιστεί μετά από τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης. Δεν είναι βέβαια απίθανο, να σχηματιστεί σε μια χώρα αμέσως μετά από την επαναστατική ανατροπή της αστικής τάξης μια σοβιετική κυβέρνηση πάνω στη βάση ενός κυβερνητικού μπλοκ του Κομμουνιστικού Κόμματος με ένα ορισμένο κόμμα (ή με την αριστερή του πτέρυγα), που παίρνει μέρος στην επανάσταση. Το νικηφόρα Κόμμα των ρώσων μπολσεβίκων πήρε όπως είναι γνωστό μετά την Οχτωβριανή επανάσταση στη σοβιετική κυβέρνηση και εκπροσώπους των αριστερών σοσιαλ - επαναστατών. Ήταν μια ιδιομορφία της σοβιετικής κυβέρνησης ύστερα από τη νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης.

Δεν πρόκειται για μια τέτοια περίπτωση, αλλά για τον πιθανό σχηματισμό μιας κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου στις παραμονές της νίκης της σοβιετικής επανάστασης.

Τι είδους κυβέρνηση είναι αυτή; Και σε ποια περίπτωση μπορούμε να μιλάμε για κάτι τέτοιο;

Πρόκειται πρώτα απ' όλα για κυβέρνηση του αγώνα ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση. Πρέπει να είναι κυβέρνηση, που δημιουργήθηκε σαν αποτέλεσμα του κινήματος του Ενιαίου Μετώπου και που με κανέναν τρόπο δεν περιορίζει τη δραστηριότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος και των μαζικών οργανώσεων της εργατικής τάξης, αλλά αντίθετα, παίρνει αποφασιστικά μέτρα ενάντια στους αντεπαναστάτες μεγιστάνες του πλούτου και τους φασίστες πράχτορές του.

Στην κατάλληλη στιγμή, το Κομμουνιστικό Κόμμα της δοσμένης χώρας, στηριγμένο πάνω στο ανερχόμενο κίνημα του Ενιαίου Μετώπου, θα αγωνιστεί για το σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης πάνω στη βάση ενός συγκεκριμένου αντιφασιστικού προγράμματος.

Κάτω από ποιες αντικειμενικές συνθήκες είναι δυνατός ο σχηματισμός μιας τέτοιας κυβέρνησης; Σ' αυτή την ερώτηση μπορεί να απαντήσει κανείς μόνο με γενικό τρόπο: Στις συνθήκες πολιτικής κρίσης, όταν οι κυρίαρχες τάξεις δεν είναι πια σε θέση να τα βγάλουν πέρα με την ισχυρή άνοδο του αντιφασιστικού μαζικού κινήματος. Αυτό όμως είναι μόνο η γενική προοπτική, χωρίς την οποία δεν είναι και δυνατός ο σχηματισμός στην πράξη μιας κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου. Μόνον η ύπαρξη ορισμένων ιδιαίτερων συνθηκών μπορεί να θέσει στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα του σχηματισμού μιας τέτοιας κυβέρνησης σαν πολιτικά αναγκαίου καθήκοντος. Μου φαίνεται, ότι οι παρακάτω προϋποθέσεις χρειάζονται τη μεγαλύτερη προσοχή:

Πρώτο, όταν η κρατική μηχανή της αστικής τάξης είναι ήδη αρκετά αποδιοργανωμένη και έχει παραλύσει, έτσι ώστε η αστική τάξη να μην είναι ικανή, να εμποδίσει το σχηματισμό μιας κυβέρνησης αγώνα ενάντια στην αντίδραση και το φασισμό.

Δεύτερο, όταν οι πιο πλατειές μάζες των εργαζομένων, ιδιαίτερα τα μαζικά συνδικάτα, εμφανίζονται ορμητικά ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση, αλλά δεν είναι ακόμη έτοιμα, να ξεσηκωθούν σε αγώνα, για να παλέψουν κάτω από την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος για την κατάληψη της σοβιετικής εξουσίας.

Τρίτο, όταν η διαφοροποίηση και ο ριζοσπαστισμός στις γραμμές της σοσιαλδημοκρατίας, και των άλλων κομμάτων, που παίρνουν μέρος στο Ενιαίο Μέτωπο, έχουν οδηγήσει στο να απαιτεί ένα σημαντικό τμήμα τους ανελέητα μέτρα ενάντια στους φασίστες και άλλους αντιδραστικούς και να αγωνίζεται μαζί με τους κομμουνιστές ενάντια στο φασισμό και να αντιτίθεται στο αντιδραστικό τμήμα του ίδιου του Κόμματος, που παίρνει εχθρική στάση απέναντι στον κομμουνισμό.

Πότε και σε ποιες χώρες θα δημιουργηθεί πραγματικά μια τέτοια κατάσταση, όπου θα υπάρχουν σε αρκετό βαθμό αυτές οι προϋποθέσεις, δεν μπορεί κανείς να το πει από πριν. Δεδομένου όμως ότι μια τέτοια προοπτική δεν αποκλείεται για καμιά καπιταλιστική χώρα, πρέπει να την έχουμε υπόψη μας όχι μόνο να προσανατολιζόμαστε εμείς οι ίδιοι και να προετοιμαζόμαστε γι' αυτήν, αλλά να προετοιμάζουμε με ανάλογο τρόπο και την εργατική τάξη.

Το γεγονός, ότι βάζουμε σήμερα το ζήτημα γενικά σε συζήτηση, έχει να κάνει, φυσικά, με την εχτίμησή μας για την κατάσταση και την επόμενη προοπτική της ανάπτυξης, καθώς και με την τελευταία πραγματική άνοδο του κινήματος του Ενιαίου Μετώπου σε μια σειρά χώρες. Πάνω από δέκα χρόνια τώρα, η κατάσταση στις καπιταλιστικές χώρες δεν ήταν τέτοια, ώστε να πρέπει η Κομμουνιστική Διεθνής να ασχοληθεί με παρόμοια ζητήματα.

Θυμάστε, σύντροφοι, ότι στο 4ο Συνέδριο του 1922 και στο 5ο Συνέδριό μας το 1924, συζητήθηκε το ζήτημα του συνθήματος της εργατικής ή της εργατο - αγροτικής κυβέρνησης. Εδώ πρόκειται αρχικά, στην ουσία του πράγματος, για το ίδιο σχεδόν ζήτημα με αυτό που βάζουμε εμείς σήμερα. Οι συζητήσεις που έγιναν τότε πάνω σ' αυτό το ζήτημα στην Κομμουνιστική Διεθνή και ιδιαίτερα τα πολιτικά λάθη που διαπράχτηκαν, έχουν ακόμη και σήμερα σημασία, για να οξύνουμε την επαγρύπνησή μας απέναντι στον κίνδυνο, να παρεκκλίνουμε στο ζήτημα αυτό προς τα δεξιά και «αριστερά» από τη μπολσεβίκικη γραμμή. Για το λόγο αυτό, θέλω να τονίσω σύντομα μερικά από τα λάθη αυτά, για να βγάλουμε από αυτά τα απαραίτητα διδάγματα για τη σημερινή πολιτική των κομμάτων μας.

Η πρώτη κατηγορία λαθών είχε τη ρίζα της ακριβώς στο γεγονός, ότι το ζήτημα της εργατικής κυβέρνησης δε συνδέθηκε ξεκάθαρα και γερά με το αν υπάρχει πολιτική κρίση ή όχι. Έτσι, οι δεξιοί οπορτουνιστές ερμήνευαν το ζήτημα με την έννοια, ότι πρέπει να επιδιώκεται ο σχηματισμός εργατικής κυβέρνησης που να υποστηρίζεται από το Κομμουνιστικό Κόμμα σε κάθε ας πούμε «ομαλή» κατάσταση. Οι υπεραριστεροί, αντίθετα, αναγνώριζαν, σε τελευταία ανάλυση, μια τέτοια εργατική κυβέρνηση, ότι μπορεί να δημιουργηθεί αποκλειστικά και μόνο από την ένοπλη εξέγερση, ύστερα από την ανατροπή της αστικής τάξης. Και το ένα και το άλλο ήταν λάθος. Γι' αυτό τονίζουμε και τώρα - για να αποφύγουμε την επανάληψη παρόμοιων λαθών - με τόση έμφαση το καθήκον, να παίρνουμε ακριβώς υπόψη μας τις ιδιαίτερες συγκεκριμένες συνθήκες της πολιτικής κρίσης και της ανόδου του μαζικού κινήματος, μέσα στις οποίες θα αποδειχτεί, ότι η δημιουργία μιας κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου είναι δυνατή και πολιτικά απαραίτητη.

Η δεύτερη κατηγορία λαθών είχε τη ρίζα της στο γεγονός, ότι το ζήτημα της εργατικής κυβέρνησης δε συνδέθηκε με την ανάπτυξη του αγωνιστικού μαζικού κινήματος του Ενιαίου Μετώπου του προλεταριάτου. Γι' αυτό, οι δεξιοί οπορτουνιστές είχαν τη δυνατότητα να διαστρεβλώσουν το ζήτημα και να το μειώσουν ως την χωρίς αρχές ταχτική του σχηματισμού ενός μπλοκ με τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, πάνω στη βάση καθαρά κοινοβουλευτικών συνδυασμών. Οι υπεραριστεροί, αντίθετα, κραύγαζαν: «Κανένα είδος συνασπισμού με την αντεπαναστατική σοσιαλδημοκρατία!», και θεωρούσαν, ουσιαστικά όλους τους σοσιαλδημοκράτες σαν αντεπαναστάτες.

Και το ένα και το άλλο ήταν λάθος. Εμείς υπογραμμίζουμε τώρα από τη μια μεριά ότι σε καμιά περίπτωση δε θέλουμε μια «εργατική κυβέρνηση», που να είναι απλά και μόνο μια διευρυμένη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση. Προτιμάμε, μάλιστα, να παραιτηθούμε από το χαρακτηρισμό «εργατική κυβέρνηση» και μιλάμε για κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου, που, σε σχέση με τον πολιτικό της χαρακτήρα, είναι κάτι τελείως διαφορετικό, διαφορετικό στις αρχές από όλες τις σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις, που συνηθίζουν να αυτοονομάζονται «εργατικές κυβερνήσεις». Τη στιγμή που η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση αποτελεί όργανο της συνεργασίας με την αστική τάξη για το συμφέρον της διατήρησης του καπιταλιστικού συστήματος, η κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου είναι όργανο της συνεργασίας της επαναστατικής πρωτοπορίας του προλεταριάτου με άλλα αντιφασιστικά κόμματα για το συμφέρον όλου του εργαζόμενου λαού, είναι κυβέρνηση της πάλης ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση. Είναι φανερό, ότι πρόκειται για δύο θεμελιακά διαφορετικά πράγματα.

Από την άλλη μεριά, τονίζουμε, ότι είναι απαραίτητο να βλέπουμε τη διαφορά ανάμεσα στα δυο διαφορετικά στρατόπεδα της σοσιαλδημοκρατίας. Όπως είπα ήδη, υπάρχει ένα αντιδραστικό στρατόπεδο της σοσιαλδημοκρατίας, όμως παράλληλα υπάρχει και μεγαλώνει το στρατόπεδο των αριστερών σοσιαλδημοκρατών (χωρίς εισαγωγικά), των επαναστατικοποιημένων εργατών: Η αποφασιστική διαφορά ανάμεσά τους βρίσκεται πραχτικά στη στάση τους απέναντι στο Ενιαίο Μέτωπο της εργατικής τάξης. Οι αντιδραστικοί σοσιαλδημοκράτες είναι ενάντια στο Ενιαίο Μέτωπο. Συκοφαντούν, σαμποτάρουν και υπονομεύουν το κίνημα του Ενιαίου Μετώπου, γιατί το Ενιαίο Μέτωπο ματαιώνει την πολιτική τους του συμβιβασμού με την αστική τάξη. Οι αριστεροί σοσιαλδημοκράτες είναι υπέρ του Ενιαίου Μετώπου. Αυτοί υπερασπίζουν, αναπτύσσουν και δυναμώνουν το κίνημα του Ενιαίου Μετώπου. Μιας και το κίνημα αυτό του Ενιαίου Μετώπου είναι ένα αγωνιστικό κίνημα ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση, θα αποτελέσει την κινητήρια δύναμη, που θα ωθεί ασταμάτητα την κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου στον αγώνα ενάντια στην αντιδραστική αστική τάξη. Όσο πιο δυνατά θα αναπτύσσεται το μαζικό αυτό κίνημα, τόσο πιο μεγάλη ισχύ θα μπορεί να δίνει αυτό στην κυβέρνηση στον αγώνα ενάντια στους αντιδραστικούς. Και όσο πιο καλά οργανωμένο από τα κάτω είναι το κίνημα αυτό, τόσο πιο ολόπλευρο θα είναι το δίχτυ των υπερκομματικών ταξικών οργάνων του Ενιαίου Μετώπου μέσα στα εργοστάσια, μέσα στους ανέργους, στις εργατικές συνοικίες, στους απλούς ανθρώπους του χωριού και της πόλης, τόσο πιο μεγάλες θα είναι οι εγγυήσεις ενάντια σε έναν πιθανό εκφυλισμό της πολιτικής της κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου.

Η τρίτη κατηγορία λαθεμένων απόψεων, που εκφράστηκαν στις προηγούμενες συζητήσεις, αφορούσε την πραχτική πολιτική της «εργατικής κυβέρνησης». Οι δεξιοί οπορτουνιστές ήταν της άποψης, ότι η «εργατική κυβέρνηση» πρέπει να παραμείνει μέσα στα «πλαίσια της αστικής δημοκρατίας» και επομένως να μην κάνει κανενός είδους βήματα, που να ξεπερνούν τα πλαίσια αυτά. Οι υπεραριστεροί, αντίθετα, παραιτούνταν ουσιαστικά από κάθε προσπάθεια να δημιουργήσουν μια κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου.

Το 1923, στη Σαξονία και το Τούρινγκεν, μπορούσε κανείς να πάρει μια ξεκάθαρη εικόνα της δεξιάς οπορτουνιστικής πραχτικής κάποιας «εργατικής κυβέρνησης». Η συμμετοχή των κομμουνιστών στη σαξονική κυβέρνηση μαζί με τους αριστερούς σοσιαλδημοκράτες (ομάδα Τσάιγκνερ), σα συμμετοχή, δεν ήταν λάθος. Αντίθετα, το βήμα αυτό δικαιώθηκε πέρα για πέρα από την επαναστατική κατάσταση στη Γερμανία. Αλλά οι κομμουνιστές, που συμμετείχαν στην κυβέρνηση, θα έπρεπε να εκμεταλλευτούν τις θέσεις τους κυρίως για τον εξοπλισμό του προλεταριάτου. Αυτό δεν το έκαναν. Δεν κατάσχεσαν καν ούτε ένα σπίτι πλουσίου, παρόλο που η κρίση στέγης ανάμεσα στους εργάτες ήταν τόσο μεγάλη, που πολλοί παρόλο που είχαν γυναίκα και παιδιά ήταν άστεγοι. Δεν έκαναν, ακόμη, τίποτα, για να οργανώσουν το επαναστατικό μαζικό κίνημα των εργατών. Γενικά, συμπεριφέρθηκαν σα συνηθισμένοι κοινοβουλευτικοί υπουργοί «μέσα στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας». Αυτό, όπως είναι γνωστό, ήταν το αποτέλεσμα της οπορτουνιστικής πολιτικής του Μπράντλερ και της παρέας του. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν τέτοια χρεωκοπία, που να είμαστε αναγκασμένοι ακόμη και σήμερα, να φέρνουμε την κυβέρνηση της Σαξονίας σαν κλασσικό παράδειγμα, για το πώς δεν πρέπει να φέρνονται οι επαναστάτες σε μια κυβέρνηση.

Σύντροφοι! Εμείς απαιτούμε από κάθε κυβέρνηση του Ενιαίου Μετώπου μια τελείως διαφορετική πολιτική. Εμείς απαιτούμε να εκπληρώνει ορισμένα βασικά επαναστατικά αιτήματα, που βάζει η κατάσταση, όπως για παράδειγμα έλεγχος στην παραγωγή, έλεγχος στις τράπεζες, διάλυση της αστυνομίας, αντικατάστασή της από ένοπλη εργατική πολιτοφυλακή κλπ.

Πριν από δεκαπέντε χρόνια, ο Λένιν μας προέτρεψε να συγκεντρώσουμε όλη μας την προσοχή, «για να ανακαλύψουμε μορφές περάσματος ή πλησιάσματος στην προλεταριακή επανάσταση». Πιθανό, να αποδειχτεί η κυβέρνηση Ενιαίου Μετώπου σε μια σειρά χώρες σα μια από τις πιο σπουδαίες μορφές περάσματος. Οι «αριστεροί» δογματιστές δεν έδωσαν σημασία στην υπόδειξη αυτή του Λένιν. Σα στενοκέφαλοι προπαγανδιστές, μιλούσαν πάντα μόνο για το «σκοπό», χωρίς να νοιάζονται για τις «μορφές περάσματος». Οι δεξιοί οπορτουνιστές, πάλι, προσπαθούσαν να κατασκευάσουν ένα ιδιαίτερο «δημοκρατικό ενδιάμεσο στάδιο» ανάμεσα στη διχτατορία της αστικής τάξης και τη διχτατορία του προλεταριάτου, και να ξυπνήσουν μέσα στην εργατιά την αυταπάτη για έναν ειρηνικό κοινοβουλευτικό περίπατο από τη μια διχτατορία στην άλλη. Αυτό το φανταστικό «ενδιάμεσο στάδιο» το ονόμαζαν κι αυτό «μορφή περάσματος», και μάλιστα επικαλούνταν το Λένιν! Γιατί ο Λένιν μιλούσε για μια μορφή περάσματος και πλησιάσματος στην «προλεταριακή επανάσταση», δηλ. στην ανατροπή της διχτατορίας της αστικής τάξης και όχι για μια οποιαδήποτε μορφή περάσματος από την αστική στην προλεταριακή διχτατορία.

Γιατί έδινε ο Λένιν τόσο εξαιρετική σημασία στη μορφή περάσματος στην προλεταριακή επανάσταση; Επειδή είχε πάντα μπροστά του το «θεμελιώδη νόμο όλων των μεγάλων επαναστάσεων», ότι μόνον η προπαγάνδα και η διαφώτιση δεν είναι σε θέση να μεταδώσουν στις μάζες την πραγματική πολιτική πείρα, όταν θέλουμε να κερδίσουμε πραγματικά πλατειές μάζες εργαζομένων με το μέρος της επαναστατικής πρωτοπορίας, πράγμα που είναι αναγκαίο για το νικηφόρο αγώνα για την εξουσία. Συνήθως πρόκειται για λάθος «αριστερού» χαρακτήρα, όταν φανταζόμαστε, ότι στο ξέσπασμα μιας πολιτικής (ή επαναστατικής κρίσης) αρκεί να ρίξει η κομμουνιστική ηγεσία το σύνθημα της επαναστατικής εξέγερσης, για να ακολουθήσουν οι πλατειές μάζες το σύνθημα αυτό. Όχι, και σε μια τέτοια κρίση, οι μάζες δεν είναι σε καμιά περίπτωση πρόθυμες για κάτι τέτοιο. Το είδαμε στο παράδειγμα της Ισπανίας. Για να βοηθηθούν τα εκατομμύρια μάζες να μάθουν όσο το δυνατό πιο σύντομα με βάση την ίδια τους την πείρα, τι πρέπει να κάνουν, πού βρίσκεται η αποφασιστική διέξοδος, ποιο Κόμμα είναι άξιο της εμπιστοσύνης τους, είναι απαραίτητα εκτός από τα άλλα και μεταβατικά συνθήματα, και ιδιαίτερες «μορφές περάσματος ή πλησιάσματος στην προλεταριακή επανάσταση». Διαφορετικά, οι πιο πλατειές λαϊκές μάζες, όντας παγιδευμένες σε μικροαστικές δημοκρατικές αυταπάτες και παραδόσεις θα ταλαντεύονται, θα διστάζουν, θα αποπροσανατολίζονται, ακόμη και σε μιαν επαναστατική κατάσταση, χωρίς να βρίσκουν το δρόμο προς την επανάσταση, για να βρεθούν τελικά κάτω από τα χτυπήματα των φασιστών δήμιων.

Γι' αυτό έχουμε μπροστά μας την δυνατότητα, να σχηματιστεί μέσα στις συνθήκες της πολιτικής κρίσης μια κυβέρνηση του αντιφασιστικού Ενιαίου Μετώπου. Όσο μια τέτοια κυβέρνηση θα διεξάγει πραγματικά αγώνα ενάντια στους εχθρούς του λαού και θα αφήνει ελευθερία δράσης στην εργατική τάξη και στο Κομμουνιστικό Κόμμα, εμείς οι κομμουνιστές θα την υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο και θα αγωνιστούμε στις πρώτες γραμμές πυρός σα στρατιώτες της επανάστασης. Δηλώνουμε όμως ανοιχτά στις μάζες:

Η κυβέρνηση αυτή δεν μπορεί να φέρει την οριστική σωτηρία. Δεν είναι σε θέση να ανατρέψει την ταξική κυριαρχία των εκμεταλλευτών, γι' αυτό και δεν μπορεί να ματαιώσει οριστικά τον κίνδυνο της φασιστικής αντεπανάστασης. Επομένως, πρέπει να προετοιμαζόμαστε για τη σοσιαλιστική επανάσταση! Η σωτηρία θα έρθει αποκλειστικά και μόνο από την εξουσία των Σοβιέτ!

Αν εξετάσουμε την τωρινή εξέλιξη της διεθνούς κατάστασης, θα δούμε, ότι σε πολλές χώρες δημιουργείται πολιτική κρίση. Από το γεγονός αυτό, βγαίνει η μεγάλη επικαιρότητα και σημασία που αποχτάει μια ξεκάθαρη απόφαση του Συνεδρίου μας πάνω στο ζήτημα της κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου.

Όταν τα Κόμματά μας μάθουν να εκτιμούν μπολσεβίκικα τη δυνατότητα σχηματισμού, τον αγώνα για το σχηματισμό, καθώς και την άσκηση της εξουσίας μιας κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου για την επαναστατική προετοιμασία των μαζών, αυτό θα είναι η καλύτερη πολιτική δικαίωση της κατεύθυνσής μας, η δημιουργία της κυβέρνησης του Ενιαίου Μετώπου.

Για την ιδεολογική πάλη ενάντια στο φασισμό

Μια από τις πιο αδύνατες πλευρές του αντιφασιστικού αγώνα των κομμάτων μας είναι, ότι δεν αντιδρούν αρκετά και έγκαιρα στη δημαγωγία του φασισμού και ότι συνεχίζουν μέχρι σήμερα να υποτιμούν το ζήτημα της πάλης ενάντια στη φασιστική ιδεολογία. Πολλοί σύντροφοι δεν πίστευαν ότι ένα τόσο αντιδραστικό έκτρωμα της αστικής ιδεολογίας, όπως είναι η ιδεολογία του φασισμού, που συχνά στον παραλογισμό της φτάνει ως την τρέλα, είναι γενικά ικανή να αποχτήσει επιρροή πάνω στις μάζες. Αυτό ήταν μεγάλο λάθος. Η προχωρημένη σήψη του καπιταλισμού εισχωρεί στα κατάβαθα της ιδεολογίας του και του πολιτισμού του, ενώ η απελπιστική κατάσταση των πλατειών λαϊκών μαζών κάνει ορισμένα ευαίσθητα στρώματα να κολλάνε από τα ιδεολογικά απορρίμματα της σήψης αυτής.

Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να υποτιμάμε την αποτελεσματική ικανότητα της ιδεολογικής επιδημίας του φασισμού. Αντίθετα, εμείς πρέπει από την πλευρά μας να αναπτύξουμε μια πλατειά ιδεολογική πάλη, να χρησιμοποιούμε μια ξεκάθαρη, εκλαϊκευμένη επιχειρηματολογία, να πιάνουμε με κατανόηση την ιδιομορφία της εθνικής ψυχολογίας των λαϊκών μαζών.

Οι φασίστες κατακρεουργούν ολόκληρη την ιστορία του κάθε λαού, για να παρουσιαστούν σαν απόγονοι και συνεχιστές του κάθε τι ανώτερου και ηρωικού στο παρελθόν του και χρησιμοποιούν κάθε τι που ταπείνωνε και έθιγε τα εθνικά αισθήματα του λαού σαν όπλο ενάντια στους εχθρούς του φασισμού. Στη Γερμανία, εκδίδονται εκατοντάδες βιβλία, με μοναδικό σκοπό να πλαστογραφήσουν την ιστορία του γερμανικού λαού με φασιστικό τρόπο. Οι νιόβγαλτοι εθνικοσοσιαλιστές ιστοριογράφοι προσπαθούν να παρουσιάσουν την ιστορία της Γερμανίας σα να υπήρχε, εδώ και 2.000 χρόνια, ένα κόκκινο νήμα, μια γραμμή εξέλιξης, που οδήγησε στην εμφάνιση ενός εθνοσωτήρα στο προσκήνιο της ιστορίας - ενός «Μεσσία» του γερμανικού λαού: του γνωστού «δεκανέα» αυστριακής καταγωγής! Στα βιβλία αυτά, οι μεγάλοι άντρες του παρελθόντος του γερμανικού λαού παρουσιάζονται σα φασίστες, ενώ τα μεγάλα αγροτικά κινήματα σαν άμεσοι πρόδρομοι του φασιστικού κινήματος.

Ο Μουσολίνι προσπαθεί σπασμωδικά να κερδίσει από την ηρωική μορφή του Γκαριμπάλντι. Οι γάλλοι φασίστες υψώνουν στη σημαία τους την Παρθένα της Ορλεάνης σαν ηρωίδα τους. Οι αμερικάνοι φασίστες επικαλούνται τις παραδόσεις των αμερικάνικων πολέμων ανεξαρτησίας, τις παραδόσεις του Ουάσινγκτον, του Λίνκολν. Οι βούλγαροι φασίστες εκμεταλλεύονται το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα της δεκαετίας του 70 και των λαοφιλών ηρώων του κινήματος αυτού, Βασίλ, Λέβσκι, Στεφάν Καράντσα και άλλων.

Κομμουνιστές που πιστεύουν, ότι όλα αυτά δεν έχουν σχέση με την υπόθεση της εργατικής τάξης, που δεν κάνουν τίποτα, για να φωτίσουν τις μάζες ιστορικά, πιστά, με πραγματικά μαρξιστικό, λενινιστικό-μαρξιστικό πνεύμα, στο πνεύμα των Λένιν-Στάλιν^*, το παρελθόν του ίδιου τους του λαού, για να συνδέουν τον τωρινό τους αγώνα με τις επαναστατικές παραδόσεις του λαού τους στο παρελθόν, τέτοιοι κομμουνιστές παραχωρούν εθελοντικά όλα όσα έχουν αξία στο ιστορικό παρελθόν στους φασίστες πλαστογράφους, για την αποβλάκωση των λαϊκών μαζών.

Όχι, σύντροφοι! Μας αφορά κάθε σπουδαίο ζήτημα όχι μόνο του παρόντος και του μέλλοντος, αλλά και του παρελθόντος του λαού μας. Εμείς οι κομμουνιστές δεν κάνουμε στενή πολιτική για τα συντεχνιακά συμφέροντα των εργατών. Εμείς δεν είμαστε περιορισμένα στελέχη συνδικάτων ή ηγέτες σε μεσαιωνικές γκίλντες χειροτεχνών και καλφάδων. Εμείς είμαστε εκπρόσωποι των ταξικών συμφερόντων της πιο σπουδαίας, της πιο μεγάλης τάξης της σύγχρονης κοινωνίας, της εργατικής τάξης, που η ιστορική αποστολή της είναι να απελευθερώσει την ανθρωπότητα από τα δεινά του καπιταλιστικού συστήματος, της εργατικής τάξης, που στο 1/6 της γης, έχει αποτινάξει κιόλας το ζυγό του καπιταλισμού και αποτελεί την τάξη που βρίσκεται στην εξουσία. Εμείς υπερασπιζόμαστε τα ζωτικά συμφέροντα όλων των καταπιεζόμενων εργαζόμενων στρωμάτων, της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού σε κάθε καπιταλιστική χώρα.

Εμείς οι κομμουνιστές είμαστε οι άσπονδοι, οι κύριοι αντίπαλοι του αστικού εθνικισμού σε όλες του τις παραλλαγές. Αλλά δεν είμαστε οπαδοί του εθνικού μηδενισμού και ποτέ δεν πρέπει να παρουσιαζόμαστε σαν τέτοιοι. Το καθήκον της διαπαιδαγώγησης των εργατών και όλων των εργαζόμενων στο πνεύμα του προλεταριακού διεθνισμού, είναι ένα από τα θεμελιώδη καθήκοντα κάθε Κομμουνιστικού Κόμματος. Αλλά αυτός που πιστεύει, ότι το γεγονός αυτό του επιτρέπει ή τον προτρέπει, να μη δίνει δεκάρα για τα εθνικά αισθήματα των πλατειών εργαζόμενων μαζών, αυτός απέχει πολύ από τον πραγματικό μπολσεβικισμό, αυτός δεν έχει καταλάβει τίποτα από τη διδασκαλία του Λένιν και του Στάλιν για το εθνικό ζήτημα.

Ο Λένιν, που αγωνίστηκε πάντα αποφασιστικά και με συνέπεια ενάντια στον αστικό εθνικισμό, μας έδωσε στο άρθρο του «Για την εθνική περηφάνια των Μεγαλορώσων» που έγραψε το 1914, ένα παράδειγμα, για το πώς πρέπει να χειριζόμαστε σωστά το ζήτημα των εθνικών αισθημάτων. Γράφει:

«Είναι άραγε ξένο για μας, τους μεγαλορώσους συνειδητούς προλετάριους, το αίσθημα της εθνικής περηφάνιας; Φυσικά, όχι! Αγαπούμε τη γλώσσα μας και την πατρίδα μας, περισσότερο απ' όλα δουλεύουμε για ν' ανεβάσουμε τις εργαζόμενες μάζες της (δηλαδή τα 9/10 του πληθυσμού της) στη συνειδητή ζωή των δημοκρατών και των σοσιαλιστών. Μας προξενεί τον πιο μεγάλο πόνο να βλέπουμε και να αισθανόμαστε σε πόση βία, καταπίεση και εξευτελισμό υποβάλλουν την όμορφη πατρίδα μας οι δήμιοι του τσάρου, το αρχοντολόι και οι κεφαλαιοκράτες. Είμαστε περήφανοι, γιατί αυτή η βία βρήκε αντίσταση στον περίγυρό μας, σ' εμάς τους μεγαλορώσους, γιατί ο περίγυρος αυτός ανέδειξε τον Ραντίτσεφ, τους δεκεμβριστές, τους επαναστάτες - ραζνοντίτσι του 1870-1880, γιατί η μεγαλορώσικη εργατική τάξη δημιούργησε το 1905 ένα ισχυρό επαναστατικό κόμμα μαζών (…)

Είμαστε γεμάτοι από αίσθημα εθνικής περηφάνιας, γιατί το μεγαλορωσικό έθνος δημιούργησε κι αυτό επαναστατική τάξη, απέδειξε κι αυτό ότι είναι ικανό να δώσει στην ανθρωπότητα μεγάλα πρότυπα αγώνα για την ελευθερία και το σοσιαλισμό, και όχι μονάχα μεγάλα πογκρόμ, σειρές από κρεμάλες, μπουντρούμια, μεγάλους λιμούς και μεγάλη δουλοπρέπεια στους παπάδες, τους τσάρους, τους τσιφλικάδες και τους κεφαλαιοκράτες.

Είμαστε γεμάτοι από αίσθημα εθνικής περηφάνιας και γι' αυτό ίσα - ίσα μισούμε ιδιαίτερα το δουλικό παρελθόν μας (…) και το δουλικό παρόν μας, όταν οι ίδιοι πάλι τσιφλικάδες με τη βοήθεια των κεφαλαιοκρατών, μας οδηγούν στον πόλεμο, για να πνίξουμε την Πολωνία και την Ουκρανία, για να καταστείλουμε το δημοκρατικό κίνημα στην Περσία και στην Κίνα, για να δυναμώσουμε τη συμμορία των Ρωμανόφ, Μπομπρίνσκι, Πουρίσκεβιτς, που ατιμάζει τη μεγαλορώσικη εθνική μας αξιοπρέπεια». (Β. Ι. Λένιν: Διαλεχτά Έργα, τόμος I, μέρος 2, σελ. 386-387, εκδοτικό ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, Ιούλης 1951)

Αυτό έγραφε ο Λένιν για την εθνική περηφάνια.

Πιστεύω, σύντροφοι, ότι δεν έκανα λάθος στη δίκη της Λειψίας, που στην προσπάθεια των φασιστών να βρίσουν το βουλγάρικο λαό σα βάρβαρο λαό, υπερασπίστηκα την εθνική τιμή των εργαζόμενων μαζών του βουλγάρικου λαού, που αγωνίζεται με αυταπάρνηση ενάντια στους φασίστες σφετεριστές, τους πραγματικούς βάρβαρους και άγριους, και όταν δήλωνα, ότι δεν έχω κανένα λόγο να ντρέπομαι που είμαι βούλγαρος, αλλά αντίθετα είμαι περήφανος που είμαι παιδί της ηρωικής βουλγάρικης εργατικής τάξης.

Σύντροφοι! Ο προλεταριακός διεθνισμός πρέπει ας πούμε να «εγκλιματιστεί» σε κάθε χώρα, ώστε να πιάσει βαθειάς ρίζες στο πάτριο έδαφος. Οι εθνικές μορφές της ταξικής πάλης και του εργατικού κινήματος των διάφορων χωρών, δεν αντιτίθενται στον προλεταριακό διεθνισμό. Αντίθετα, ακριβώς με τις μορφές αυτές μπορούμε να υπερασπιστούμε νικηφόρα και τα διεθνή συμφέροντα του προλεταριάτου.

Φυσικά, πρέπει πάντα και σε κάθε ευκαιρία να δείχνουμε στις μάζες και να τους αποδείχνουμε συγκεκριμένα, ότι η φασιστική μπουρζουαζία, με το πρόσχημα ότι υπερασπίζεται τα πανεθνικά συμφέροντα, πραγματοποιεί την εγωιστική της πολιτική καταπίεσης και εκμετάλλευσης του ίδιου της του λαού και καταλήστευσης και υποδούλωσης άλλων λαών. Αλλά δεν πρέπει να περιοριζόμαστε σ' αυτό. Πρέπει ταυτόχρονα, με την πάλη της ίδιας της εργατικής τάξης και με τις ενέργειες των Κομμουνιστικών Κομμάτων, να δείχνουμε, ότι το προλεταριάτο που ξεσηκώνεται, ενάντια σε κάθε υποδούλωση και ενάντια σε κάθε εθνική καταπίεση, είναι ο μόνος γνήσιος αγωνιστής για την εθνική ελευθερία και την ανεξαρτησία του λαού.

Τα συμφέροντα της ταξικής πάλης του προλεταριάτου ενάντια στους ντόπιους εκμεταλλευτές και καταπιεστές δεν αντιτίθενται στα συμφέροντα ενός λεύτερου και ευτυχισμένου μέλλοντος του έθνους. Αντίθετα, η σοσιαλιστική επανάσταση θα σημάνει τη σωτηρία του έθνους και θα του ανοίξει το δρόμο για ανώτερες καταχτήσεις. Με το γεγονός, ότι η εργατική τάξη τώρα οικοδομεί την ταξική της οργάνωση και εδραιώνει τις θέσεις της, ότι υπερασπίζεται τα δημοκρατικά δικαιώματα και τη λευτεριά ενάντια στο φασισμό, ότι αγωνίζεται για την ανατροπή του καπιταλισμού. Και μόνο με αυτά παλεύει για το μέλλον του έθνους.

Το επαναστατικό προλεταριάτο αγωνίζεται για τη σωτηρία του πολιτισμού του λαού, για την απελευθέρωσή του από τα δεσμά του σάπιου μονοπωλιακού κεφαλαίου, από το βάρβαρο φασισμό, που τον εκχυδαΐζει. Μόνον η προλεταριακή επανάσταση μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή του λαϊκού πολιτισμού, μπορεί να τον οδηγήσει στο αποκορύφωμα της άνθισης σαν πραγματικό λαϊκό πολιτισμό, στη μορφή εθνικό, στο περιεχόμενο σοσιαλιστικό, πράγμα που γίνεται πραγματικότητα μπροστά στα μάτια μας στη Σοβιετική Ένωση κάτω από την καθοδήγηση του Στάλιν.

Ο προλεταριακός διεθνισμός όχι μόνο δεν αντιτίθεται στην πάλη των εργαζομένων της κάθε χώρας για εθνική, κοινωνική και πολιτιστική ελευθερία, αλλά και, χάρη της διεθνούς προλεταριακής αλληλεγγύης και αγωνιστικής ενότητας, της εξασφαλίζει την υποστήριξη εκείνη, που είναι αναγκαία για τη νίκη στην πάλη αυτή. Μόνο σε στενότατη συμμαχία με τη νικηφόρα εργατική τάξη της Σοβιετικής Ένωσης μπορεί να νικήσει το προλεταριάτο των καπιταλιστικών χωρών. Μόνο σε κοινό αγώνα με το προλεταριάτο των ιμπεριαλιστικών χωρών μπορούν να κερδίσουν οι αποικιακοί λαοί και οι καταπιεζόμενες εθνικές μειονότητες την απελευθέρωσή τους. Μόνο μέσα από την επαναστατική συμμαχία της εργατικής τάξης των ιμπεριαλιστικών χωρών με το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των αποικιών και εξαρτημένων χωρών, περνάει ο δρόμος για τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης στις ιμπεριαλιστικές χώρες, γιατί, όπως μας δίδαξε ο Μαρξ, «Ένας λαός που καταπιέζει άλλους λαούς, δεν μπορεί να είναι ελεύθερος».

Οι κομμουνιστές που ανήκουν σε ένα καταπιεζόμενο, εξαρτημένο έθνος, δεν μπορούν να εμφανιστούν με επιτυχία ενάντια στο σωβινισμό μέσα στις γραμμές του έθνους τους, αν ταυτόχρονα δεν δείξουν έμπρακτα στο μαζικό κίνημα, ότι αυτοί πραγματικά αγωνίζονται για την απελευθέρωση του έθνους τους από τον ξένο ζυγό. Από την άλλη μεριά, οι κομμουνιστές του έθνους - καταπιεστή δεν είναι σε θέση να διαπαιδαγωγήσουν τις μάζες του έθνους τους στο πνεύμα του διεθνισμού, όπως είναι απαραίτητο, αν δεν διεξάγουν αποφασιστικό αγώνα ενάντια στην πολιτική καταπίεσης της «ίδιας τους» της μπουρζουαζίας, για το πλέριο δικαίωμα αυτοδιάθεσης των υποδουλωμένων από αυτήν εθνών. Αν δεν το κάνουν αυτό, δε διευκολύνουν ούτε και τους εργαζόμενους του καταπιεσμένου έθνους να ξεπεράσουν τις εθνικές τους προκαταλήψεις.

Μόνο αν εμφανιζόμαστε με αυτό το πνεύμα, αν αποδείχνουμε πειστικά σε όλη μας τη μαζική δουλειά, ότι είμαστε το ίδιο ελεύθεροι τόσο από εθνικό μηδενισμό όσο και από αστικό εθνικισμό, μόνο τότε θα μπορέσουμε να διεξάγουμε έναν πραγματικό πετυχημένο αγώνα ενάντια στη σοβινιστική δημαγωγία των φασιστών.

Γι' αυτό, η σωστή και συγκεκριμένη εφαρμογή της πολιτικής σχετικά με το εθνικό ζήτημα των Λένιν - Στάλιν, έχει τεράστια σπουδαιότητα. Αυτή είναι οπωσδήποτε απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή πάλη ενάντια στο σωβινισμό, το κύριο όργανο της ιδεολογικής επίδρασης των φασιστών πάνω στις μάζες.

συνεχίζεται

---

* Στην έκδοση DIETZ VERLAG BERLIN - DDR του 1958 η φράση «στο πνεύμα των Λένιν-Στάλιν» έχει φασιστικά λογοκριθεί και παραληφθεί από τους χρουτσωφικούς ρεβιζιονιστές.

** Η συνέχεια από το δεύτερο μέρος της εισήγησης του Δημητρώφ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (2/8/1935). Είναι παρμένο από τις εκδόσεις ΠΟΡΕΙΑ 1975 και η σύγκριση έγινε με το γερμανικό πρωτότυπο G. DIMITROW: Arbeiterklasse gegen Faschismus, Prometheus Verlag, Strassburg, 1935

Διαβάστε Περισσότερα »